๑๒.บทสรุปเหตุผลในการเขียนปรัชญาพุทธภูมินั้น

 11. Summarize the reasons for writing that philosophy

               เมื่อปรัชญา    พระพุทธศาสนา          และวิทยาศาสตร์     เป็นความรู้ของมนุษย์     แล้วมนุษย์ก็สร้างองค์ความรู้ของปรัชญา   พระพุทธศาสนา   และวิทยาศาสตร์ได้อย่างไร ?     เพราะชีวิตมนุษย์เกิดมาจากปัจจัยทางร่างกายและจิตใจ      จิตใจของมนุษย์ใช้ร่างกายรับรู้เรื่องราวต่าง ๆ ที่เข้ามาในชีวิต     และเก็บเรื่องราวต่าง ๆ     เป็นหลักฐานทางอารมณ์ไว้ในจิตใจ จนกลายเป็นความทรงจำในจิตใจของตน

   

              แต่เมื่อชีวิตมนุษย์มีอายตนะภายใน (sense) ร่างกาย   ที่มีข้อจำกัดในการรับรู้เรื่องราวต่าง ๆ     ซึ่งเป็นความรู้ในระดับประสาทสัมผัสและความรู้ในระดับเกินขอบเขตประสาทสัมผัสของมนุษย์  และมีอคติต่อผู้อื่น ชีวิตของมนุษย์จึงเต็มไปด้วยมืดมน       ไม่รู้จักแยกแยะว่าความคิดเห็นไหนจริงหรือเท็จ              พระพุทธเจ้าทรงสร้างองค์ความรู้ที่เรียกว่าวิธีพิจารณาความจริงของพระพุทธศาสนา   เพื่อเป็นมาตรฐานความรู้ในการตัดสินความจริงเรื่องราวต่าง ๆ   

                  กล่าวคือ  ในสมัยก่อนพุทธกาล ชาวอนุทวีปอินเดียมีความเชื่อว่ามีอยู่เทพเจ้าสร้างมนุษย์และวรรณะ      เพื่อให้มนุษย์ปฏิบัติหน้าที่ตามวรรณะที่ตนเกิดมา     เมื่อคนในอนุทวีปอินเดียได้ฟังคำสอนในเรื่องนี้จากพราหมณ์         พวกเขาก็ยอมรับความจริงในเรื่องนี้โดยปริยายว่าเป็นความจริง       โดยไม่สงสัยในข้อเท็จจริงอีกต่อไป เมื่อจิตใจมนุษย์ มีหน้าที่คิดจากสิ่งที่รู้          และมีหน้าที่วิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากหลักฐาน       เพื่อพิสูจน์ความจริงของเรื่องที่น่าสงสัยนั้น  โดยใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาในการอธิบายความจริงในเรื่องการมีอยู่ของเทพเจ้านั้น       

              ดังนั้น ที่มาของความรู้ทั้ง ๓ ด้าน  คือความรู้จากประสบการณ์ชีวิตผ่านประสาทสัมผัส       และสั่งสมอยู่ในจิตใจของมนุษย์ทั้งสามวิชา  ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อนักปรัชญา เจ้าชายสิทธัตถะ      และนักวิทยาศาสตร์ได้ยินข้อเท็จจริงในเรื่องใด?        เมื่อวิเคราะห์หลักฐาน แต่พิสูจน์ความจริงได้ไม่ชัดเจนว่าที่มาของความรู้มาจากไหน       พวกเขาสงสัยเกี่ยวกับความจริงของเรื่องนั้นตั้งประเด็นที่น่าสงสัย          เพื่อกำหนดขอบเขตของการศึกษาหลังจากนั้น   นักปรัชญา       เจ้าชายสิทธัตถะและนักวิทยาศาสตร์  ก็จะสืบเสาะข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานเป็นข้อมูล        เพื่อวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้หาเหตุผลพิสูจน์ข้อเท็จจริงของคำตอบ       แต่ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเรื่องราวปรากฏในจิตใจของพระพุทธเจ้า      นักปรัชญาและนักวิทยาศาสตร์ก็ยังไม่ชัดเจนว่าสิ่งนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร   

       นักปรัชญา พระพุทธเจ้า  และนักวิทยาศาสตร์ต้องการหลักฐานเพิ่มเติมเพื่อวิเคราะห์หลักฐาน      เพื่อหาเหตุผลยืนยันข้อเท็จจริงของคำตอบเพื่อให้ความจริงเป็นที่สิ้นสุดและไม่เปลี่ยนแปลงโดยทั่วไป           พยานหลักฐานทางปรัชญาส่วนใหญ่เป็นพยานบุคคล          แต่ธรรมชาติของพยานบุคคล       มักเป็นคนมีอคติและไม่มีความรู้จากประสบการณ์ของชีวิตผ่านประสาทสัมผัสของตน   และสั่งสมอยู่ในจิตใจของตนเองจึงไม่สามารถให้ยืนยันข้อเท็จจริงของคำตอบได้    หากเป็นพยานหลักฐานก็ไม่มีความเชื่อถือแม้จะให้การยืนยันก็มีน้ำหนักน้อย     ไม่อาจรับฟังเป็นพยานหลักฐานยืนข้อเท็จจริงในเรื่องที่น่างสงสัยได้             ตัวอย่างเช่น  ในยุครุ่งเรืองของศาสนาพราหมณ์      เพราะผู้คนเชื่อว่าเทพเจ้ามีอยู่จริง  ยอมบูชาเทพเจ้าด้วยของที่มีค่าต่าง  ๆ            และสร้างความร่ำรวยให้นิกายต่าง ๆ               ของพราหมณ์ ทำให้เกิดอารยธรรมของการบูชาที่เกี่ยวเนื่องกับเศรษฐกิจ      

                   เมื่อนิกายต่าง ๆ คิดหาเหตุผลรักษาศรัทธาและประโยชน์จากการบูชาเทพเจ้าของตนว่ามีอำนาจเหนือเทพเจ้าอื่นๆ   สามารถช่วยให้วรรณะกษัตริย์ทรงประสบความสำเร็จในการปกครองอาณาจักรของพระองค์ได้และแต่งตั้งพราหมณ์เป็นปุโรหิตที่ปรึกษาของมหาราชาแห่งอาณาจักรต่างๆ      จึงเสนอให้ตรากฎหมายจารีตประเพณีว่าด้วยวรรณะ               เพื่อจำกัดสิทธิหน้าที่ในการบูชาเทวดาของพราหมณ์ดราวิเดียน โดยอ้างความมั่นคงแห่งอาณาจักร           และความเจริญรุ่งเรืองของชาวอารยันเพียงฝ่ายเดียว โดยเฉพาะพราหมณ์อารยันอ้างว่าพระพรหมสร้างมนุษย์ขึ้น     มาจากกายของพระองค์และสร้างวรรณะให้กับมนุษย์ทำงานตามวรรณะที่ตนเกิด  

                 เมื่อประกาศใช้บังคับกฎหมายจารีตประเพณีว่าด้วยวรรณะแล้ว ทำให้พราหมณ์อารยันผูกขาดการบูชาเทพเจ้าเพียงฝ่ายเดียว  ส่วนพราหมณ์ดราวิเดียนหมดหน้าทีในการบูชายัญต่อไป    มีหน้าที่เป็นเพียงคนใช้วรรณะสูงเท่านั้น     และมีข้อห้ามแต่งงานข้ามวรรณะ แต่ชาวสักกะมีชีวิตที่อ่อนแอจึงไม่สามารถควบคุมราคะของตนเองได้  ทำให้เกิดความสมัครรักใคร่กันฉันท์ชู้สาว   ทำให้เกิดปัญหาจัณฑาลที่ถูกลงพรหมทัณฑ์จากสังคมตลอดชีวิต    ต้องใช้ชีวิตเร่ร่อนไปตามท้องถนนในวัยชรา เจ็บป่วยเป็นไข้ และนอนตายข้างถนน

      เจ้าชายสิทธัตถะทรงเห็นปัญหาของจัณฑาล จึงทรงตั้งพระทัยที่จะปฏิรูปสังคม โดยยกเลิกระบบวรรณะในสังคม แต่พระองค์ทรงไม่สามารถทำได้ เพราะขัดต่อหลักอปริหานิยธรรม ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสักกะ มาตรา๓  ซึ่งห้ามยกเลิกกฎหมาย  กล่าวคือ เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะทรงได้ยินข้อเท็จจริงเรื่องพระพรหมและอิศวรแล้ว พระองค์ตรัสถามพราหมณ์ปุโรหิตว่าพระพรหมและพระอิศวรมีความเป็นมาอย่างไร ไม่มีพราหมณ์ปุโรหิตคนใดตอบพระองค์ได้ จึงทำให้พระองค์ทรงเกิดความสงสัยในความจริงของพระพรหมและพระอิศวร เป็นต้น 

            เมื่อพระโพธิสัตว์โคตมะทรงได้พัฒนาศักยภาพชีวิต ด้วยอริยมรรคมีองค์ ๘ จนตรัสรู้ (รู้แจ้ง) กฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ คือ ความรู้ในระดับอภิญญา๖ และผลแห่งการปฏิบัติธรรมตามอริยมรรคมีองค์ ๘ ของพระพุทธเจ้านั้น พระองค์ทรงนำไปทดสอบกับนักปรัชญา นักปราชญ์ศาสนา นักบวช  นักพรต   พราหมณ์   ผู้นำนิกายต่าง   ๆ    วรรณะกษัตริย์ และองคุลีมาลโจรผู้ยิ่งใหญ่     เมื่อพวกเขาลงมือปฏิบัติตามมรรคมีองค์ ๘ แล้ว  ก็สามารถบรรลุถึงความจริงในระดับอภิญญา ๖ ได้เช่นเดียวกับพระพุทธเจ้า เป็นต้น 

        ความรู้ทางวิทยาศาสตร์นั้น เป็นความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์ชีวิตผ่านอายตนะภายในร่างกาย และสั่งสมหลักฐานทางอารมณ์ไว้ในจิตใจของตนเอง    แต่เมื่อนำมาใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้  หรือคาดคะเนความจริงเพื่อพิสูจน์ความจริงในเรื่องนั้น โดยการใช้เหตุผลซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา ในการอธิบายความจริงในเรื่องนั้้น ๆ   แต่ผลการวิเคราะห์ข้อมูลยังไม่ชัดเจนเพียงพอ  ทำให้เกิดความสงสัยในความสมเหตุสมผลในคำตอบนั้น ทั้งนี้เป็นเพราะมนุษย์มีอายตนะภายในร่างกายมีข้อจำกัดในการรับรู้สิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตและมนุษย์มักจะมีอคติแฝงอยู่ในจิตใจ ชีวิตของมนุษย์จึงเต็มไปด้วยความมืดมน  จึงไม่มีปัญญาหยั่งรู้หรือไม่สามารถกำหนดรู้จากอำนาจสมาธิ   หรือ   ไม่มีความสามารถหยั่งรู้เป็นพิเศษ  เป็นต้น   

    มนุษย์จำเป็นต้องพัฒนาศักยภาพของชีวิต จนมีทักษะในสร้างเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตขึ้นมาช่วยวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อหาเหตุผลคำตอบที่มีความเที่ยงตรงแม่นยำไม่เบี่ยงเบียนไปทางใดทางหนึ่ง แม้ผลของการวิเคราะห์ข้อมูลจากเครื่องมือวิทยาศาสตร์จะตรงไปตรงมาก็ตามแต่ผู้อ่านก็คือจิตมนุษย์ว่าความจริงที่ได้นั้น มีเหตุผลเพียงพอสำหรับลงโทษผู้กระทำผิดสำหรับผู้พิพากษาหรือ เมื่อได้ผลการวิเคราะห์ข้อมูลควรรักษาทางยาต่อไปในปริมาณยาขนาดเท่าไหร่สำหรับหมอหรือผลการอ่านข้อมูลด้วยการสอบอารมณ์ของผู้ปฏิบัติว่าเป็นเพราะอุปทานหรือแกล้งบ้า เป็นต้น  

         เมื่อความรู้เรื่องกฎธรรมชาติของพระพุทธเจ้านั้น ก็นำประยุกต์ใช้กับวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ที่แยกจากปรัชญา  โดยใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์มาตรวจสอบของการพัฒนาศักยภาพชีวิตมนุษย์ด้วยวิธีการปฏิบัติสมาธิมีการตรวจสอบคลื่นสองก่อนฝึกสมาธินั้นว่า สภาพของคลื่นสมองมีลักษณะเป็นอย่างไร หลังจากปฏิบัติสมาธิแล้วคลื่นสมองมีลักษณะเป็นอย่างไร ที่จะแสดงให้เห็นว่าจิตผู้นั้นได้รับการพัฒนาศักยภาพจน มีความมั่นคงและหนักแน่นไม่หวั่นไหวต่อปัญหาของชีวิต ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตได้มากน้อยเพียงใด กระบวนการเรียนรู้ของมนุษย์ในยุคปัจจุบันนั้นไม่ว่าจะเป็นสาขาวิชาใด มนุษย์ควรถูกพัฒนาศักยภาพของตนให้สอดคล้องกับหลักวิชาการทางพุทธปรัชญา หรือพุทธศาสนามากยิ่งขึ้น 

            ดังนั้นผู้เขียนจึงต้องวางแนวคิดของการเขียนปรัชญาแดนพุทธภูมิมีจุดเริ่มจากความสงสัยของเจ้าชายสิทธัตถะก่อนออกผนวช ขั้นตอนต่อไปก็หาข้อมูลจากพยานเอกสาร พยานวัตถ     พยานบุคคลและพยานเอกสารดิจิทัล มาวิเคราะห์เพื่อหาเหตุผลของคำตอบกันในประเด็นที่สงสัย    เมื่อใช้วิธีวิเคราะห์หลายครั้งหาเหตุผลของคำตอบอย่างเดียวกันถือว่า เป็นความรู้ที่ผ่านเกณฑ์การตัดสินอย่างสมเหตุสมผล ปราศจากข้อพิรุธสงสัยในข้อเท็จจริงอีกต่อไปจึงจะถือว่าเป็นความรู้และความจริงในประเด็นนั้น เป็นต้น