11.the use of Reason as a tool for philosopher
คำสำคัญ เหตุผล เครื่องมือ ปรัชญา อธิบาย
บทนำ ความเป็นมาและความสำคัญของการใช้เหตุผล
โดยทั่วไปแล้ว ปรัชญาคือความรู้ของมนุษย์ เมื่อเราได้ยินคำกล่าวที่ว่าปรัชญาคือความรู้ของมนุษย์ เราไม่ควรเชื่อทันที่ว่าเป็นความจริงในยุคก่อนพุทธกาล พราหมณ์อารยันสอนว่าพระพรหมสร้างมนุษย์จากพระวรกายของพระองค์เอง เราอาจอนุมานความรู้ของมนุษย์ได้ว่าน่าจะมาจากพระพรหมประทานให้มนุษย์ ในขณะที่พระองค์ทรงสร้างมนุษย์จากพระวรกายของพระองค์เอง ทั้งนี้เนื่องจากความรู้บางอย่างที่มนุษย์ไม่ได้รับจากประสบการณ์ในปัจจุบัน เช่น การพูดภาษาอื่นที่ไม่ใช่ภาษาท้องถิ่นของชุมชนใดชุมชนหนึ่ง และไม่เคยศึกษาภาษานั้นมาก่อน สิ่งนี้ทำให้เกิดความสงสัยให้หมู่ผู้คนในชุมชนนั้น เมื่อไม่พบเหตุผลใดที่จะอธิบายความจริงเบื้องหลังของเรื่องนี้ ผู้คนในชุมชนนั้นก็จะอนุมานความรู้จากข้อเท็จจริงที่ได้ยิน โดยเชื่อว่าเป็นความรู้ที่พระพรหมทรงประทานให้ เป็นต้น
เหตุผลคืออะไร โดยทั่วไปแล้ว มนุษย์ทุกคนล้วนเป็นนักคิดโดยธรรมชาติ อย่างไรก็ตามความคิดของมนุษย์บางเรื่องถูกต้องและสอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่ได้ยินมา ในขณะที่บางเรื่องไม่ถูกต้องและไม่สอดคล้องข้อเท็จจริงที่ได้ยินมา เมื่อคิดแล้ว พวกเขาก็จะใช้เหตุผล เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการอธิบาย เพื่อแสดงความคิดเห็นของตนในเรื่องนั้น ๆ ให้ผู้อื่นทราบ เพื่อถ่ายทอดสิ่งที่พวกเขาคิด หรือต้องการสื่อสารไปยังสังคม เป็นต้น เหตุผลซึ่งเป็นเครื่องมือที่นักปรัชญาใช้อธิบายความจริง เพื่อถ่ายทอดความรู้ผ่านการอนุมาน หรือคาดคะเนความจริงตามหลักเหตุผลและสั่งสมอยู่ในจิตใจ ปรัชญาจึงไม่ใช่ความรู้ที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์ชีวิต ผ่านอาตนะภายในร่างกายและสั่งสมไว้ในจิตใจของตนเอง อย่างไรก็ตาม ธรรมชาติของจิตใจมนุษย์ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการรับรู้และเก็บหลักฐานทางอารมณ์เท่านั้น จิตใจยังมีความสามารถในการคิดโดยธรรมชาติ เมื่อบุคคลรู้สิ่งใด บุคคลนั้นย่อมคิดถึงสิ่งนั้นโดยธรรมชาติ การใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือที่นักปรัชญาในการอธิบายความจริงของสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตมนุษย์ อย่างไรก็ตาม ธรรมชาติของมนุษย์ มีความสามารถในการรับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นอย่างจำกัดและมีความลำเอียงต่อผู้อื่นเนื่องจากความไม่รู้ ความรัก ความเกลียดและความกลัว เป็นต้น
สิ่งนี้ทำให้ชีวิตของพวกเขามืดมน พวกเขาจึงขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์ เมื่อนักตรรกศาสตร์และนักปรัชญาบางคนได้ยินเรื่องราวที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยก่อนพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน พวกเขามักจะแสดงความคิดเห็นของตนเองโดยใช้เหตุผลอธิบาย และคาดคะเนความจริงจากสิ่งที่ได้ยินมานั้น เมื่อนักตรรกศาสตร์และนักปรัชญา แสดงความคิดเห็นโดยใช้เหตุผล บางครั้งพวกเขาใช้เหตุผลอย่างถูกต้อง บางครั้งใช้เหตุผลไม่ถูกต้อง บ้าง ครั้งก็ใช้เหตุผลเป็นอย่างนี้ หรือบางครั้งอาจใช้เหตุผลเป็นอย่างนั้น
การเขียนปรัชญาพุทธภูมิ ในขณะที่นักปรัชญาตะวันตกยกย่องปรัชญาเป็นมารดาแห่งศาสตร์ทั้งปวง ชาวตะวันออกเช่นเดียวกับผู้เขียน นับถือพระพุทธเจ้าว่าเป็นพระบิดาแห่งปัญญาของโลก เมื่อศึกษาหลักฐานจากพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยแล้ว พบความจริงตามคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ว่า พราหมณ์บางคนในโลกเป็นนักตรรกศาสตร์และนักอภิปรัชญาในสมัยก่อนพุทธกาลว่า เมื่อได้ยินเรื่องราวที่สืบทอดกัน มาก่อนสมัยพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน มนุษย์ โลก ปรากฎการณ์ทางธรรมชาติและการพิสูจน์การมีอยู่ของเทพเจ้า เป็นต้น นักตรรกะและนักปรัชญาในยุคศาสนาพราหมณ์นั้น มักจะแสดงความคิดเห็นเรื่องเหล่านี้ไม่ว่าเราอ้างเหตุผลขึ้นมาอย่างไรในการอธิบายความรู้ที่ยิ่งใหญ่ของพระพุทธศาสนาหรือปรัชญาก็ตาม ความรู้ของศาสตร์ทั้งมวลเป็นของมนุษย์ เมื่อความรู้สำหรับการศึกษาหลายแขนงนั้น ก็พัฒนามาจากแนวคิดของนักปรัชญา ที่สงสัยความจริงในเรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้ว เขาก็จะสามารถตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานให้เพียงพอ แล้วนำหลักฐานนั้นมาวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องนั้น ๆ เช่น ความสมเหตุสมผล คำตอบจะเป็นความรู้ที่แท้จริงในเรื่องนั้นเพื่อให้คนเกิดที่หลังสามารถศึกษาค้นคว้าในเรื่องนี้ต่อไป
ส่วนพระพุทธศาสนานั้น เป็นภูมิปัญญาของโลกโดยพื้นฐานของความรู้โดยทั่วไปนั้น เป็นความรู้ของมนุษย์ทั้งสองสาขาวิชา บ่อเกิดความรู้มาจากมนุษย์ที่มีอวัยวะอินทรีย์ ๖ ในร่างกายมีข้อจำกัดในการรับรู้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติหรือเหตุการณ์ทางสังคมที่เกิดขึ้น โลกมนุษย์เต็มไปด้วยความคิดชั่วร้ายของมนุษย์ที่แสดงตัวออก เพื่อหลอกลวงผู้อื่นและร่วมกันเอาเปรียบมนุษย์ด้วยวิธีการที่ชาญฉลาด โดยอาศัยความโง่เขลาของผู้อื่นที่ไม่มีสติ จนไม่สามารถระลึกถึงความรู้จากประสบการณ์ชีวิตผ่านประสาทสัมผัสของตนเองได้ผู้เขียนตั้งใจที่จะเขียนบล็อคเกี่ยวกับปรัชญาแดนพุทธภูมิ โดยใช้กระบวนการคิดของปรัชญา ที่แบ่งเป็นสาขาอภิปรัชญา ญาณวิทยาและจริยศาสตร์ โดยใช้เหตุผลเชิงตรรกะอธิบายข้อเท็จจริงจากหลักฐานในเรื่องนั้น ดังนั้น พระพุทธศาสนาจึงเป็นศาสตร์ที่มีโครงสร้างทางวิชาการที่ชัดเจน และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้กับศาสตร์ต่าง ๆ ได้ เมื่อเราวิเคราะห์หลักฐานพิสูจน์ข้อเท็จจริงตามคำสอนของพระพุทธเจ้าผลลัพท์ก็เหมือนกัน
![]() |
การเขียนบทความในปรัชญาพุทธภูมิ เริ่มจากความสงสัยของผู้เขียนเกี่ยวกับปัญหาความจริงของชีวิตมนุษย์ ผู้เขียนสอบสวนข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานจากที่มาของความรู้ในเอกสารหลักฐาน พยานบุคคลและหลักฐานวัตถุ เพื่อวิเคราะห์ลักฐานพิสูจน์ข้อเท็จจริงของสาระสำคัญของชีวิตมนุษย์คืออะไร เมื่อได้ข้อเท็จจรงเป็นความจริง ไม่มีข้อสงสัยในความจริงอีกต่อไป และเผยแผ่ความรู้ที่เป็นจริงในรูปบทความทางวิชาการต่อไป เมื่อผู้อ่านมีความรู้เกี่ยวกับแก่นแท้ชีวิตตนเองและผู้อื่น เราสามารถเข้าใจกฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ได้ เพราะแก่นแท้ของชีวิตมนุษย์ทุกคน ย่อมเป็นไปตามกฎธรรมชาติเดียวกัน นอกจากทัศนคติจะเป็นไปตามความอยากของตัวเอง เมื่อสนใจในสิ่งที่ชอบ จะมีคนที่นำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการทำธุรกิจกี่คนส่วนใหญ่เรียนรู้เพื่อที่จะรู้เท่านั้น
จุดประสงค์ของผู้เขียนในการเขียนบล็อคเกี่ยวกับปรัชญาแดนพุทธภูมิ เพื่อประยุกต์ใช้ทฤษฎีความรู้ญาณวิทยาในการวิเคราะห์พฤติกรรมของมนุษย์ เพื่อค้นหาสาเหตุของปัญหาที่น่าสงสัย และสามารถนำความรู้ทางพระพุทธศาสนามาพัฒนาศักยภาพชีวิตอย่างมั่นใจ และมีทักษะในการดำรงชีวิตอย่างมีความสุขท่ามกลางความทุกข์จากปัญหาที่เกิดขึ้น รู้จักปล่อยวางความสำเร็จในการรีบทำงาน และยึดติดในชื่อเสียงมากเกินไป และเรียนรู้วิธีนั่งสมาธิเพื่อลดแรงกดดันของจิตใจจากการทำงานให้ทันกับการแข่งขันทางธุรกิจ พวกเขามีความสุขในการทำงานมากขึ้น เพราะพวกเขามีเหตุผลในการตัดสินใจและมีสติมากขึ้นดังนั้นจึงมีทางออกที่ชัดเจน ในการแก้ปัญหาด้วยซื่อสัตย์สุจริตในเป้าหมายการงานและชีวิต การมีจิตใจที่มั่นคงไม่หวั่นไหวด้วยเหตุอื่นใดที่ทำให้เขาตัดสินใจอย่างไม่ยุติธรรมและมีอคติใหน้าที่ ย่อมรับความคิดเห็นที่ต่างกันและเรียนรู้จากกันและกันมากขึ้น จะเป็นประโยชน์ต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ผู้คนหันมาปฏิบัติธรรมมากขึ้นเรื่อย ๆ

ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น