ประการที่ ๑๑
the use of Reason as a tool of philosopher
คำสำคัญ เหตุผล เครื่องมือ ปรัชญา อธิบาย
บทนำ ความเป็นมาและความสำคัญของการใช้เหตุผล
โดยทั่วไปแล้ว ปรัชญาคือความรู้ของมนุษย์ ซึ่งใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาใช้อธิบายความจริง เพื่อถ่ายทอดความรู้จากการอนุมานความรู้หรือคาดคะเนความจริงตามหลักเหตุผลและสั่งสมอยู่ในจิตใจ ปรัชญาจึงไม่ใช่ความรู้ที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์ชีวิต ผ่านอาตนะภายในร่างกายและสั่งสมไว้ในจิตใจของตนเอง อย่างไรก็ตาม ธรรมชาติของจิตใจของมนุษย์ไม่ได้มีเพียงการรับรู้และเก็บหลักฐานทางอารมณ์เท่านั้น จิตใจยังมีธรรมชาติในการคิด เมื่อรู้สิ่งใดย่อมคิดจากสิ่งนั้น โดยการใช้เหตุผลซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาในการอธิบายความจริงของสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตมนุษย์ แต่ธรรมชาติของมนุษย์นั้นมีข้อจำกัดในการรับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นและมีความลำเอียงต่อผู้อื่นเนื่องจากความโง่เขลา ความรัก ความเกลียดและความกลัว เป็นต้น
มันทำให้ชีวิตของพวกเขามืดมน ทำให้พวกเขาขาดปัญญาที่จะเข้าใจสิ่งต่าง ๆ ตามที่เป็นจริง เมื่อนักตรรกะ นักปรัชญาบางคนได้ยินเรื่องราวที่สืบทอดตามกันมาตั้งแต่สมัยก่อนพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน จึงมักแสดงทัศนะตามปฏิภาณของตนเองโดยใช้เหตุผลของตนเองและคาดคะเนความจริงจากสิ่งที่ได้ยินมานั้น เป็นต้น เมื่อนักตรรกะ นักปรัชญาแสดงความคิดเห็นโดยใช้เหตุผลพวกเขาย่อมต้องใช้เหตุผลอย่างถูกต้องบ้าง การใช้เหตุผลอย่างผิด ๆ บ้าง การใช้เหตุผลเป็นอย่างนั้นบ้าง การใช้เหตุผลเป็นอย่างนี้บ้าง
การเขียนปรัชญาพุทธภูมิ เมื่อนักปรัชญาตะวันตกยกย่องปรัชญาเป็นมารดาแห่งศาสตร์ทั้งปวง แต่สำหรับชาวตะวันออกอย่างผู้เขียนแล้วยกย่องพระพุทธเจ้าเป็นพระบิดาแห่งปัญญาของโลก เมื่อผู้เขียนศึกษาหลักฐานเอกสารพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณแล้ว พบข้อเท็จจริงตามคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ว่า พราหมณ์บางคนในโลกเป็นนักตรรกะและนักอภิปรัชญาในสมัยก่อนพุทธกาลว่า เมื่อได้ยินเรื่องราวที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยก่อนพุทธกาลจนถึงปัจจุบันเช่นมนุษย์ โลก ปรากฎการณ์ทางและการพิสูจน์การมีอยู่ของเทพเจ้า เป็นต้น นักตรรกะและนักปรัชญาในยุคศาสนาพราหมณ์นั้น มักจะแสดงความคิดเห็นเรื่องเหล่านี้ไม่ว่าเราอ้างเหตุผลขึ้นมาอย่างไรในการอธิบายความรู้ที่ยิ่งใหญ่ของพระพุทธศาสนาหรือปรัชญาก็ตาม ความรู้ของศาสตร์ทั้งมวลเป็นของมนุษย์ เมื่อความรู้สำหรับการศึกษาหลายแขนงนั้น ก็พัฒนามาจากแนวคิดของนักปรัชญา ที่สงสัยความจริงในเรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้ว เขาก็จะสามารถตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานให้เพียงพอ แล้วนำหลักฐานนั้นมาวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องนั้น ๆ เช่น ความสมเหตุสมผล คำตอบจะเป็นความรู้ที่แท้จริงในเรื่องนั้นเพื่อให้คนเกิดที่หลังสามารถศึกษาค้นคว้าในเรื่องนี้ต่อไป
ส่วนพระพุทธศาสนานั้น เป็นภูมิปัญญาของโลกโดยพื้นฐานของความรู้โดยทั่วไปนั้น เป็นความรู้ของมนุษย์ทั้งสองสาขาวิชา บ่อเกิดความรู้มาจากมนุษย์ที่มีอวัยวะอินทรีย์ ๖ ในร่างกายมีข้อจำกัดในการรับรู้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติหรือเหตุการณ์ทางสังคมที่เกิดขึ้น โลกมนุษย์เต็มไปด้วยความคิดชั่วร้ายของมนุษย์ที่แสดงตัวออก เพื่อหลอกลวงผู้อื่นและร่วมกันเอาเปรียบมนุษย์ด้วยวิธีการที่ชาญฉลาด โดยอาศัยความโง่เขลาของผู้อื่นที่ไม่มีสติ จนไม่สามารถระลึกถึงความรู้จากประสบการณ์ชีวิตผ่านประสาทสัมผัสของตนเองได้ผู้เขียนตั้งใจที่จะเขียนบล็อคเกี่ยวกับปรัชญาแดนพุทธภูมิ โดยใช้กระบวนการคิดของปรัชญา ที่แบ่งเป็นสาขาอภิปรัชญา ญาณวิทยาและจริยศาสตร์ โดยใช้เหตุผลเชิงตรรกะอธิบายข้อเท็จจริงจากหลักฐานในเรื่องนั้น ดังนั้น พระพุทธศาสนาจึงเป็นศาสตร์ที่มีโครงสร้างทางวิชาการที่ชัดเจน และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้กับศาสตร์ต่าง ๆ ได้ เมื่อเราวิเคราะห์หลักฐานพิสูจน์ข้อเท็จจริงตามคำสอนของพระพุทธเจ้าผลลัพท์ก็เหมือนกัน
![]() |
การเขียนบทความในปรัชญาพุทธภูมิ เริ่มจากความสงสัยของผู้เขียนเกี่ยวกับปัญหาความจริงของชีวิตมนุษย์ ผู้เขียนสอบสวนข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานจากที่มาของความรู้ในเอกสารหลักฐาน พยานบุคคลและหลักฐานวัตถุ เพื่อวิเคราะห์ลักฐานพิสูจน์ข้อเท็จจริงของสาระสำคัญของชีวิตมนุษย์คืออะไร เมื่อได้ข้อเท็จจรงเป็นความจริง ไม่มีข้อสงสัยในความจริงอีกต่อไป และเผยแผ่ความรู้ที่เป็นจริงในรูปบทความทางวิชาการต่อไป เมื่อผู้อ่านมีความรู้เกี่ยวกับแก่นแท้ชีวิตตนเองและผู้อื่น เราสามารถเข้าใจกฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ได้ เพราะแก่นแท้ของชีวิตมนุษย์ทุกคน ย่อมเป็นไปตามกฎธรรมชาติเดียวกัน นอกจากทัศนคติจะเป็นไปตามความอยากของตัวเอง เมื่อสนใจในสิ่งที่ชอบ จะมีคนที่นำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการทำธุรกิจกี่คนส่วนใหญ่เรียนรู้เพื่อที่จะรู้เท่านั้น
จุดประสงค์ของผู้เขียนในการเขียนบล็อคเกี่ยวกับปรัชญาแดนพุทธภูมิ เพื่อประยุกต์ใช้ทฤษฎีความรู้ญาณวิทยาในการวิเคราะห์พฤติกรรมของมนุษย์ เพื่อค้นหาสาเหตุของปัญหาที่น่าสงสัย และสามารถนำความรู้ทางพระพุทธศาสนามาพัฒนาศักยภาพชีวิตอย่างมั่นใจ และมีทักษะในการดำรงชีวิตอย่างมีความสุขท่ามกลางความทุกข์จากปัญหาที่เกิดขึ้น รู้จักปล่อยวางความสำเร็จในการรีบทำงาน และยึดติดในชื่อเสียงมากเกินไป และเรียนรู้วิธีนั่งสมาธิเพื่อลดแรงกดดันของจิตใจจากการทำงานให้ทันกับการแข่งขันทางธุรกิจ พวกเขามีความสุขในการทำงานมากขึ้น เพราะพวกเขามีเหตุผลในการตัดสินใจและมีสติมากขึ้นดังนั้นจึงมีทางออกที่ชัดเจน ในการแก้ปัญหาด้วยซื่อสัตย์สุจริตในเป้าหมายการงานและชีวิต การมีจิตใจที่มั่นคงไม่หวั่นไหวด้วยเหตุอื่นใดที่ทำให้เขาตัดสินใจอย่างไม่ยุติธรรมและมีอคติใหน้าที่ ย่อมรับความคิดเห็นที่ต่างกันและเรียนรู้จากกันและกันมากขึ้น จะเป็นประโยชน์ต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ผู้คนหันมาปฏิบัติธรรมมากขึ้นเรื่อย ๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น