บทนำ : พระพรหมสร้างมนุษย์ในพระไตรปิฎก

Introduction: The  Brahma in the Tripitaka

พระพรหมบนเขาแก้ว   วัดถ้ำดาวเขาแก้ว

คำสำคัญ   

๑.บทนำ 

๒.ศึกษาความเชื่อเรื่องพระพรหม

๓.วิเคราะห์แนวคิดเรื่องพระพรหมในพระไตรปิฎก

๑. บทนำ   

               
                ในยุคสมัยใหม่ที่เรียกว่า"ยุคศิวิไลซ์"     มนุษย์มีความเจริญรุ่งเรืองด้วยอารยธรรมที่พวกเขาสร้างขึ้นจากความรู้ทางปรัชญา   พุทธศาสนาและวิทยาศาสตร์เพื่อให้คนทั่วโลกสามารถอยู่ร่วมกันอย่างสันติ  ตามหลักศีลธรรมและกฎหมายอาญานี่ตือมาตรฐานที่มนุษย์ทั่วโลกควรปฏิบัติต่อกันโดยมีมาตรฐานเดียวกัน     เพื่อป้องกันการละเมิดสิทธิและหน้าที่ในชีวิตและทรัพย์สินของกันและกัน    เพราะมนุษย์ย่อมมีเหตุผลในการกระทำของตนเสมอ      แม้ว่าการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าจะทำให้มนุษย์ตระหนักว่า องค์ประกอบชีวิตประกอบด้วยปัจจัยทางร่างกายและจิตวิญญาณ เมื่อมนุษย์ตาย จิตวิญญาณจะต้องเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏอีกไม่รู้จบสิ้น   แต่ทุกวันนี้  มนุษย์ก็ยังแสวงหาความสุขจากรูป เสียง กลิ่น  รส โผฏฐัพพะ และธรรมารมณ์ที่เกิดขึ้นในจิต, อารมณ์ที่จิตรู้, อารมณ์ที่จิตคิด) โดยหาไม่รู้ว่าชีวิตของตนนั้นมีจิตวิญญาณเป็นตัวตนที่แท้จริง อาศัยอยู่ในร่างกายและสั่งสมความดีความชั่วในจิตวิญญาณ  เมื่อคนยังมีกิเลสอยู่ในใจจึงแสดงเจตนาแสวงหาสิ่งที่ตนชอบ เพื่อตอบสนองอารมณ์ของตน ตัวอย่างช่น ในสมัยที่เจ้าชายสิทธัตถะทรงเสวยสุขด้วยรูป รส กลิ่น เสียง โผฏฐัพพะและธัมมารมย์อันน่ารื่นรมย์ในปราสาท ๓ ฤดูตั้งอยู่เขตพระราวังกบิลพัสดุ์   ส่วนยสกุลบุตรเสวยสุขในปราสาท ๓ ฤดูในเมืองพาราณสีเช่นกัน ดังปรากฏหลักฐานชัดเจนในพระไตรปิฎกเถรวาทและมหายาน  

     แต่การสั่งสมความสุขเป็นความรู้จากประสบการณ์ชีวิตผ่านประสาทสัมผัสของตนเองมาเป็นเวลายาวนานท้ายที่สุด ก็คือความเบื่อหน่ายในการเสวยสุขนั้น   ต่อมามนุษย์ได้พัฒนาศักยภาพในการดำรงชีวิตของตนเอง   จนสามารถพัฒนาองค์ความรู้จากความเชื่อในศาสนาพราหมณ์มาสู่ความสู่ยุคศิวิไลซ์สมัยพุทธกาลหลังสมัยพุทธกาล เมือคำสอนของพระพุทธเจ้าไปเผยแผ่ในโลกตะวันตก    ก็นำองค์ความรู้ทางพระพุทธศาสนามาอธิบายปรัชญาตะวันตกทำให้เกิดยุคศิวิไลซ์ทางปรัชญาตะวันตก   แต่พยานหลักฐานทางปรัชญาเป็นประจักษ์พยานทางปรัชญาเป็นมนุษย์   แต่ธรรมชาติของมนุษย์มีข้อจำกัดของอวัยวะอินทรีย์ ๖ ในการรับรู้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและเหตุการณ์ต่าง ๆ และมีธาตุแท้เป็นคนเห็นแก่สาเหตุมาจากทางสังคมที่เกิดขึ้นแล้ว  ในยุครุ่งเรืองทางปรัชญา  มนุษย์ยังไม่รู้จักเครื่องมือนั้นเป็นมนุษย์ที่มีอวัยวะอินทรีย์ ๖ในร่างกายของตนมีข้อจำกัดในการรับรู้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและเหตุการณ์ทางสังคมมนุษย์ที่เกิดขึ้น  เมื่อมีการนำวิทยาศาสตร์ได้เนื้อหาสาระมากยิ่งขึ้น  โดยเฉพาะการสร้างกระบวนการคิดวิเคราะห์ขึ้น เพื่อสืบเสาะข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานเพื่อเป็นข้อมูลในการวิเคราะห์เพื่อหาเหตุผลพิสูจน์ความจริงในเรื่องต่าง ๆ ได้มากขึ้น  เชื่อข้อเท็จจริงจากประจักษ์พยานเพียงปากเดียวอีกต่อไปเพราะตรวจสอบข้อเท็จและรวบรวมหลักฐานได้อย่างเพียงพอเป็นข้อมูลเพื่อวิเคราะห์ข้อมูล    ค้นหาเหตุผลในคำตอบของปัญหาต่างๆ ตามความเป็นจริงและบันทึกความรู้จากประสบการณ์ชีวิต ที่สามารถถ่ายทอดออกมาเป็นลายลักษณ์อักษรได้มากขึ้นจนสามารถสร้างองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์แขนงต่าง ๆ ได้ โดยเฉพาะในด้านของเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต   ได้สร้างนวัตกรรมใหม่เพื่อให้ความรู้แก่มนุษย์ที่อยู่เหนือขอบเขตประสาทสัมผัสของมนุษย์ที่จะรับรู้โดยตรง  ต้องมีเครื่องมือสือสาร เช่น วิทยุ โทรทัศน์  โทรศัพท์และคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะเป็นตัวรับสัญญาณ Wi-Fi จากการถ่ายทอดความรู้นั้น   มนุษย์จึงจะสามารถรับรู้จากประสบการณ์ผ่านประสาทสัมผัสของตนได้แต่ที่ผ่านมาทุกยุคสมัยแม้มนุษย์จะมีความสะดวกสบายในชีวิตแต่มนุษย์ยังคงประมาทในชีวิต เพราะพวกเขาใช้ชีวิตตามใจของตนเองและมักหาข้อแก้ตัวเพื่อหลีกหนีจากความผิดทางศีลธรรมและกฎหมายเมื่อไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะลงโทษผู้กระทำผิดได้แต่อคติของมนุษย์มักช่วยเหลือซึ่งกันและกันในทางที่ผิด  แต่มนุษย์ไม่ยอมจำนนต่อความอยุติธรรม  เมื่อพัฒนาศักยภาพในชีวิตจนมีทักษะในการสร้างสรรค์เทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตเพื่อแบ่งปันความรู้ทางวิชาการด้านต่าง ๆ เพื่อให้ผู้คนทั่วโลกได้ศึกษาในสายธุรกิจและใช้ประโยชน์ต่องานของตนได้  ในภายหลังได้มีการพัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับอินเตอร์เน็ต   ด้วยการสร้างแพลตฟอร์ม์อินเตอร์เน็ต(Internet Platform) ให้คนทำงานจากที่บ้านหรือทำธุรกรรมการเงินผ่านโทรศัพท์มือถือในการศึกษาสมัยใหม่  การสอนในห้องเรียนออนไลน์สามารถลดการแพร่กระจายของโรค"Covic-19" ผ่านลมหายใจจากคนสู่คนและชั้นเรียนออนไลน์มีข้อได้เปรียบในการประหยัดค่าใช้จ่ายสำหรับโรงเรียนและผู้คนไม่ต้องพบปะกันเพื่อเว้นระยะห่างทางสังคมบนรถไฟ รถประจำทาง  แท็กซี่ ฯลฯ  แต่เป็นธรรมชาติของมนุษย์ที่จะชอบอยู่ร่วมกับผู้อื่นแต่การเรียนในห้องเรียนออนไลน์มีข้อเสียอยู่ประการหนึ่งคือ นักเรียนขาดทักษะในการสื่อสารและเข้ากับผู้อื่นได้ มีอคติต่อผู้อื่นได้ง่ายเพราะขาดการเรียนรู้ร่วมกันกลายเป็นปัญหาสังคมเพราะไม่เข้าใจในความรู้สึกของผู้อื่น ทำให้เกิดความกลัวเพราะไม่ไว้วางใจผู้อื่นและขาดการพัฒนาศักยภาพชีวิตให้เข้มแข็ง ทำให้จิตใจไม่มั่นคงขาดมุมมองชีวิตอและจมอยู่กับปัญหาที่ท้าทายทักษะการแก้ปัญหา

  

         ในยุคปัจจุบัน มนุษย์ได้พัฒนาเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่อเชื่อมต่อกันและสร้างโลกใหม่ไร้พรหมแดน  ผู้คนเรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งที่ห่างไกลมากขึ้นทางอินเตอร์เน็ต    ทำให้ผู้คนไปต่างประเทศมากขึ้นทำให้คนมาเจอกันเหมือนพรหมลิขิตและมีเหตุการณ์ไม่คาดฝันมากมายในชีวิต เช่นความรักของคนสองคนที่ต่างเชื้อชาติ ศาสนา  วัฒนธรรมที่อยู่คนละฟากโลก แต่มาพบกันจนตกหลุมรักกันโดยสมัครใจ  หลายคนอาจเคยได้ยินในเรื่องราวนี้ และคิดว่าคงช่วยจะยืนยันความจริงของคำตอบในเรื่องนี้ที่เชื่อว่าจากพรหมลิขิต  หลายคนเชื่อว่าทุกอย่างถูกกำหนดไว้แล้ว  รวมถึงครอบครัวที่เราอยู่ด้วยกันและทุกสิ่งที่เรามี  แม้คนรักที่เราเจอและอาชีพที่เราอยากเป็นหลาย ๆ คนเชื่อว่ามันอยู่ที่ตัวเราด้วย เพราะเราถูกพระพรหมลิขิตไว้แล้ว คนที่เราเจอเพราะเราถูกอะไรมาดลใจให้มารู้จักกันเป็นบทเรียนของชีวิต  ให้เรามีความทุกข์หรือความสุขเป็นช่วง ๆ  แต่ก็ยังมีคนจำนวนมากที่เชื่อว่าพรหมไม่มีที่จะลิขิตชีวิตของใครซึ่งทั้งหมดขึ้นอยู่กับเจตนาในการกระทำของเราเองและหลายคนโต้เถียงกันว่าจะมีคู่ครองหรือไม่ อยู่ที่ตัวเราว่าจะเลือกหรือไม่เลือก  ไม่มีใครถูกบังคับให้แต่งงานและจ่ายค่าสินสอดนับล้าน แต่ก็ยังหาสามีหรือภรรยาที่ดีไม่ได้อย่างที่หวัง และหลาย ๆ คู่ก็มองดูเข้าอกเข้าใจกันเมื่อมองหาเหตุผลของคำตอบนี้ หลายคนคิดว่าคนสองคนทำบุญร่วมกันตั้งแต่ชาติที่แล้วตามหลักศาสนาพุทธเรื่องการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ เป็นต้น  

  

   แม้ว่ามนุษย์จะมีเหตุผลในการอธิบายหรือตีความพฤติกรรมของมนุษย์ว่าดีหรือชั่ว และพัฒนาศักยภาพในชีวิตจนสามารถสร้างเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตเพื่อเชื่อมโยงข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ การแพทย์ จิตแพทย์ ฯลฯ เข้าด้วยกัน   เราก็จะสามารถวิเคราะห์ได้อย่างถูกต้องจากข้อมูลชีวิตของตัวเราหรือผู้อื่นได้อย่างแม่นยำ จนสามารถหาเหตุผลมายืนยันความจริงของตอบในเรื่องที่ตนอยากรู้ และไม่สงสัยในคำตอบที่เป็นข้อเท็จจริงในเรื่องนั้นอีกต่อไป แต่เมื่อคน ๆ นั้น ยังขาดการพัฒนาศักยภาพชีวิตให้เข็มแข็งด้วยการทำสมาธิ ชำระจิตใจให้ผ่องใส ปราศจากอคติ ไม่ขุ่นมัว อ่อนโยนและไม่หยาบกระด้าง เขามั่นคงในปณิธาน และไม่หวั่นไหวกับปัญหาที่เข้ามาในชีวิต ถือว่าเขามีชีวิตที่อ่อนแอและไม่สามารถพึงพาจิตใจของตนเองในการแก้ปัญหาของตนเองได้ ทางเลือกของพวกเขาในการแก้ปัญหาชีวิตคือเดินทางไปยังสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของพระพรหม ทำการบวงสรวงด้วยดอกไม้และพวงมาลัย เพื่อขอพรจากพระพรหมให้ช่วยสมหวัง ดังน้้นสถานศักดิ์สิทธิ์ของพระพรหมทั่วโลกจึงยังเต็มไปด้วยเครื่องบูชา ดอกไม้และเครื่องบูชาอื่นๆ ยังคงเป็นปรากฏการณ์ทางสังคมที่เราเห็นในปัจจุบัน ซึ่งสร้างรายได้มหาศาลจากการบวงสรวงนั้น

ด้วยเหตุผลข้างต้น ผู้เขียนจึงสงสัยว่าพระพรหมคือใคร จึงเป็นที่ยอมรับในสังคมตั้งแต่ก่อนพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน ผู้เขียนจึงตัดสินใจค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับพระพรหมในพระไตรปิฎกโดยวิเคราะห์ข้อมูลจากที่มาของความรู้ในพระไตรปิฎกมหาจุฬาฯ อรรถกถา เอกสารคัมภีร์ต่างๆ, บันทึกของสมณะจีน ๒ รูปและแผนที่โลกของ Google เป็นต้น บทความที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูล จะเป็นเพื่อเป็นประโยชน์ต่อพระวิทยากรในการนำไปใช้บรรยายกับพุทธศาสนิกชนชาวไทยและนานาชาติที่จาริกแสวงบุญในสังเวชนียสถานทั้ง ๔ ตำบลเพื่อถ่ายทอดเนื้อหาเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ส่วนกระบวนการวิเคราะห์ข้อมูลจากที่มาของความรู้จากหลักฐานเอกสาร พยานบุคคล พยานวัตถุ และพยานเอกสารดิจิทัลนั้น  ผลของการวิเคราะห์จะได้คำตอบที่การผ่านการตัดสินที่สมเหตุสมผลและมีน้ำหนักของความจริงอันเป็นที่สุด ไม่สงสัยในข้อเท็จจริงอีกต่อไปและเป็นประโยชน์ต่อนิสิตระดับปริญญาเอกสาขาพระพุทธศาสนาและปรัชญาเพื่อใช้เป็นแนวทางในการเขียนวิจัยในงานวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลหาเหตุผลของคำตอบในประเด็นที่สงสัย ลึกซึ้งและชัดเจนยิ่งขึ้นอีกด้วย.