บทนำ : ความปรารถนาของสุเมธดาบสในพระไตรปิฎกมหาจุฬา ฯ

       Introduction : The wishes of Sumedha, a Pratitioner of the Tripitaka of Mahachulalongkornrajavidyalaya            

สารบาญ 

๑. บทนำ 

๒. ความหมายของการอธิษฐานบูชา 

๓. การอธิษฐานของสุเมธดาบสในพระไตรปิฎก

๔. การอธิษฐานในคำชะโนด 

๑.บท  ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา 

           โดยทั่วไป ตามกฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ตามคำสอนของพระพุทธเจ้านั้น  มนุษย์มีอายตนะภายในมีความสามารถจำกัดในการรับรู้และมักมีอคติต่อผู้อื่นอันเนื่องจากความไม่รู้ เกี่ยวกับความทุกข์ของตนเอง  สาเหตุของความทุกข์   เป้าหมายของชีวิตในการดับทุกข์และวิธีปฏิบัติในการดับทุกข์  ซึ่งทำให้ชีวิตมนุษย์เต็มไปด้วยความมืดมน พวกเขาจึงขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์ของชีวิต  เมื่อแสดงความเห็นเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งมักจะแสดงความเห็นของตนเองโดยใช้เหตุผล และคาดคะเนความจริงในเรื่องนั้น      อย่างไรก็ตาม การใช้เหตุผลของมนุษย์ในการอธิบายความจริงในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง   บางครั้งบางคนใช้เหตุผลได้อย่างถูกต้อง  บางครั้งบางคนอาจใช้เหตุผลไม่ถูกต้อง บางครั้งอาจใช้เหตุผลอธิบายเป็นอย่างนั้นบ้าง  บางครั้งบางคนอาจใช้เหตุผลเป็นอย่างนี้บ้าง เมื่อการใช้เหตุผลในการอธิบายความจริงของคำตอบยังคลุมเครือ และไม่ชัดเจนในความเป็นมาของเรื่องนั้น   วิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะ ย่อมไม่เชื่อว่าความคิดเห็นของคำตอบเรื่องนั้น เป็นความจริงและถือว่าไม่เป็นความรู้ที่แท้จริงในเรื่องนั้น 

         ปัจจุบันรัฐบาลทั่วโลก  กำลังพัฒนาศักยภาพพลเมืองผ่านระบบการศึกษาระดับชาติในโรงเรียนและมหาวิทยาลัย   พลเมืองได้สั่งสมความรู้ความเข้าใจในหลากหลายสาขาอาชีพ เพื่อดำรงชีวิตอย่างมั่นใจ  และพัฒนาทักษะวิชาอาชีพให้บรรลุเป้าหมายประจำปีที่หน่วยงานราชการ  บริษัทจำกัด และองค์กรเอกชนกำหนดไว้ ซึ่งจะสร้างรายได้ให้กับตนเองและครอบครัวรวมถึงค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน   พวกเขาเชื่อมั่นว่าชีวิตจะดีขึ้นกว่าเดิม  พวกเขามุ่งมั่นและแสวงหาความรู้ผ่านการฝึกสติ พวกเขาสามารถหวนรำลึกถึงประสบการณ์ชีวิตผ่านอายตนะภายในและสั่งสมไว้ในจิตใจ   พวกเขาสามารถนำความรู้นี้ไปพัฒนาปัญญา เพื่อแก้ไขปัญหาในชีวิต การทำงาน และภัยพิบัติต่าง ๆ ได้ด้วยตนเอง  พวกเขาสามารถอยู่รอดและปลอดภัยจากความชั่วร้ายอยู่ร่วมกกันอย่างสันติสุขและความสงบสุขตามหลักศีลธรรมอันดีของประชาชนและกฎหมาย       

              ยิ่งไปกว่านั้น        เมื่อนักวิทยาศาสตร์พัฒนาเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต      นวัตกรรมใหม่ ๆ ก็เกิดขึ้นโดยเฉพาะแพลตฟอร์มอินเตอร์เน็ต แพลตฟอร์มเหล่านี้ทำหน้าที่เป็นแพลตฟอร์มแลกเปลี่ยนความรู้   โดยใช้อินเตอร์เน็ตเป็นสื่อกลางในการเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะทั่วโลก    วิธีนี้ช่วยให้ผู้คนสามารถเข้าถึงระบบการศึกษาที่หลากหลายได้โดยไม่ต้องไปโรงเรียน      แต่ยังสามารถเรียนที่บ้าน    ช้อปปิ้งออนไลน์  ทำธุรกรรมทางการเงิน และใช้เครื่องตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ    โทรศัพท์มือถือ     วิทยุและโทรทัศน์   ดาวเทียม และเรดาร์เพื่อการสื่อสาร   อย่างไรก็ตาม         ชีวิตผู้คนยังไม่มั่นคงเนื่องจากการเลิกจ้าง   ความผิดหวังในความรัก    การเกษียณอายุการทำงาน  รายได้ไม่พอต่อค่าใช้จ่ายและปัญหาสุขภาพ เป็นต้น                           

           ปัญหาความจริงของการมีอยู่ของพระพรหม  ซึ่งเป็นความรู้ที่อยู่เหนือการรับรู้ของมนุษย์นั้น  แต่พราหมณ์อารยันซึ่งเป็นนักตรรกะหรือนักปรัชญสามารถใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการอธิบายการมีอยู่ของพระพรหมได้อย่างสมเหตุสมผล     อย่างไรก็ตาม มนุษย์ไม่สามารถรับรู้การมีอยู่ของพระพรหมได้ โดยใช้เทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตได้           ในทางวิทยาศาสตร์ ถือว่าการมีอยู่ของพระพรหมเป็นความรู้ที่พิสูจน์ไม่ได้ เพราะไม่มีหลักฐานหรือวิธีการใดที่จะเข้าถึงในเรื่องนี้        ดังนั้น   หากคำสอนของพราหมณ์ชาวอารยันที่ว่าพระพรหมสร้างมนุษย์และวรรณะ เพื่อให้มีสิทธิและหน้าที่ตามวรรณะของตนที่เกิดมา  การให้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงข้อนี้ จึงขาดความน่าเชื่อถือ   และไม่สามารถยืนยันการมีอยู่ของพระพรหมได้ เพราะมันเกี่ยวข้องกับความรู้ที่เหนือการรับรู้ของมนุษย์ ยังไม่มีหลักฐานใดมาพิสูจน์ความจริงข้อนี้หรือวิธีการปฏิบัติที่เป็นสากลเพื่อเข้าถึงความจริงของการมีอยู่ของเทพเจ้าที่ผู้คนทุกชนชั้นและวรรณะสามารถปฏิบัติได้ เป็นต้น   

         เมื่อพระโพธิสัตว์สิทธัตถะตรัสรู้กฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ และเผยแพร่ความรู้แห่งความจริงของชีวิต    เพื่อพัฒนาศักยภาพของมนุษย์ให้บรรลุธรรมแห่งชีวิตในระดับอภิญญา ๖      พระองค์ทรงมีญาณหยั่งรู้เหนือกว่ามนุษย์ธรรมดาทั่วไป พระองค์ทรงเห็นดวงวิญญาณออกจากร่างไปเกิดในภพภูมิอื่น ซึ่งดวงวิญญาณมนุษย์ต้องรับผลกรรมเดียวกันและไม่มีใครสามารถหลุดพ้นกฎธรรมชาตินี้ได้    เมื่อผู้คนทั่วโลกปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ ๘ พวกเขาก็ได้รับความรู้เกี่ยวกับอภิญญา ๖ เช่นเดียวกัน 

        การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าในเรื่องนี้ นำไปสู่การปฏิรูปสังคมครั้งใหญ่ในอนุทวีปอินเดีย เมื่อผู้คนละทิ้งพระพรหมและพระอิศวร เลิกบูชาเทพเจ้าผ่านการทำพิธีกรรมกับพราหมณ์  พวกเขาเข้าหันหาพระพุทธ พระธรรมและพระสงฆ์    และพัฒนาศักยภาพตนเองด้วยการปฏิบัติธรรมตามมรรคมีองค์ ๘    เพื่อดำเนินชีวิตที่เข้มแข็งด้วยการทำสมาธิ จนจิตใจบริสุทธิ์  ปราศอคติและอารมณ์ขุ่นมัว   มีจิตใจอ่อนโยน เหมาะสมกับการทำงานร่วมกับผู้อื่นและมุ่งมั่นแน่วแน่ไม่หวั่นไหวในการหน้าที่ต่อผู้อื่นด้วยความบริสุทธิ์และยุติธรรม พวกเขาสามารถแก้ปัญหาได้ด้วยสติ  วิจารณญาณ และปัญญาของตนเอง 

       แต่เมื่อเวลาผ่านไปกว่า ๒๖๐๐ ปี   มนุษย์ก็มีสิทธิ และหน้าที่เท่าเทียมกัน ภายใต้รัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรของประเทศของตนและทุกประเทศทั่วโลก อย่างไรก็ตาม มนุษย์ยังคงถูกเลือกปฏิบัติในสังคม เนื่องจากมนุษย์มีอคติต่อผู้อื่นทั้งในด้านเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม เป็นต้น ดังนั้น มนุษย์จึงมองวัตถุภายนอกเป็นเพียงเครื่องประดับที่แสดงถึงสถานะของผู้คนในที่สาธารณะ และเป็นสิ่งที่ผูกพันตามกฎหมาย โดยไม่คำนึงถึงปัจจัยในการตัดสินใจเพิ่มเติม ดังนั้น ชีวิตมนุษย์จึงเต็มไปด้วยความหวัง และความผิดหวังในชีวิตอยู่ตลอดเวลา ตามหลักฐานในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณ   พระเจ้าสุทโธทนะทรงปรารถนา ที่จะให้เจ้าชายสิทธัตถะทรงเป็นกษัตริย์ปกครองอาณาจักรสักกะ และเป็นกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ของโลกตามคำทำนายของพราหมณ์ พระองค์ทรงส่งเสริมให้เจ้าชายสิทธัตถะตำรวจ ได้รับการศึกษาด้านศิลปศาสตร์  ๑๘ สาขาวิชาเป็นอย่างดีจากสำนักวิศวามิตร  สร้างปราสาท ๓ หลังในเขตพระราชวังกบิลพัสดุ์ให้พระองค์ทรงประทับอย่างมีความสุขพร้อมบริวาร  ๔๐,๐๐๐  คนเป็นเวลาหลายปี แต่ที่สุดความสุขคือความเบื่อหน่ายในสุขนั้น   พระองค์ทรงตัดสินพระทัยเสด็จเยี่ยมราษฎร และประพาสต้นโดยเที่ยวไปเป็นส่วนพระองค์ที่พระราชอุทยานกบิลพัสดุ์  ระหว่างเสด็จพระราชดำเนิน พระองค์ทรงเห็นปัญหาของประเทศที่ราษฎรที่เรียกว่าจัณฑาล ถูกสังคมลงโทษด้วยการถูกขับไล่ออกจากถิ่นที่อยู่ไปตลอดชีวิตต้องชีวิตอยู่ตามท้องถนนแม้ว่าอยู่ในวัยชรา เจ็บป่วยและนอนตายอยู่ข้างถนน เป็นต้น  แต่ท้ายที่สุดแล้วพระเจ้าสุทโธทนะทรงผิดหวัง  ไม่สามารถที่จะบังคับให้พระองค์ดำรงสถานะวรรณะกษัตริย์ต่อไปได้  

       เมื่อมนุษย์ขาดการพัฒนาศักยภาพและทักษะชีวิตในการปฏิบัติมรรคมีองค์ ๘    ก็ต้องกลับมาเกิดใหม่พร้อมกับกรรมเก่า จะพบกับความล้มเหลวหรือผิดหวังในความรักเช่นเดิม  เพราะชีวิตอ่อนแอ  ไม่มั่นคงและมีปัญหาตลอดเวลา ไม่ว่าจะพยายามแค่ไหน มากเพียงไหนก็ตาม  วิธีสุดท้ายที่ควรทำ ก็คือ การขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ประสบความสำเร็จในชีวิต     ดังนั้น สถานศักดิ์สิทธิ์ทั่วโลกจึงเต็มไปด้วยผู้คนที่ต้องการประสบความสำเร็จในการสวดมนต์ต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อช่วยให้พวกเขาประสบความสำเร็จในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการสอบเข้ามหาวิทยาลัย  ความสมหวังในความรัก สำเร็จการศึกษา มีชื่อเสียง มีทรัพย์สิน เงินฝาก  หน้าที่การงาน  โดยเชื่อกันว่า การบูชาจะช่วยความเป็นสิริมงคลและโชคลาภจากการพนัน  

            ดังนั้น   ผู้เขียนจึงสงสัยว่าการสวดมนต์ (Prayer) ของผู้คนในสถานที่ทางศาสนาทั่วโลก เป็นหนทางเดียวที่สุเมธดาบสสวดมนต์หรือไม่   เพราะเหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น ผู้เขียนชอบศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ โดยการตรวจสอบข้อเท็จจริง  และรวบรวมหลักฐานเช่น พระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณ   อรรถกถา คัมภีร์พุทธศาสนา และเอกสารวิชาการอื่น ๆ  เป็นต้น เมื่อมีหลักฐานเพียงพอแล้ว ผู้เขียนจึงใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อพิสูจน์ความจริงในเรื่องนี้   โดยใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา ในการอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องนี้ โดยเขียนบทวิเคราะห์ใน Bloggerนี้ความรู้ดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ต่อพระธรรมทูตต่างประเทศแห่งราชอาณาจักรไทย   ที่ไปเทศนาสั่งสอนผู้แสวงบุญใน  ๔ เมืองศักดิ์สิทธิ์ในสาธารณรัฐอินเดียและสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาล 

              ส่วนวิธีการพิจารณาความจริงของพระพุทธเจ้าในเรื่องนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อนักศึกษาปริญญาเอกด้านพระพุทธศาสนาและปรัชญาใช้เป็นแนวทางในการตรวจสอบข้อเท็จจริง และรวบรวมหลักฐานต่าง ๆ  เมื่อมีหลักฐานเพียงพอ ก็จะนำมาใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้หรือคาดคะเนความจริงจากหลักฐาน เพื่อพิสูจน์ความจริงของหัวข้อการวิจัยในระดับปริญญาเอก โดยการใช้เหตุผลซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา อธิบายความจริงในหัวข้อนั้น  ๆ  ความรู้ที่ได้จากการวิจัยจะเป็นความจริงที่สมเหตุสมผล โดยไม่มีข้อเท็จจริงที่น่าสงสัยอีกต่อไป