ข้อเท็จจริงของอาณาจักรเมารยะเป็นมหาอำนาจของโลก

 Facts about the Maurya  Empire

              เมื่อผู้เขียนศึกษาข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ของจักรพรรดิโมริยะ จากบริบททางสังคมยุคแรกสุดจากหลักฐานพระไตรปิฏกมหาจุฬาลงกรณลงกรณราชวิทยาลัย พบว่าพระเจ้ามัลละแห่งเมืองกุสินารา ทรงประกอบพราะราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ของพระพุทธเจ้า  พระองค์จึงทรงรับสั่งให้โทณพราหมณ์ แบ่งพระบรมสาริกธาตุให้กษัตริย์ทั้ง ๘   เมืองเป็นที่เรียบร้อยแล้ว      ในเวลานั้น จักรพรรดิโมริยะได้ส่งทูตจากเมืองปิปผลิวัน  มาขอพระบรมสารีริกธาตุไปประดิษฐานในเจดีย์ที่สร้างขึ้นใหม่เพื่อให้ชาวเมืองบิปผลิวันได้สักการะ     เหตุผลที่กษัตริย์แห่งจักรพรรดิโมริยะทรงขอให้แบ่งพระบรมสารีริกธาตุ  ก็เพราะว่าพระพุทธเจ้าประสูติในวรรณะกษัตริย์      กษัตริย์โมริยะแห่งเมืองปิปผลิวันประสูติในวรรณะกษัตริย์เช่นกัน   ดังนั้น พระองค์จึงทรงสมควรได้รับพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าเช่นเดียวกับกษัตริย์อีก ๘  พระองค์ อย่างไรก็ตาม เมื่อพระเจ้ามัลละแห่งเมืองกุสินาราทรงแบ่งพระบรมสารีริกธาตุให้แก่กษัตริย์ทั้ง ๘ พระองค์ ก็เหลือเพียงพระอังคารของพระพุทธเจ้าเท่านั้น   ทูตแห่งจักรพรรดิโมริยะจึงนำพระอังคาร (เถ้า) ของพระพุทธเจ้าประดิษฐานไว้ในเจดีย์ที่สร้างขึ้นในเมืองปิปผลิวันของจักรพรรดิโมริยะ เพื่อให้ชาวโมริยะได้บูชาพระอังคารของพระพุทธเจ้า  

               หลังจากได้ทราบข้อเท็จจริงเรื่อง "จักรพรรดิโมริยะ"  จากหลักฐานในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยแล้ว หากผู้เขียนได้แสดงความคิดเห็นของตนเองเกี่ยวกับความจริงของการมีอยู่จริงของอาณาจักรโมริยะตามโดยอาศัยเหตุผล และคาดคะเนความจริงของจักรพรรดิโมริยะแล้ว        โดยผู้เขียนใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือที่นักปรัชญาใช้เพื่ออธิบายความจริง แต่เมื่อผู้เขียนเป็นมนุษย์ที่มีอายตนะภายในที่มีความสามารถในการรับรู้เรื่อง"อาณาจักรโมริยะ"ได้จำกัด และมีความลำเอียงเข้าข้างผู้อื่นโดยเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเพราะความไม่รู้     ชีวิตของผู้เขียนจึงเต็มไปด้วยความมืดมนเฉกเช่นนักตรรกศาสตร์และนักปรัชญาในสมัยพุทธกาล เมื่อใช้เหตุผลอธิบายความจริงของเรื่องนี้  บางครั้งผู้เขียนอาจให้เหตุผลได้อย่างถูกต้อง  บางครั้งอาจให้เหตุผลไม่ถูกต้องก็ได้เพราะหลักฐานไม่เพียงพอ  เมื่อคำตอบเกี่ยวกับอาณาจักรโมริยะยังคงคลุมเครือและไม่ชัดเจน วิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะจึงไม่เชื่อถือความคิดเห็นเช่นนี้

            อย่างไรก็ตาม แม้ข้อเท็จจริงจากหลักฐานเอกสารในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณจะยืนยันว่า อาณาจักรโมริยะนี้มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้ว   ปัญหาที่ผู้เขียนสงสัยว่าอาณาจักรโมริยะตั้งอยู่บริเวณใดในอนุทวีปอินเดีย เมื่อผู้เขียนตรวสอบแผนที่โบราณของอินเดียบนอินเตอร์เน็ตแล้ว  ก็ไม่พบหลักฐานการที่กล่าวถึงอาณาจักรโมริยะ  อย่างไรก็ตาม    ตามหลักฐานในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณยืนยันว่า พระเจ้ามัลละแห่งเมืองกุสินาราทรงได้มอบพระอังคาร (เถ้ากระดูก) ของพระพุทธเจ้า ให้คณะราชทูตแห่งราชอาณาจักรโมริยะไป ประดิษฐานในเจดีย์ในอาณาจักรโมริยะ  เป็นบริบททางสังคมที่เกิดขึ้นหลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพานไปแล้ว  ๘ วัน      เมื่อทราบข้อเท็จจริงของเรื่องนี้ในลักษณะนี้ ผู้เขียนจึงวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากหลักฐาน  โดยใช้เหตุผลอธิบายความจริงว่า เมื่ออาณาจักรโมริยะสร้างเจดีย์เพื่อประดิษฐานพระอังคารของพระพุทธเจ้าไว้ในเมืองใด   สถานที่ดังกล่าวคือที่ตั้งของอาณาจักรโบราณโมริยะ   

               ในยุคหลัง เมื่ออังกฤษปกครองอินเดีย   นักโบราณคดีชาวอังกฤษขุดค้นโบราณสถานหลายแห่งที่สร้างขึ้นในสมัยจักรพรรดิโมริยะ เมือง Lauria Nandangarh เป็นเมืองที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีในเขตWest Champaran ของ Bihar  เมือง Lauria Nandangarh  มีซากเจดีย์ขนาดใหญ่ที่เรียกว่า Nandangarh เจดีย์นี้สูง 26 เมตร และนักโบราณคดีชาวอังกฤษเชื่อว่าเป็นเจดีย์ Ashes Stupa ซึ่งบรรจุพระอังคาร (เถ้า) ของพระพุทธเจ้าไว้ นอกจากนี้ยังมีเสาอโศก (Ashoka Pillar) สูง 32 ฟุต ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเมือง  

            จากข้อเท็จจริงฟังของเรื่องนี้    ผู้เขียนคาดคะเนความจริงจากหลักฐานว่าสถูปโบราณแห่งนี้ เป็นสถานที่บรรจุพระอังคารของพระพุทธเจ้า (เถ้าถ่านของศพที่เผาแล้ว) ตามที่นักโบราณคดีชาวอินเดียพบเห็นจากข้อเท็จจริงของเรื่องนี้  ผู้เขียนคาดคะเนความจริงจากหลักฐานได้ว่าเมือง Lauria Nandangarh ในเขต West Champaran ของ Bihar คือสถานที่ตั้งชุมชนการเมืองของจักรวรรดิโมริยะโบราณในสมัยพุทธกาล  เป็นต้น    เมื่อดูระยะทางของสถานที่แห่งนี้จากเมืองปาฏลีบุตรหรือปัฏนาแล้วบนแผนที่โลกกูเกิล เป็นระยะทาง ๒๒๑  กิโลเมตร  ดังนั้นจึงเชื่อได้ว่าอาณาจักรแห่งนี้ก่อตั้งชุมชนการเมืองขึ้นจริง อาณาจักรโมริยะโบราณในยุคเริ่มแรกน่าจะมีฐานที่มั่นในเมือง Lauria Nandangarh   ในเขต West Champaran ของ Bihar 

            ส่วนสาเหตุหรือเหตุปัจจัยที่ก่อให้เกิดจักรพรรดิโมริยะอันยิ่งใหญ่ ที่มีเมืองหลวงชื่อปัฎตาลีบุตร     เมื่อพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชแห่งมาซิโดเนียประสูติ เมื่อพ.ศ. ๑๘๗ (ตรงกับ ๓๕๖ก่อนคริสต์ศักราช)    อีก ๒๐ ปีต่อมาในปี พ.ศ. ๒๐๗  พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ทรงได้นำทัพมารุกรานรัฐต่าง ๆ  ในอนุทวีปอินเดีย  เพื่อแสดงให้เห็นถึงอำนาจทางด้านการเมือง  และแสนยานุภาพทางทหารของอาณาจักรมาซิโดเนีย   เมื่อกองทัพของพระองค์เข้าโจมตีเมืองตักศิลา  มหาราชาผู้ปกครองก็ยอมจำนนอย่างง่ายดาย  และตกลงที่จะเป็นประเทศราชหรือรัฐบริวารของจักรพรรดิมาซิโดเนีย   และพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ยังทรงทำสงครามกับพระเจ้าปอโรสแห่งอาณาจักรเปารวะ.     ซึ่งเราเรียกกันว่า "แคว้นปัญจาบ"  เมื่อพระองค์ทรงได้รับชัยชนะเหนืออาณาจักรเปารวะแล้ว  ก็ทรงแต่งตั้งให้อาณาจักรเปารวะเป็นประเทศราชขึ้นตรงต่ออาณาจักรมาซิโดเนีย ในยุคต่อมา พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชสิ้นพระชนม์    ประเทศราชต่าง      ๆ เช่น    แคว้นปัญจาปประกาศตนเป็นเอกราชและไม่อยู่ภายใต้การปกครองของจักรพรรดิมาซิโดเนียโดยตรงอีกต่อไป   ทำให้ประเทศต่าง ๆ  ต่างทำสงครามกันทั่วอนุทวีปเพื่อแย่งชิงอำนาจอธิปไตยในการปกครองประเทศอื่น     พระเจ้าจันทรคุปต์เมารยะ เป็นกษัตริย์ที่ปกครองอาณาจักรโมริยะ  พระองค์ทรงทำสงครามเพื่อโจมตีอาณาจักรมคธ ในสมัยราชวงศ์นันทะและพิชิดอาณาจักรมคธได้สำเร็จ จากนั้นพระองค์จึงสามารถพิชิดอาณาจักรสักกะ และอาณาจักรโกลิยะได้สำเร็จ  แม้เหตุการณ์เหล่านี้จะไม่มีการบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ของอินเดีย   แต่เมื่อเห็นเสาอโศกปักไว้ที่สวนลุมพินีและเมืองเทวทหะโบราณแล้ว   ผู้เขียนอนุมานความรู้ได้ว่าอาณาจักรสักกะโบราณและอาณาจักรโกลิยะเคยเป็นเมืองขึ้นของจักรรดิโมริยะหรือเมาริยะมาก่อน  เป็นต้น