บทนพุทธภาวะของสุเมธดาบสในพระไตรปิฎก

       Introduction to the Buddhahood of Sumedha the Ascetic in the Tripitaka                   

สารบาญ 

๑. บทนำ 

๒. ความหมายของการอธิษฐานบูชา 

๓. การอธิษฐานของสุเมธดาบสในพระไตรปิฎก

๔. การอธิษฐานในคำชะโนด 

๑.บทนำ 

           โดยทั่วไป ตามกฎธรรมชาติของคำสอนของพระพุทธเจ้านั้น มนุษย์มีข้อจำกัดในการรับรู้ผ่านอายตนะภายในร่างกายของตนเองและมักมีความลำเอียงต่อผู้อื่น  เนื่องจากความไม่รู้ถึงความทุกข์ของตนเอง  สาเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์   ไม่รู้จักเป้าหมายของชีวิตคือการดับทุกข์ ทำให้ชีวิตของเขาเต็มไปด้วยความมืดมน ขาดปัญญาหยั่งรู้ความจริงของชีวิต  เมื่อพวกเขาแสดงทัศนะความจริงในเรื่องใดเรื่องหนึ่งมักจะแสดงความเห็นตามปฏิภาณของหลักเหตุผล และคาดคะเนความจริงในเรื่องนั้น   แต่การใช้เหตุผลของมนุษย์มักจะถูกบ้าง  ผิดบ้าง เป็นอย่างนั้นบ้าง  เป็นอย่างนี้บ้าง   ดังนั้น การใช้เหตุผลของมนุษย์จึงขาดความน่าเชื่อถือ ไม่สามารถยืนยันความจริงในเรื่องนั้นได้ 

         ปัจจุบันผู้คนทั่วโลกได้พัฒนาศักยภาพในการดำเนินชีวิตผ่านระบบการศึกษาระดับชาติในโรงเรียนและมหาวิทยาลัย จนมีความรู้ความเข้าใจในการดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมั่นใจ และมีทักษะในการทำงานในสาขาอาชีพต่าง  ๆ   เพื่อบรรลุเป้าหมายของหน่วยงานราชการ  บริษัทจำกัดและองค์กรเอกชนที่จัดทำขึ้นทุกปี  เพื่อสร้างรายได้ให้ตนเองและครอบครัว  เพื่อนำไปค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ด้วยศรัทธาในชีวิตว่าจะมีชีวิตที่ดีกว่าเดิม  มีความขยันมั่นเพียรในการศึกษาว่าโดยดำเนินอย่างมีสติ สามารถนึก ถึงประสบการณ์ชีวิตผ่านประสาทสัมผัสและสั่งสมไว้ในจิตใจของตนเอง  สามารถใช้ความรู้ที่ได้ไปสร้างปัญญาในการแก้ปัญไขหาชีวิต  การงานและภัยธรรมชาติได้ด้วยตนเองสามารถเอาตัวรอดและปลอดภัยจากสิ่งเลวร้าย       มีความสงบสุขบนพื้นฐานของศีลธรรมและกฎหมาย       

          นอกจากนี้ เมื่อนักวิทยาศาสตร์พัฒนาเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต    ก็เกิดนวัตกรรมต่าง  ๆ      โดยเฉพาะแพลตฟอร์มอินเตอร์เน็ตที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นพื้นที่ให้ผู้คนทั่วโลกได้แลกเปลี่ยนความรู้โดยใช้อินเตอร์เน็ตเป็นสื่อกลางในการเชื่อมต่อ  ไปยังคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะในประเทศต่างๆ ทั่วโลก  ทำให้มนุษยชาติสามารถเข้าถึงระบบการศึกษาต่าง ๆ ได้โดยไม่ต้องไปโรงเรียน    แต่สามารถเรียนที่บ้าน  ซื้อสินค้าออนไลน์ ทำธุรกรรมทางการเงิน ใช้เครื่องตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ  คลื่นโทรศัพท์มือถือคลื่นวิทยุ และโทรทัศน์ คลื่นดาวเทียม คลื่นเรดาร์สื่อสาร เป็นต้น   แต่ชีวิตมนุษย์ก็ยังไม่มั่นคง เพราะถูกเลิกจ้าง ผิดหวังในความรัก เกษียณจากงาน ปัญหาหนี้ก้อนโต รายได้ไม่พอต่อการชำระและปัญหาสุขภาพ เป็นต้น            

               

       ปัญหาเรื่องสัจธรรมของพระพรหม  ซึ่งเป็นความรู้ที่อยู่เหนือการรับรู้ของมนุษย์ แต่พราหมณ์อารยัน ซึ่งเป็นนักตรรกะหรือนักปรัชญา ก็สามารถใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของตนเอง ในการอธิบายการมีอยู่ของพระพรหมได้อย่างสมเหตุสมผล   แต่ทว่ามนุษย์ไม่สามารถรับรู้ถึงการมีอยู่ของพระพรหม โดยอาศัยเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตได้     ในทางวิทยาศาสตร์    เมื่อการมีอยู่ของพรหม เป็นความรู้ที่พิสูจน์ไม่ได้เพราะไม่มีหลักฐานพิสูจน์ความจริง  หรือวิธีปฏิบัติที่จะเข้าถึงสัจธรรมในเรื่องนี้ ดังนั้น  เมื่อสัจธรรมตามคำสอนพราหมณ์ที่ว่าพรหมสร้างมนุษย์และวรรณะขึ้นมา  เพื่อให้ผู้คนมีสิทธิและหน้าที่ในการทำงานตามวรรณะของตน ก็มีเหตุผลที่เชื่อถือไม่ได้เพราะไม่หลักฐานพิสูจน์ความจริงในเรื่องนี้      หรือวิธีปฏิบัติที่จะเข้าถึงสัจธรรม ซึงเป็นความรู้ในระดับที่เหนือการรับรู้ของมนุษย์     

           เมื่อพระโพธิสัตว์สิทธัตถะตรัสรู้กฎธรรมชาติแห่งชีวิตมนุษย์และเผยแพร่ความรู้แห่งความจริงของชีวิต    เพื่อพัฒนาศักยภาพชีวิตมนุษย์ให้บรรลุธรรมะแห่งชีวิตในระดับอภิญญา ๖      แม้ชีวิตจะสิ้นสุดลงวิญญาณก็ออกจากร่างและไปเกิดใหม่  ในโลกอื่นวัฏจักรของชีวิตที่มนุษย์ทุกคนต้องเป็นไปในทางเดียวกันและไม่มีใครสามารถหลีกเลี่ยงจากกฎธรรมชาตินี้ได้    เมื่อผู้คนทั่วโลกปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ ๘ พวกเขาจะได้รับความรู้เกี่ยวกับอภิญญา ๖ เช่นกัน       การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าในเรื่องนี้ ทำให้เกิดการปฏิรูปสังคมครั้งใหญ่ในอนุทวีปอินเดีย     

         เมื่อผู้คนละทิ้งพระพรหมและพระอิศวรและเลิกบูชายัญกับพวกพราหมณ์  พวกเขาได้พระพุทธ พระธรรมและพระสงฆ์เป็นที่พึ่ง    และพัฒนาศักยภาพชีวิตของตนด้วยการปฏิบัติมรรคมีองค์ ๘ ให้ดำเนินชีวิตที่เข้มแข็งผ่านการทำสมาธิ จนจิตใจบริสุทธิ์ ปราศอคติและอารมณ์ขุ่นมัว   มีจิตใจที่อ่อนโยน เหมาะแก่การทำงานร่วมกับผู้อื่น มีความมุ่งมั่นในชีวิต  ไม่หวั่นไหวต่อปัญหาจากการทำงาน และรับผิดชอบในชีวิต      สามารถแก้ปัญหาด้วยสติสัมปชัญญะและปัญญาของตนเองได้ 

       แต่เมื่อผ่านมาแล้วกว่า ๒๖๐๐ ปี มนุษย์ก็มีสิทธิ และหน้าที่เท่าเทียมกันภายใต้ รัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรในประเทศของตนและทุกประเทศทั่วโลก แต่มนุษย์ยังคงถูกเลือกปฏิบัติในสังคม เนื่องจากมนุษย์มีอคติต่อผู้อื่นทั้งในด้านเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม เป็นต้น มนุษย์จึงมองว่าวัตถุภายนอกเป็นเพียงเครื่องประดับที่แสดงถึงสถานะของผู้คนในที่สาธารณะ และผูกพันกันทางกฎหมายโดยไม่คำนึงถึงปัจจัยในการตัดสินใจเพิ่มเติม ชีวิตมนุษย์จึงเต็มไปด้วยความหวัง และความผิดหวังในชีวิตอยู่ตลอดเวลา มีหลักฐานชัดเจน เช่น ความปรารถนาที่จะเป็นตำรวจ ต้องเรียนหลักสูตรนายร้อยตำรวจให้จบ และผ่านกระบวนการทดสอบ เพื่อเข้ารับตำแหน่ง เป็นเรื่องธรรมดาที่คนเราจะได้สิ่งที่หวังได้   ส่วนคนผิดหวังก็ต้องเศร้าเพราะจิตใจไม่มั่นคงและอ่อนไหวต่อปัญหาชีวิต อารมณ์นี้เป็นสัญญาในจิตใจและจะติดตามเราไปทุกที่ในโลกนี้และโลกหน้า 

       เมื่อมนุษย์ขาดการพัฒนาศักยภาพและทักษะชีวิตในการปฏิบัติมรรคมีองค์ ๘    ก็ต้องกลับมาเกิดใหม่พร้อมกับกรรมเก่า จะพบกับความล้มเหลวหรือผิดหวังในความรักเหมือนก่อน ๆ  เพราะมีชีวิตที่อ่อนแอ   ไม่มั่นคงและจะเปราะบางต่อปัญหาอยู่เสมอ ไม่ว่าจะพยายามมากเพียงไหนก็ตาม  วิธีสุดท้ายที่จะทำก็ได้ ก็คือ การขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพื่อช่วยให้บรรลุสิ่งที่ปรารถนาในชีวิต  ดังนั้น สถานศักดิ์สิทธิ์ทั่วโลกจึงเต็มไปด้วยผู้คนที่ต้องการประสบความสำเร็จในการสวดมนต์ขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิที่นั้น เพื่อช่วยให้บรรลุสิ่งที่ปรารถนาในชีวิตไม่ว่าจะเป็นการสอบเข้ามหาวิทยาลัย  ความสำเร็จในความรัก สำเร็จการศึกษาและมีชื่อเสียง มีเงินทองสำหรับการงานที่ปรารถนาที่จะทำและเห็นแก่ตัวในสังคมส่วนรวม  เชื่อกันว่าการบูชาจะเสริมสิริมงคล เสริมโชคลาภจากการพนัน  

            ดังนั้น   ผู้เขียนจึงสงสัยว่าการอธิษฐาน (Prayer) ของผู้คนในศาสนสถานทั่วโลก เป็นหนทางเดียวที่สุเมธดาบสใช้อธิษฐานหรือไม่ เพราะเหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น ?  ผู้เขียนชอบศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ โดยตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานได้แก่ พระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณ   อรรถกถา ตำราพุทธศาสนาและเอกสารวิชาการอื่น ๆ  เป็นต้น เมื่อมีหลักฐานเพียงพอ ผู้เขียนก็ใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อพิสูจน์ความจริงในเรื่องนี้โดยการใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา ในการอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องนี้ โดยเขียนบทวิเคราะห์ใน Blogger นี้ ความรู้เหหล่านี้ จะเป็นประโยชน์ต่อพระธรรมทูตต่างประเทศแห่งราชอาณาจักรไทยที่บรรยาย ให้ผู้แสวงบุญในเมืองศักดิ์สิทธิ์ทั้ง ๔ แห่งในสาธารณรัฐอินเดียและสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาล ส่วนวิธีพิจารณาความจริงในเรื่องนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อนักศึกษาปริญญาเอกสาขาพระพุทธศาสนาและปรัชญา  จะใช้เป็นแนวทางในการตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานต่าง ๆ  เมื่อมีพยานหลักฐานเพียงพอ ก็ใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้หรือคาดคะเนความจริงจากหลักฐาน เพื่อพิสูจน์ความจริงในหัวข้อการวิจัยในระดับปริญญาเอก โดยการใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา ในการอธิบายความจริงในหัวข้อนั้น ความรู้ที่ได้รับจากการวิจัยจะมีความจริงที่สมเหตุสมผล ไม่มีเหตุผลที่จะยกข้อเท็จจริงขึ้นมาใหม่เพื่อหักล้างข้อเท็จจริงเดิม เในการใช้เหตุผลเพื่ออธิบายข้อเท็จจริงของคำตอบเดิมเปลี่ยนแปลงไป