บทนำ สวนลุมพินีเป็นสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าตามหลักปรัชญาแดนพุทธภูมิ :

Introduction to Lumbini The Exactly  Birthplace  of  Buddha 

สารบาญ

๑.บทนำ 
๒.ที่มาของความรู้เกี่ยวกับสวนลุมพินี 
๓.ความงดงามของสวนลุมพินีรับรู้ได้ด้วยใจ

๔.วิธีปฏิบัติบูชาในสวนลุมพินี 

๑.บทนำ

               บทความนี้จะกล่าวถึงภูมิหลัง ความสำคัญ และประเด็นต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการประกาศให้สวนลุมพินีเป็นสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า  ซึ่งอยู่ในสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาลซึ่งได้รับการยกย่องจากนักประวัติศาสตร์  นักโบราณคดี    นักวิชาการ    และนักปรัชญาฝ่ายเถรวาทและมหายาน ให้เป็นมรดกโลกของยูเนสโก  อย่างไรก็ตาม การศึกษาเกี่ยวกับสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าศากยมุนี ยังคงเป็นประเด็นที่น่าสนใจ ทั้งในด้านประวัติศาสตร์  ปรัชญาและความท้าทายทางพุทธศาสนา  เพื่อพัฒนาศักยภาพชีวิตของมนุษย์ทั่วโลกให้เรียนรู้ความจริงของทุกสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิต  และรู้วิธีปฏิบัติเพื่อเข้าถึงความจริงของสิ่งเหล่านี้ มีทั้งความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์     

             เมื่อผู้เขียนได้ศึกษาประวัติศาสตร์ของอาณาจักรสักกะจากหลักฐานในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณ ผู้เขียนได้ยินข้อเท็จจริงเบื้องต้นว่าในรัชสมัยพระเจ้าโอกกากราช   พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ที่ปกครองอาณาจักรโกลิยะ โดยมีเทวทหะ (Devdaha) เป็นเมืองหลวงของอาณาจักรโกลิยะ ในประวัติศาสตร์ของอนุทวีปอินเดียนั้น    อาณาจักรโกลิยะและอาณาจักรสักกะเป็นเมืองพี่น้องกัน (sister city)เนื่องจากพระเจ้าโอกกากราชทรงอภิเษกถึงสองครั้ง เมื่อพระราชินีใหม่ของพระองค์ประสูติพระราชโอรสในอาณาจักรโกลิยะ       พระองค์จึงทรงตัดสินพระทัย ที่จะมอบอาณาจักรโกลิยะให้แก่พระราชโอรสองค์ใหม่เป็นผู้ปกครองตามคำสัญญาของพระองค์  

                เมื่อสถานการณ์ทางการเมืองในอาณาจักรโกลิยะเปลี่ยนไป  พระเจ้าโอกกากราชทรงรับสั่งให้พระราชโอรสและพระราชธิดา ซึ่งประสูติโดยพระราชินีกษัตรีย์องค์แรก พร้อมด้วยชาวโกลิยะกลุ่มหนึ่งอพยพไปสถาปนาอาณาจักรใหม่ในป่าสักกะ อันกว้างใหญ่ซึ่งอยู่ห่างจากเมืองเทวทหะ เมืองหลวงของอาณาจักรโกลิยะไปประมาณ ๘๐ กิโลเมตร โดยมีแม่น้ำโรหินีคั่นอยู่  พระเจ้าโอกากราชทรงพระราชทานนามราชวงศ์ใหม่ชื่อว่า "ศากยะวงศ์" และราชวงศ์ศากยะทรงได้สถาปนาอาณาจักรใหม่ชื่อว่า "อาณาจักรสักกะ" โดยมี"กรุงกบิลพัสดุ์" เป็นเมืองหลวงของอาณาจักรสักกะ  ประชาชนจากทั้งสองอาณาจักรมักเดินทางไปเยี่ยมเยียนกัน    และลุมพินีซึ่งเป็นป่าสาละธรรมชาติ เป็นสถานที่พักผ่อน  ที่ตั้งอยู่บนเส้นทางระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์กับกรุงเทวทหะ 

            ความเป็นมาของสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้านั้น เมื่อผู้เขียนได้ศึกษาหลักฐานเอกสารในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณ อรรถกถา เอกสารทางวิชาการอื่น ๆ พยานวัตถุ และแผนที่โลกของกูเกิลพบว่าสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้ามีมาตั้งแต่สมัยก่อนพุทธกาลแล้ว หลักฐานเหล่านี้ บอก สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าที่สวนลุมพินีได้อย่างชัดเจน  อย่างไรก็ตาม พยานหลักฐานที่เป็นประจักษ์พยาน ที่รับรู้ถึงการมีอยู่ของสถานที่ประสูติที่แน่นอนนั้น และสามารถยืนยันความจริงในเรื่องนี้ได้ มักจะสูญหายไปพร้อมความตาย  และไม่มีการศึกษาวิจัยอย่างต่อเนื่อง เพื่อรักษาสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าไว้ให้คนต่อมาได้ศึกษาเรียนรู้เรื่องเหล่านี้ 

               ในยุคหลัง  เมื่อจากพระพุทธเจ้าศากยมุนีปรินิพพานไปแล้ว กว่า ๒๗๐ ปี หลังจากครองราชย์ได้ ๒๐ พรรษา    พระเจ้าอโศกมหาราชทรงตัดสินพระทัย ที่จะเสด็จจาริกแสวงบุญไปยังสวนลุมพินี  สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า โดยพระองค์ทรงเชื่อว่าเมื่อพระองค์เสด็จสวรรคต พระองค์จะไปประสูติในสวรรค์ชั้นฟ้า เมื่อพระเจ้าอโศกมหาราชเสด็จจาริกแสวงบุญ พระองค์ทรงค้นพบสวนลุมพินี สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า และทรงได้ปฏิบัติบูชาที่สวนลุมพินี สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าเป็นเวลาหลายวัน  หลังจากนั้น พระเจ้าอโศกมหาราชทรงสร้างวิหารมายาเทวี และเสาอโศก    เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ที่ทรงสละวรรณะกษัตริย์และปราสาท ๓ ฤดูในเขตพระราชวังกบิลพัสดุ์   เพื่อแสวงหาความจริงของชีวิตมนุษย์ พระองค์ทรงสงสัยว่าพระพรหมสร้างมนุษย์จากพระวรกายของพระองค์เองหรือไม่ ? มีเหตุผลใดที่จะอธิบายสัจธรรมข้อนี้หรือชีวิตดับสูญตามคำสอนของพราหมณ์บางกลุ่ม ดังนั้น สถานที่ประสูติแห่งนี้กลายเป็นสถานศักดิ์สิทธิในพระพุทธศาสนาที่ผู้คนทั่วโลกควรเดินทางไปแสวงบุญอย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต 

         

        ในยุคปัจจุบัน ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ได้ก้าวหน้าขึ้น นักโบราณคดีสามารถนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาค้นหาหลักฐานทางโบราณคดีเพิ่มมากขึ้นในบริเวณสวนลุมพินีเช่น เสาหินอโศก ในด้านภูมิศาสตร์ ได้มีการจัดทำแผนที่โลกกูเกิลมีการระบุสถานที่ตั้งของวัดมายาเทวี (Maya Devi Temple ลุมพินี)  ในสวนลุมพินีนั้น  และผู้เขียนพบหลักฐานว่าสวนลุมพินีตั้งอยู่ห่างจากแม่น้ำโรหิณี (Rohini River)  ซึ่งเป็นพรมแดนระหว่างแคว้นสักกะกับแคว้นโกลิยะประมาณ ๓๗.๙ กิโลเมตร และห่างจากวัดกัลยามัย (kanyamai temple) นักโบราณคดีเชื่อว่าวัดแห่งนี้เคยเป็นเขตพระราชวังโบราณ ซึ่งเป็นสถานที่ประสูติของพระราชินีประชาบดีโคตตรมี พระมารดาเลี้ยงของพระศากยมุนีพุทธเจ้า ซึ่งอยู่ห่างออกไปประมาณ ๔๓.๘ กิโลเมตรสวนลุมพินีแห่งแคว้นสักกะ เป็นที่พักผ่อนสำหรับกองคาราวานขนส่งสินค้า ปริพาชกผู้แสวงหาสัจธรรม และกองทัพแห่งราชวงศ์ศากยะและราชวงศ์โกลิยะ  

      ลุมพินีเป็นสวนป่าสาละขนาดใหญ่ปกคลุมผืนป่า   มีน้ำพุใต้ดิน ๒ แห่ง แห่งหนึ่งร้อนและอีกแห่งหนึ่งเย็น ไหลจากพื้นดินขึ้นสู่ท้องฟ้า และไหลลงสู่สระโบกขรณีให้ผู้เดินทางได้ดื่มและอาบน้ำในป่าสาละแห่งนี้ เมื่อสวนลุมพินีซึ่งเป็นสถานที่พำนักของผู้เดินทางระหว่างสองเมืองในสมัยก่อนพุทธกาล ต่อมาสวนลุมพินีกลายเป็นสถานที่สำคัญในประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะแห่งราชวงศ์ศากยะประสูติจากพระครรภ์ของพระนางมายาเทวี ณ. สถานที่แห่งนี้  เมื่อ ๘๐ ปีก่อนพุทธศักราช ๑   

          เมื่อมีพระชนมายุ ๒๙ พรรษา พระองค์ทรงได้ผนวชเป็นพระโพธิสัตว์ เพื่อหาหนทางปฏิรูปสังคมในแคว้นสักกะ พระองค์ทรงใช้เวลา  ๖ ปีในการพัฒนาศักยภาพของชีวิตด้วยการปฏิบัติตามมรรคมีองค์ ๘ จนกระทั่งพระองค์ตรัสรู้กฏธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ทุกคนด้วยญาณทิพย์เหนือมนุษย์ทุกคนว่า เมื่อมนุษย์ตายลงไป วิญญาณของชีวิตมนุษย์ทุกคนก็จะไปเกิดในภพภูมิอื่น เมื่อกลับมาเกิดใหม่บนโลกมนุษย์ก็ปฏิสนธิในครรภ์มารดา เจริญเติบโตเป็นเวลา ๙ เดือน ก็คลอดจากครรภ์มารดา เป็นมนุษย์ที่มีชื่อและนามสกุลใหม่ หาใช่พระพรหมสร้างมนุษย์ขึ้นมาจากพระวรกายของพระองค์ตามคำสอนของพราหมณ์อารยันแต่อย่างใด 

           และสวนลุมพินีกลายเป็นที่แสวงบุญของชาวพุทธทั่วโลก เพราะก่อนจะเสด็จสู่ปรินิพพานนั้นพระพุทธเจ้าทรงตรัสแก่พระอานนท์และอริยสาวกทั้งหลายว่า เมื่อพระองค์ปรินิพพานไปแล้วให้เอาพระธรรมวินัยของเราเป็นพระศาสดาของพวกเธอต่อไป และหากผู้ใดคิดถึงเรา (ศากยมุนีพระพุทธเจ้า) ด้วยศรัทธา ให้เดินทางไปสู่สังเวชนียสถานทั้ง๔ เพื่อปฏิบัติบูชาแล้ว เมื่อถึงแก่ความตายไปแล้วจะไปจุติบนโลกสวรรค์    ทำให้สวนลุมพินีกลายเป็นสถานศักดิ์สิทธิ์ที่ในทางพระพุทธศาสนาเพราะเป็น ๑ ใน ๔ ของสังเวชนียสถาน         

  

            ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาข้างต้นนั้นผู้เขียนสงสัยว่าเราจะรู้ได้อย่างไรวัดมายาเทวี ซึ่งเป็นสถานที่ประสูติที่แท้จริงของพระศากยมุนีพุทธเจ้า (Lumbini, The Exactly  Birthplace of Buddha)  ตั้งอยู่ในสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาลนั้น แต่ผู้เขียนชอบแสวงหาความรู้เกี่ยวกับลุมพินีเป็นสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้าต่อไป ผู้เขียนก็จะตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานต่าง ๆ เช่น พระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬา ฯ  อรรถกถาและบันทึกของพระภิกษุชาวจีนหลายท่าน ที่เดินทางมาคัดลอกพระไตรปิฎกในอนุทวีปอินเดีย  พยานวัตถุได้แก่เสาหินอโศก      และโบราณสถานสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช มาวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากหลักฐานต่าง ๆเพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องลุมพินีเป็นสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า บทความวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อหาเหตุผลอธิบายความจริงของคำตอบ จะเป็นความรู้ที่ผ่านเกณฑ์ตัดสินอย่างสมเหตุสมผลไม่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับความจริงของข้อมูลอีกต่อไป 

      บทความนี้จะเป็นประโยชน์แต่พระวิทยากรรุ่นต่อไปที่สามารถใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้นในการบรรยายเรื่อง ลุมพินีสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า เพื่อให้เนื้อหาของความรู้ในเรื่องนี้เป็นไปในทิศทางเดียวกันและวิธีพิจารณาความปรัชญา  เพื่อวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากพยานหลักฐานต่าง ๆเพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบนั้น จะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาดุษฎีนิพนธ์ของนิสิตระดับปริญญาโทและปริญญาเอกในสาขาพระพุทธศาสนา ปรัชญาและนิติศาสตร์ เป็นต้น เพื่อใช้เป็นแนวทางการเขียนวิจัย ที่ต้องวิเคราะห์หลักฐานโดยการอนุมานความรู้เพื่อหาเหตุผลอธิบายความจริงของคำตอบ ก็จะเป็นความรู้ผ่านเกณฑ์ตัดสินอย่างสมเหตุสมผล    ไม่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับความจริงของคำตอบในเรื่องต่อไป