ปัญหาความจริงเกี่ยวกับข้อสงสัยของพระพุทธเจ้าในพระไตรปิฎก

 The Truth About the Buddha's Doubts in the Tripitaka

คำสำคัญ  ปัญหาความจริง ความสงสัย นักปรัชญา

บทนำ ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา  

                    นักศึกษามหาวิทยาลัยทั่วโลกมักมีอายตนะภายในที่จำกัดความสามารถในการรับรู้เหตุการณ์ในชีวิต    พวกเขายังมีอคติทางความคิดอันเนื่องจากความไม่รู้          ความเกลียดชัง  ความกลัว และความรักต่อผู้อื่น       รวมถึงสิ่งอื่น ๆ  สิ่งเหล่านี้นำไปสู่ความมืดมนในชีวิตนักศึกษาทั่วโลก    ความรู้ในวิชาต่าง  ๆ  เช่นปรัชญา พระพุทธศาสนา  ปรัชญาตะวันตกและวิทยาศาสตร์ซึ่งเปิดสอนในหลักสูตรต่าง ๆ   ในโรงเรียนและมหาวิทยาลัยทั่วโลก ถือเป็นความรู้ของมนุษย์    เราเรียกผู้มีความรู้ทางปรัชญาว่า " นักปรัชญา" ผู้มีความรู้ทางพุทธศาสนาว่า "พระพุทธเจ้า"             และผู้มีความรู้ทางวิทยาศาสตร์ว่า "นักวิทยาศาสตร์"    แล้วนักวิชาการเหล่านี้สร้างความรู้เกี่ยวกับ   ปรัชญา พุทธศาสนา    ปรัชญาตะวันตก  และวิทยาศาสตร์ได้อย่างไร ?    และขอบเขตความรู้ในแต่ละวิชาแตกต่างกันอย่างไร ?    สิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่เราควรศึกษา เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ เมื่อเราเข้าใจสิ่งเหล่านี้แล้ว         เราก็มีแรงจูงใจที่จะแสวงหาความจริงเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี้    

                   ในสมัยพุทธกาล       พราหมณ์ในโลกเป็นนักตรรกศาสตร์    และนักปรัชญา เมื่อได้ฟังเรื่องราวเกี่ยวกับโลก    มนุษย์  และหลักฐานการมีอยู่ของเทพเจ้า           ซึ่งสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน        พวกเขามักจะแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความจริงในเรื่องต่าง ๆโดยใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริง   หรือคาดคะเนความจริงจากสิ่งที่ได้ยินในอนุทวีปอินเดีย          นักตรรกศาสตร์และนักปรัชญามักใช้เหตุผลอธิบายความจริงในเรื่องนั้น ๆ    บางครั้งพวกเขาก็ใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงของเรื่องนั้นอย่างถูกต้อง         บางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงที่ไม่ถูกต้อง     บางครั้งพวกเขาก็ใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงในลักษณะนี้หรือลักษณะนั้น   เมือมีการใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงอย่างคลุมเครือและไม่ชัดเจน  เมื่อวิญญูชนได้ยินความคิดเห็นในเรื่องนั้น        พวกเขาจะไม่เชื่อถือในความคิดเห็นของนักตรรกะและนักปรัชญาในเรื่องนั้น  วิญญูชนย่อมสงสัยว่าความคิดเห็นของนักปรัชญาคนใดถูกหรือคนใดไม่ถูกต้อง       วิญญูชนย่อมแสวงหาหนทางแก้ไขความไม่น่าวางใจในความคิดเห็นของนักตรรกะ         และนักปรัชญาในสมัยพุทธกาล    โดยวิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะจะต้องศึกษา    ค้นคว้า และแสวงหาความจริงกันต่อไป เป็นต้น

                    ยกตัวอย่างเช่น ในยุคก่อนพุทธกาล  เจ้าชายสิทธัตถะทรงศึกษาศิลปศาสตร์ ๑๘ สาขาวิชา     ได้ยินว่าพระพรหมสร้างมนุษย์จากพระวรกายของพระองค์เอง     และสร้างวรรณะ เพื่อให้มนุษย์ปฏิบัติหน้าที่ของตน      การมีอยู่ของพระพรหมและพระอิศวรนั้นมิใช่ข้อสงสัย เป็นความรู้นี้อยู่เหนือความเข้าใจของมนุษย์         อย่างไรก็ตาม  มนุษย์สามารถสื่อสารกับเทพเจ้าได้ผ่านพิธีกรรมของพราหมณ์เท่านั้นอย่างไรก็ตาม           ในเวลานั้น    ผู้คนในอนุทวีปอินเดียบูชาเทพเจ้าหลายองค์พร้อมของมีค่ามากมาย      สร้างความมั่งคั่งมหาศาลให้แก่พราหมณ์ทุกนิกายทุกปี           การบูชายัญของพราหมณ์ เพื่อขอให้เทพเจ้าเพื่อช่วยเหลือมนุษย์ บางครั้งก็ประสบความสำเร็จและบางครั้งก็ล้มเหลว      เมื่อพิจารณาถึงความเป็นจริงของผลจากการบูชาเทพเจ้า    พราหมณ์ผู้เป็นนักตรรกศาสตร์    และนักปรัชญามักแสดงทัศนะหรือความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้ซึ่งอาจเกิดจากปัจจัยหลายประการ     ความล้มเหลวของพวกเขาอาจเกิดจากการถูกเทพเจ้าลงโทษ เพราะความไม่จงรักภักดี  พราหมณ์ใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้เพื่ออธิบายความจริงในเรื่องนี้ บางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผลอย่างถูกต้อง       บางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผลไม่ถูกต้อง        บางพวกเขาอาจใช้เหตุผลในลักษณะนี้หรือลักษณะนั้น  ยกตัวอย่างเช่น        เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะทรงเห็นจัณฑาลถูกพระพรหมลงโทษฐานสมสู่กับคนวรรณะอื่น        โดยให้คนในสังคมใช้อำนาจตามกฎหมายวรรณะเพื่อขับไล่ออกจากบ้านไปตลอดชีวิต      ไม่มีใครคบค้าสมาคมด้วยอีกต่อไปต้องสูญเสียสิทธิและหน้าที่ของวรรณะที่ตนเกิดมาไปตลอดชีวิต       และไม่สามารถกลับคืนสู่สถานเดิมในสังคมอีกต่อไป         

 ๒.ประเภทของความจริง

              โดยทั่วไปแล้ว    ความจริงของสรรพสิ่งเกิดขึ้นในชีวิต   ทั้งสิ่งที่มนุษย์รับรู้โดยตรงผ่านอายตนะภายในของตนเองจากเรื่องราวที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน      ซึ่งเรียกว่า "ตำนาน"  การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า         ทำให้มนุษย์เข้าใจว่าชีวิตของมนุษย์เป็นผลมาจากปัจจัยทางร่างกายและจิตใจ  เมื่อจิตวิญญาณปฏิสนธิในครรภ์มารดา    เมื่อทารกเจริญเติบโตครบ  ๙  เดือน ก็จะเกิดเป็นมนุษย์และพ่อแม่จะเป็นผู้ตั้งชื่อให้      ทารกรอดชีวิต ก็จะมีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายแพ่งและพาณิชย์แห่งราชอาณาจักรไทย              ในขณะมีชีวิตอยู่   จิตใจของมนุษย์ใช้อายตนะภายในรับรู้เหตุการณ์ต่าง  ๆ  ในชีวิต และเก็บเหตุการณ์เหล่านั้นไว้  เป็นหลักฐานทางอารมณ์ในจิตใจ  อย่างไรก็ตาม  ธรรมชาติของจิตใจของมนุษย์นั้น  ไม่เพียงแต่รับรู้และเก็บหลักฐานทางอารมณ์เท่านั้น        แต่ยังปรุงแต่งอารมณ์ต่าง ๆ  ในจิตใจ   ซึ่งเป็นกระบวนการที่เรียกว่า "การคิด"  หน้าที่นี้คือ การวิเคราะห์หลักฐานทางอารมณ์        โดยการอนุมานความรู้เพื่อพิสูจน์ความจริงของเรื่องนั้น   ๆ    โดยการใช้เหตุผลอธิบายความจริงของคำตอบอย่างมีเหตุผลอีกด้วย

                  มนุษย์มีระดับสติปัญญาที่แตกต่างกันไปตามธรรมชาติ  โดยเฉพาะอย่างยิ่งสติสัมปชัญญะและปัญญา             เมื่อบางคนขาดความตระหนักรู้ในการรับรู้และจดจำเหตุการณ์ต่าง ๆ       ชีวิตของพวกเขาจึงเต็มไปด้วยความมืดมน และขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์          จึงไม่สามารถใช้เหตุผล เป็นเครื่องมือที่นักปรัชญาใช้อธิบายความจริงของเรื่องนั้นได้อย่างมีเหตุผล   หากพวกเขามีบทบาทหน้าที่ของตนต่อสังคม    การใช้เหตุผลของพวกเขา บางครั้งอาจใช้เหตุผลได้อย่างถูกต้อง  บางครั้งอาจใช้เหตุผลไม่ถูกต้อง   ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาในการอธิบายความจริงของสิ่งต่างที่เกิดขึ้นในชีวิตของตนเองได้ เมื่อชีวิตต้องตัดสินใจ      ผู้คนมักเชื่อว่ามันเป็นความจริงโดยไม่มีเหตุผลอันหนักแน่นจึงถูกหลอกลวงได้ง่าย    ก่อให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินเป็นจำนวนมาก เป็นต้น  

              เมื่อเขาได้ยินข้อเท็จจริงในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง พระพุทธเจ้าทรงสอนว่าอย่าเชื่อทันทีว่าเป็นความจริง   ควรสงสัยไว้ก่อนจนกว่าจะตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานอย่างเพียงพอ เพื่อวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากหลักฐานต่าง ๆ             เพื่อหาเหตุผลมาพิสูจน์ข้อเท็จจริงในเรื่องนั้นว่าจริงหรือเท็จ   ถ้าไม่มีหลักฐานพิสูจน์ความจริง พยานเพียงคนเดียวก็ขาดความน่าเชื่อถือ        และนักปรัชญาก็ไม่อาจยอมรับข้อเท็จจริงนั้นว่าเป็นความจริงได้ เพราะธรรมชาติของมนุษย์นั้น มีความเห็นแก่ตัวจึงมักมีอคติต่อผู้อื่น     เนื่องจากความโง่เขลา  ความกลัว    ความรัก   และความเกลียดชังซึ่งกันและกัน  เป็นต้น นอกจากนี้  มนุษยังมีอายตนะภายในร่างกาย  ซึ่งมีข้อจำกัดในการรับรู้เหตุการณ์ที่เกิดในสังคมห่างไกล หรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอดีต       

              การศึกษาปัญหาความจริงเรื่องความสงสัยของพระพุทธเจ้าในพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณ  ถือเป็นปัญหาทางอภิปรัชญาเพราะอภิปรัชญาสนใจศึกษาปัญหาความจริงเรื่องมนุษย์     ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ  โลก        และการมีอยู่ของเทพเจ้า  เป็นต้น       เมื่อผู้เขียนศึกษาหลักฐานจากตำราปรัชญา      และเว็บไซต์ต่าง ๆบนแพลตฟอร์มอินเตอร์เน็ต         เราได้ยินข้อเท็จจริงว่าปรัชญาคือความรู้ของมนุษย์ที่เรียกว่า  "นักปรัชญา"   เช่น เจ้าชายสิทธัตถะทรงเป็นนักปรัชญา  พระองค์ทรงสำเร็จการศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตร์   ๑๘ สาขาเช่นเดียวกับเจ้าชายอื่น ๆ     ในพระราชวงศ์ศากยะที่ต้องศึกษาหาความรู้เพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน     

                 ตามหลักสูตรศิลปศาสตร์ ๑๘  สาขาวิชา     ที่สำนักเรียนครูวิศวามิตรร่วมกับเจ้าชายแห่งราชวงศ์ศากยะ  และเจ้าชายแห่งโกลิยวงศ์อีกหลายพระองค์              เมื่อสำเร็จการศึกษา  พระองค์ทรงได้อภิเษกสมรสกับเจ้าหญิงพิมพาแห่งแคว้นโกลิยะ       พระองค์ทรงใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในปราสาททั้ง ๓   แห่งนาน ๑๓ ปี             โดยมีพระสนมกว่า ๔๐,๐๐๐ คน      คอยรับใช้พระองค์    แม้ว่าความรู้และอารมณ์ความรู้สึกเหล่านั้น       ซึ่งมาจากระบบการศึกษาของราชอาณาจักรสักกะและจากประสบการณ์ชีวิตของพระองค์เอง    จะเป็นเครื่องพิสูจน์อารมณ์ที่สั่งสมไว้ในพระทัยของพระองค์    และติดตามพระองค์ไปใช้แก้ปัญหาชีวิตทั่วทั้งอนุทวีปอินเดียก็ตาม       แต่ก็ยังไม่เพียงพอที่พระองค์จะทรงเรียนรู้และเข้าใจข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวิถีชีวิตชาวสักกะทั่วทั้งราชอาณาจักรสักกะ     

            เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะทรงมีพระชนมายุได้ ๒๙ พรรษา  เจ้าชายสิทธัตถะเสด็จไปเยี่ยมราษฎรในพระนครกบิลพัสดุ์   ทำให้พระองค์ทรงได้เห็นปัญหาจัณฑาลซึ่งเป็นนักโทษทางสังคม       ผู้ฝ่าฝืนบทบัญญัติของกฎหมายวรรณะด้วยการสมสู่กับคนต่างวรรณะ  จึงถูกสังคมลงโทษด้วยการขับออกจากที่อยู่ตลอดชีวิตและกลายเป็นคนไร้วรรณะที่เรียกว่า "จัณฑาล" เป็นต้น