ชีวิตสู้กับความขึ้ขลาดในปรัชญาแดนพุทธภูมิ

 life fights cowardice in Buddhaphumi's philosophy

       

บทนำ

           ชีวิตของฉันและคนอื่น ๆ เกิดมาพร้อมกับความอ่อนแอและความแข็งแกร่งในชีวิตไม่เท่ากันและ ไม่มีใครมีชีวิตที่สมบูรณ์แบบ บางคนมีทรัพย์สินที่ล้นเหลือมีความสะดวกสบายในชีวิต แต่ขาดความสุขเพราะไม่พอใจในสิ่งที่ตนมี บางคนเกิดมายากจนแต่มีความสุขมากเพราะพอใจในสิ่งที่ตนเป็น  บางคนเกิดมาพรั่งพร้อมด้วยทรัพย์สินแก้ว แหวนเงินทอง เครื่องอำนวยความสะดวกสบายในชีวิต แมีบริวารมากมายคอยรับใช้เพื่อตอบสนองความอารมณ์ของเจ้านายได้ตลอดเวลา ในยามแก่ชรา อาจจะนอนตายอย่างโดดเดี่ยวเดียวดายก็ได้ เพราะมาต้องอยูพี่น้องเสียชีวิตจนหมด หรือมีลูกหลานละทิ้งไม่ดูแล เพราะเราไม่ส่งเสริมและสอนให้เขากตัญญูต่อพี่น้องลูกป้าน้าอา เพื่อฝูงที่รักชอบพอก็แก่ชราร่างกายเดินทางไปมาหาสู่กันไม่ได้ ตายก่อนที่เราจะตายก็มี  เราจะทำอย่างไรกับชีวิตของเราที้่เหลืออยู่และตายอย่างสงบ ไม่มีห่วงอีกต่อไป  ในยามที่ร่างกายยังแข็งแรง เรากำลังมัวเมาในชีวิตที่แข็งแรง  ไม่มีโรคภัยเบียดเบียน มีคนห้อมล้อมเพราะมีผลประโยชน์ให้เขามีเงินใช้สอยกัน   ฉันจำเป็นต้องได้รับการพัฒนาศักยภาพของชีวิตให้จิตตนเองมีความเข้มแข็งอดทนต่อปัญหาต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาสู่ชีวิตได้ทุกเวลา ฉันได้เรียนรู้ชีวิตจากคนอื่นว่าคนที่เคยประสบความสำเร็จในการใช้ชีวิตนั้นใช่ว่าจะต้องประสบความสำเร็จตลอดไป งานครั้งต่อไปอาจจะไม่ประสบความสำเร็จต้องล้มเหลวจนสิ้นเนื้อประดาตัวก็มีมีตัวอย่างให้เห็นมากมายในสังคมแม้แต่นักเขียนระดับดับโลกยังต้องยังฆ่าตัวเองตายเลย ที่เขาแชร์เรื่องราวไว้เป็นอุทาหรณ์แก่คนที่คิดทะเยอทะยานและอ่อนไหวกับโลกธรรม ๘ มากจนเกินไป เป็นสัจธรรมที่ปรากฎการณ์ทางสังคมที่มีการแข่งขันตลอดเวลา เมื่อศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาทำให้ฉันรู้จักหลักธรรมข้อหนึ่งที่พระพุทธเจ้าทรงมอบให้เป็นมรดกธรรมแก่มนุษยชาติคือ ความไม่ประมาทในการใช้ชีวิต  เพราะร่างกายของฉันเป็นสิ่งไม่เที่ยงมีสภาพเสื่อมสลายตลอดเวลา ฉันต้องกินอาหารเพื่อหล่อเลี้ยงร่างกายของฉันไว้ให้จิตได้อยู่อาศัยยังไม่พอต้องหาเหตุปัจจัยอื่น ๆ มาส่งเสริมให้ชีวิตประสบความสำเร็จในการทำงานและเจริญก้าวหน้ายิ่งๆ ขึ้นไปอีกด้วย  เป็นต้น การฝึกเป็นจิตสมาธิเป็นสิ่งจำเป็นของชีวิต ทำให้พวกเขาข้ามพ้นความกลัวได้ เมื่อพวกเขามีจิตเป็นสมาธิ ย่อมมั่นคง ไม่หวั่นไหวต่่อผู้คนที่มีบุคคลิกที่แตกต่างกันผ่านเข้ามาสู่ชีวิตของตนเอง การฝึกความกล้าจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นของชีวิตทุกคน โดยเฉพาะฝึกฝนการสื่อสารกับผู้อื่นในสังคมจึงเป็นเรื่องจำเป็น จะใช้ชีวิตกับโลกส่วนตัวสูงมากเกินไป แม้จะดีเพราะลดปัญหาการกระทบกระทั่งกัน แต่ขาดทักษะการอยู่ร่วมกับผู้อื่น ไม่กล้าตัดสินใจปัญหาของชีวิต แม้การทำงานให้ชีวิตเจริญก้าวหน้ายังกลัวยังการทำงานผิดพลาด หรือทำไปแล้วกลัวจะไม่ประสบความสำเร็จในสิ่งปรารถนา เป็นปัญหาพื้นฐานของชีวิตที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ทุก ๆ คนไม่มีใครเคยหลีกพ้นความคิดที่เป็นลบได้ ความกลัวจึงเป็นปัญหาของคุณภาพของชีวิตมนุษย์ทุกคนในสมัยเด็ก ๆ ชีวิตผู้เขียนตกอยู่ในความเพ้อฝันและจิตฟุ้งซ่านมาก ชอบอยู่ในโลกจินตนาการของตนเองจนขาดความสนใจสิ่งรอบข้างยาก จะเดินทางไปถึงเป้าหมายที่ตนฝันไว้ ความฝันของชีวิตต้องเปลี่ยนแปลงเป้าหมายเรื่อยไป จนกลายเป็นข้อจำกัดของชีวิต เพราะต้องค้นหาตัวตนของชีวิตต่อไปไม่มีวันสิ้นสุด    

       เมื่อผู้เขียนเห็นแบบอย่างในการทำงานของพระธรรมวิทยากรได้บรรยายเรื่องราวของพระพุทธเจ้าตามเส้นทางการแสวงบุญติดต่อกันเป็นเวลาหลายชั่วโมงโดยไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย เพราะเส้นทางแสวงบุญยังไม่ได้รับการพัฒนาให้ก้าวหน้ารองรับการเดินทางของผู้แสวงบุญ กว่าจะถึงพักเป็นเวลาเกือบ ๓-๔ ทุ่มแทบทุกวันและต้องตื่นแต่เช้าทุกวัน เพื่อเดินทางไปแสวงบุญที่เมืองอื่นต่อไปจนกว่าโปรแกรมของการแสวงบุญในสังเวชนียสถานจะสิ้นสุดลงรู้สึกชื่นชมการทำงานไม่เคยท้อถอย เมื่อผู้เขียนมีโอกาสบรรยายในพุทธสถาน จึงไม่ค่อยจะปฏิเสขการรับงานบรรยาย เพราะเป็นเรื่องที่เรามีความรู้อยู่แล้ว เพียงแต่เราพยายามจดจำพุทธสถานแต่ละแห่งนั้นให้แม่นย่ำว่ามีเรื่องราวของเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นบ้างในสถานที่แห่งนั้นในสมัยพุทธกาล   การบรรยายบ่อย ๆ ผู้เขียนรู้สึกว่าการพูดได้รับการพัฒนามากยิ่งขึ้นตามลำดับ มองภาพของเรื่องราวในพุทธสถานเด่นชัดยิ่งขึ้น  อาการประหม่าที่เคยมีเริ่มหายไปเอง มีความรู้สึกมั่นใจตนเองมากยิ่งขึ้น ความรู้ได้รับการพัฒนาให้มีรายละเอียดมากยิ่งขึ้น ความคิดที่เคยคับแคบหายไปจนหมดสิ้น และรู้ตื่นเบิกบานเกิดขึ้นในใจ ยามที่เห็นผู้แสวงบุญมีความสุขได้มาปฏิบัติบูชาในแดนพุทธภูมิเพราะเส้นทางของแสวงบุญในสมัยก่อนนั้น ถนนหนทางยังไม่ได้รับการพัฒนาให้รถบัสโดยสารสิ่งสะดวกสบายอย่างเช่นทุกวันนี้ เป็นถนนขนาดเล็กลาดยางไว้เป็นเส้นบาง ๆ ระยะทางแค่ ๒๐๐ กิโลเมตร อาจใช้เวลาเกือบ ๑๐-๑๒ ชั่วโมง เป็นต้นเพราะการจราจรคับคั่งด้วยรถบรรทุกสิบล้อที่เดินทางส่งสินค้าระหว่างรัฐอุตตรประเทศกับรัฐพิหาร          

สวนลุมพินีสถานที่ประสูติของเจ้าชายสิทธัตถะ เนปาล 

           ชีวิตของฉันและมนุษย์ทุกคนมีจิตวิญญาณเป็นตัวตนที่แท้จริง จุดอ่อนหรือจุดแข็งของชีวิตจึงอยู่ที่จิตมนุษย์  อาการจิตอ่อนแอท้อแท้ หรือเข้มแข็งจะแสดงอาการออกมาทาง สีหน้า ท่าทางของ บุคคลิกภาพของมนุษย์ แต่ละคนที่แสดงออกมาให้คนอื่นได้รับรู้ว่าเป็นคนเช่นไร คนอ่อนแอมักจะมีบุคคลิกภาพ เป็นคนมีจิตใจเป็นคนใจคอ รวนเร  โลเล ไม่กล้าตัดสินใจแม้เรื่องนั้นจะเป็นเรื่องง่าย ๆ ไม่มีอะไรซับซ้อน  มักจะเกิดอาการความกลัวอยู่ในใจตนเสมอ โดยเฉพาะการสื่อสารต่อหน้าผู้คนจำนวนหลายร้อยคน มักจะมีอาการของจิตเกิดอาการประหม่า ตกใจง่าย กลัวความผิดพลาดในการสื่อสาร กลายเป็นที่ตลกขบขันเป็นเรื่องโจ๊กที่คนผู้คนเล่าขานนานหลายวัน จนรู้สึกอับอายขายขึ้หน้า และจิตมีอาการไม่มีความมั่นใจตนเองที่จะอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมแยกตัวออกมาอยู่เงียบ ๆ กลายเป็นมีโลกส่วนตัวค่อนข้างสูง ไม่มีความสุขในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมนั้น ผู้คนเหล่านี้นับวันมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นในยุคปัจจุบัน และใช้ชีวิตเล่นแต่โทรศัพท์มือถือ ชีวิตจึงมีแต่ความเครียดจากการนอนดึก อยู่ในโลกเพ้อฝันมากเกินไป และการถูกล้อเลียนกิริยาท่าทางในบุคคลิกภาพ ผู้คนเหล่านี้เก็บตัวเงียบไม่ยอมสื่อสารกับผู้อื่น คนเหล่านี้ขาดความเพียรในการสู้ชีวิต  ยิ่งอายุมากยิ่งขึ้นยิ่งขาดทักษะการสื่อสารอยู่ร่วมกับผู้อื่น 

            ในชีวิตจริงนั้นเรามิใช่จะต่อสู้กับกิเลสภายนอกเท่านั้น แต่กิเลสเหล่านี้ไม่น่ากลัวเท่าไหร่ เพราะเราสามารถหลบเลี่ยงได้การเผชิญหน้าได้  แต่กิเลสภายในตัวเองน่ากลัวยิ่งกว่า เพราะเป็นสิ่งที่สั่งสมอยู่ในตัวเราเอง โดยเฉพาะกิเลสของความกลัวเป็นข้อจำกัดของชีวิตเราเองอย่างมาก และเป็นอุปสรรคปิดกันการบรรลุถึงความฝันของเราเอง การฝึกฝนให้อดทนขจัดข้อจำกัดอยู่ในใจของชีวิตเราให้หมดสิ้นไป  เป็นสิ่งต้องทำเสมอ  ชีวิตผู้เขียนเคยประหม่า ไม่ค่อยมั่นใจตน สมาธิสั้น และติดอ่างทำให้เป็นคนไม่กล้า  แต่ข้อจำกัดเหล่าถูกขจัดไปด้วยความกล้าหาญ กล้าเผชิญกับปัญหาจากการทำงาน จึงทำให้ได้ได้รับโอกาสจากครูอาจารย์หลายท่านและเพื่อนสหธรรมิกไว้วางใจให้รับผิดชอบทำงานอยู่เสมอเพราะมองเห็นศักยภาพของผู้เขียนในการบรรยายความรู้ที่มีอยู่นั้น ให้กล้าพูดและกล้าแสดงออกในการสื่อสารกับผู้อื่น  ดังนั้นชีวิตมีแต่ความกลัวแล้ว ก็คงคิดแต่กลัวไปตลอดทั้งชีวิต ทำลายโอกาสดีๆ ของชีวิตที่จรเข้ามาหา จึงดินแดนพุทธภูมิเป็นเวทีที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่พระพุทธเจ้าทรงมอบให้ผู้เขียนได้พัฒนาศักยภาพของตนเองข้ามพ้นข้อจำกัดของชีวิตได้  เป็นต้น