ปัญหาความจริงเกี่ยวกับสะพานไม้ ๑๐๐ ปี

The problem with the truth about the 100-year-old Khonburi wooden bridge

๑. บทนำ ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสะพานไม้อายุหนึ่งร้อยปี

                 โดยทั่วไปแล้ว เมื่อเราได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับสะพานไม้ ๑๐๐ ปี ในอำเภอครบุรี    จังหวัดนครราชสีมา จากคนรู้จักที่เคยไปเยือน เราไม่ควรเชื่อทันทีว่าเป็นเรื่องจริง  เราควรตั้งข้อสงสัยไว้ก่อนจนกว่าจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของสะพานไม้ครบุรีอย่างละเอียดถี่ถ้วน การรวบรวมหลักฐานจากพยานผู้เคยไปเยือนสะพานไม้นี้  บทความในเว็บไชต์ต่าง ๆ,    พยานวัตถุ (Material Evidence) และแผนที่โลกของกูเกิล  ช่วยให้เราค้นพบความคิดเห็นของนักท่องเที่ยวที่วิพากษ์วิจารณ์สะพานอย่างมีเหตุผล และคาดคะเนความจริงในลักษณะนี้จากสิ่งที่ได้ยินมานั้น พวกเขาใช้เหตุผล ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาเพื่ออธิบายความจริงของเรื่องนั้น ๆ      พวกเขายังแสดงความคิดเห็นของตนเอง   โดยใช้เหตุผลในรูปแบบของข้อความในแอพพริเคชั่นต่าง ๆ 

            เมื่อผู้เขียนได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับสะพานไม้ครบุรีอายุ 100 ปีและเก็บเรื่องราวเหล่านั้น เป็นหลักฐานทางอารมณ์ไว้ในจิตใจ อย่างไรก็ตาม ผู้เขียนเป็นมนุษย์ผู้มีลักษณะเป็นนักคิด เมื่อรับรู้สิ่งใดผู้เขียนก็จะคิดจากสิ่งนั้น โดยแสดงความคิดเห็นของตนเองในเรื่องนั้น  ๆ   ตามหลักของเหตุผล  และคาดคะเนความจริงจากสิ่งที่ได้ยินมาเพื่อพิสูจน์ความจริงในเรื่องนั้น  โดยผู้เขียนใช้เหตุผล  ซึ่งเป็นเครื่องมือของปรัชญา  เพื่ออธิบายความจริงของเรื่องราวสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐  ปี 

            เมื่อผู้เขียนเป็นมนุษย์ที่มีอายตนะภายในที่มีความสามารถในการรับรู้ได้อย่างจำกัด และอคติต่อผู้อื่นเนื่องจากความรู้ไม่รู้ของตนเอง ชีวิตผู้เขียนตกอยู่ในความมืดมน      จึงขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์       ด้วยเหตุนี้ ผู้เขียนจึงไม่สามารถอธิบายความจริงของสะพานไม้ครบุรีได้อย่างถูกต้อง      โดยใช้เหตุผล บางครั้งผู้เขียนอาจใช้เหตุผล อธิบายความจริงของสะพานไม้ครบุรีได้อย่างไม่ถูกต้อง บางครั้งผู้เขียนอาจใช้เหตุผลอธิบายความจริงในลักษณะนี้ หรือบางครั้งผู้เขียนอาจใช้เหตุผลอธิบายความจริงในลักษณะนั้น     ดังนั้น เมื่อผู้เขียน นักตรรกศาสตร์และนักปรัชญาในสมัยพุทธกาล ใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงอย่างคลุมเครือและไม่ชัดเจนแล้ว วิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะหรือพระพุทธเจ้า เมื่อได้ยินความคิดเห็นเกี่ยวกับความจริงที่สมมติขึ้น เช่นสะพานไม้ครบุรี เป็นต้น พระองค์ก็ทรงไม่เชื่อถือความคิดเห็นเหล่านี้ และไม่ยอมรับว่าเป็นความรู้ที่ต้องในเรื่องนี้   

           แต่อย่างไรก็ตาม  ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า  เมื่อเราได้ยินความจริงของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง  เราไม่ควรเชื่อทันที  เราควรตั้งข้อสงสัยกับสิ่งนั้นก่อน จนกว่าเราจะได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานเมื่อเราได้หลักฐานเพียงพอแล้ว    เราสามารถนำหลักฐานนั้นมาใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์     โดยอนุมานความรู้ เพื่อพิสูจน์ความจริงของสิ่งนั้น     โดยใช้เหตุผลซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาในการอธิบายความจริงอย่างสมเหตุสมผล      หากเราไม่ตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานเพื่อพิสูจน์ความจริงในสิ่งที่ได้ยินมา เมื่อเราแสดงความคิดเห็นของตนเองตามหลักเหตุผล และการคาดคะเนความจริงเป็นอย่างนี้ การใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงในเรื่องนั้น  บางครั้งเราอาจใช้เหตุผลอย่างถูกต้อง หรือบางครั้งเราอาจใช้เหตุผลเรื่องนั้นได้อย่างผิด   ๆ  บางครั้งเราอาจใช้เหตุผลในลักษณะนี้หรือในลักษณะนั้นบ้าง    เมื่อเหตุผลของคำตอบของแต่ละคนยังคลุมเครือและไม่ชัดเจนแล้ว  เมื่อวิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะหรือพระพุทธเจ้า  พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระอรหันต์ได้ยินเหตุผลของคำตอบที่คลุมเครือและไม่ชัดเจน ก็จะไม่เชื่อความคิดเห็นนั้นเป็นความจริง

              ดังนั้นเมื่อผู้เขียนศึกษาเรื่อง "นักปรัชญา" จากหลักฐานในพระไตรปิฎกมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย    ผู้เขียนได้ยินความจริงว่า พราหมณ์บางพวกเป็นนักตรรกศาสตร์หรือนักปรัชญาที่ได้ยินเรื่องเล่าที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน  พวกเขามักจะแสดงความคิดเห็นของตนเองโดยใช้เหตุผลอธิบายความจริง และคาดคะเนความจริงในลักษณะนี้  โดยใช้เหตุผลเป็นเครื่องมือในการอธิบายความจริงของเรื่องนั้น    อย่างไรก็ตาม การใช้เหตุผลของนักปรัชญาหรือนักตรรกะ บางครั้งใช้เหตุผลถูกต้อง   บางครั้งใช้เหตุผลไม่ถูกต้อง  บางครั้งก็ใช้เหตุผลในลักษณะนี้ หรือบางครั้งก็ใช้เหตุผลในลักษณะนั้น เมื่อเหตุผลอธิบายความจริงของคำตอบยังคงคลุมเครือ และไม่ชัดเจนเกี่ยวกับความเป็นมาอย่างไร ?   ข้อเท็จจริงในเรื่องนั้นถือว่าเป็นเท็จ 

         โดยทั่วไปอภิปรัชญาเป็นสาขาหนึ่งของปรัชญา  นักปรัชญาสนใจศึกษาสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัว ที่มนุษย์สามารถรับรู้ผ่านอายตนะภายในร่างกาย  เช่น มนุษย์ โลก ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ    เป็นต้น และความจริงขั้นปรมัตถ์ของชีวิตมนุษย์ตามกฎธรรมชาติ เช่น การเห็นวิญญาณออกจากร่างไปเกิดใหม่ในภพภูมิของเทวดา มนุษย์ หรือ  นรก ดังนั้น เนื่องจากอภิปรัชญาสนใจศึกษาความจริงเกี่ยวกับมนุษย์ โลก ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ  และการพิสูจน์ความจริงเกี่ยวกับ เทพเจ้า เป็นต้น  เราจึงสามารถจำแนกความจริงได้ดังนี้ กล่าวคือ  

๒.ประเภทของความจริงในปรัชญาพุทธภูมิ    

            เนื่องจากปรัชญาเป็นความรู้ของมนุษย์  อภิปรัชญาจึงเป็นสาขาหนึ่งของปรัชญา อภิปรัชญาก็เป็นความรู้ของมนุษย์เช่นกัน อย่างไรก็ตาม ความรู้ของมนุษย์ครอบคลุมทั้งความรู้ที่มนุษย์รับรู้จากการศึกษา  การวิจัย และการปฏิบัติ  แล้วสั่งสมไว้ในจิตใจ ความรู้นี้เรียกว่า "ความจริงที่สมมติขึ้น"  และความรู้ที่อยู่นอกเหนือขอบเขตการรับรู้ของมนุษย์ ที่เรียกว่า "ความจริงขั้นปรมัตถ์"    ซึ่งเป็นความรู้ที่มนุษย์ไม่สามารถรับรู้ได้โดยตรง   หากมนุษย์ไม่พัฒนาตนเองด้วยการปฏิบัติธรรมตามมรรคมีองค์ ๘ ย่อมจะบรรลุความจริงขั้นปรมัตถ์ได้   เป็นต้นเราสามารถแบ่งความจริงของอภิปรัชญาออกเป็น  ๒ ประเภท คือ      

          ๑. "ความจริงที่สมมติขึ้น"   ซึ่งเป็นความจริงในระดับประสาทสัมผัสของมนุษย์ 

           ๒."ความจริงขั้นปรมัตถ์"  คือความจริงที่อยู่เหนือการรับรู้ของประสาทสัมผัสของมนุษย์  

             ผู้เขียนสามารถอธิบายความจริงทั้ง ๒  ประเภทได้ดังนี้ 

          ๒.๑.ความจริงที่สมมติขึ้น      หมายถึงความจริงในระดับประสาทสัมผัสของมนุษย์    โดยธรรมชาติแล้ว มนุษย์มีอายตนะภายในการรับรู้สิ่งต่างๆ  รอบตัวรวมถึงปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและเหตุการณ์ทางสังคมที่เกิดขึ้นแล้ว เมื่อสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น ดำรงสภาวะอยู่ชั่วระยะเวลาหนึ่งก่อนที่จะหายไปจากสายตามนุษย์  ยกตัวอย่างเช่น แผ่นดินไหว คลื่นในมหาสมุทร น้ำท่วม เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้น  ดำรงสภาวะอยู่ชั่วระยะหนึ่งก็เสื่อมสลายไป  สิ่งเหล่านี้เป็นความจริงที่ถูกมนุษย์สมมติชื่อขึ้น และเรียกว่า "ความจริงที่สมมติขึ้น"  

         อย่างไรก็ตาม ก่อนที่สิ่งที่เหล่านี้จะหายไปจากสายตามนุษย์  มนุษย์สามารถรับรู้ และเก็บไว้เป็นหลักฐานทางอารมณ์ในจิตใจได้  แต่เมื่อมนุษย์รับรู้สิ่งใด  พวกเขาจะคิดจากสิ่งนั้น  พวกเขาจะใช้หลักฐานทางอารมณ์เหล่านี้เป็นข้อมูลสำหรับวิเคราะห์ โดยอนุมานความรู้หรือคาดคะเนความจริงเป็นอย่างนี้ เพื่อพิสูจน์ความจริงของสิ่งนั้น โดยใช้เหตุผล       ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญาเพื่ออธิบายความจริงของคำตอบของเรื่องนั้น        อย่างไรก็ตาม โดยธรรมชาติของชีวิตมนุษย์  พวกเขามีอายตนะภายในของตนเอง มีความสามารถในการรับรู้ที่จำกัด  และมักมีอคติต่อผู้อื่นเนื่องจากความไม่รู้ของตนเอง เช่นเดียวกับนักตรรกศาสตร์และนักปรัชญาในสมัยพุทธกาล  

          ดังนั้น  ชีวิตของพวกเขาจึงเต็มไปด้วยความมืดมน      ผู้คนขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์  เมื่อพวกเขาแสดงความคิดเห็นของตนเองด้วยเหตุผล และคาดคะเนความจริงในลักษณะนี้     การใช้เหตุผลอธิบายความจริง บางครั้งพวกเขาใช้เหตุผลอธิบายความจริงถูกต้อง หรือใช้เหตุผลอธิบายความจริงอย่างไม่ถูกต้อง  บางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผล อธิบายความจริงในลักษณะนี้หรือในลักษณะนั้น  เมื่อมีการใช้เหตุผลของนักตรรกศาสตร์และนักปรัชญา   เพื่ออธิบายความจริงในลักษณะที่คลุมเครือและไม่ชัดเจน วิญญูชนเช่นเจ้าชายสิทธัตถะ  หรือพระพุทธเจ้าได้ฟังความเห็นเกี่ยวกับคำตอบของนักตรรกะและนักปรัชญา   ก็จะไม่เชื่อว่าสิ่งนั้นเป็นความจริง       

      ยกตัวอย่างเช่น   เมื่อผู้คนได้ยินเรื่องการมีอยู่ของพระพุทธเจ้าแล้ว  แม้ว่าพวกเขาจะย่อมรับโดยปริยายว่าเป็นความจริง แต่ด้วยธรรมชาติของชีวิตมนุษย์  พวกเขามีอายตนะภายในที่จำกัดในการรับรู้และมักลำเอียงเข้าข้างผู้อื่นเนื่องจากความรู้ไม่รู้ของตนเอง  ชีวิตมนุษย์จึงเต็มไปด้วยความมืดมน   ส่งผลให้พวกเขาขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์ เมื่อพวกเขาแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า   พวกเขาจะใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริง บางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผลอย่างถูกต้องหรือบางครั้งพวกเขาอาจใช้เหตุผลอธิบายความจริงอย่างไม่ถูกต้อง เมื่อเหตุผลของคำตอบยังคงคลุมเครือและไม่ชัดเจน อย่างไรก็ตาม นักปรัชญาผู้รักการแสวงหาความรู้ในเรื่องนี้ต่อไป ก็จะตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมหลักฐานในเรื่องนั้น เมื่อมีหลักฐานเพียงพอจากนั้นพวกเขาจะใช้หลักฐานเป็นข้อมูลในการวิเคราะห์ โดยอนุมานความรู้เพื่อพิสูจน์ความจริงเรื่องนั้น      โดยใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริงเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า นักปรัชญาถือว่า พระพุทธเจ้าเป็นความจริงในระดับประสาทสัมผัสของมนุษย์และเป็นความจริงที่สมมติขึ้น    

           ๒.๒ ความจริงขั้นปรมัตถ์ เป็นความจริงในระดับที่่เหนือขอบเขตการรับรู้ของมนุษย์ โดยทั่วไปแล้ว ชีวิตมนุษย์มีอายตนะภายในที่มีความสามารถจำกัดในการรับรู้ความจริงที่สมมติขึ้น และความจริงขั้นปรมัตถ์ นอกจากนี้ มนุษย์มักมีอคติต่อมนุษย์ด้วยกันเนื่องจากความไม่รู้ของตนเอง ชีวิตของพวกเขาจึงเต็มไปด้วยความมืดมน สิ่งนี้ส่งผลให้มนุษย์ขาดปัญญาที่จะเข้าใจความจริงที่สมมติขึ้น และความจริงขั้นปรมัตถ์ จึงขาดความสามารถในการใช้เหตุผลเพื่ออธิบายความจริง ธรรมดาจะรับรู้ได้อย่างสมเหตุสมผล  เว้นแต่บุคคลนั้นพัฒนาศักยภาพของชีวิตของตนด้วยการปฏิบัติมรรคมีองค์ ๘ แล้ว ก็จะบรรลุถึงความรู้ระดับอภิญญา ๖ ได้ เช่น พระนิพพาน  เป็นต้น ความรู้ดังกล่าวนี้เป็นความจริงที่ไม่เปลี่ยนแปลง นักปรัชญาถือเป็นความจริงขั้นปรมัตถ์ เป็นต้น 

๓.ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปี 

           เมื่อผู้เขียนได้ศึกษาหลักฐานของสะพานไม้ ๑๐๐ ปีแห่งครบุรี  ด้วยตนเอง  ผู้เขียนก็ได้เรียนรู้ข้อเท็จจริงในเบื้องต้นว่า สะพานไม้ครบุรีโบราณแห่งนี้เป็นวัตถุที่จับต้องได้    ซึ่งสร้างขึ้นโดยชาวโคกกระชาย  ตั้งอยู่ท่ามกลางทุ่งนาและได้เสื่อมโทรมลงตามกฎของธรรมชาติและจำเป็นต้องได้รับการดูแลรักษาเป็นประจำทุกปี ซึ่งเป็นสิ่งที่มนุษย์สามารถรับรู้ได้โดยตรงผ่านอายตนะภายใน    การเยี่ยมชมสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปี ตั้งอยู่ในหมู่บ้านโคกกระชาย ตำบลโคกกระชาย อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา 

              เหตุผลในการสร้างสะพานไม้แห่งนี้:   เมื่อผู้เขียนศึกษาสภาพภูมิประเทศ  พบว่าสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปี   เดิมเป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่มีน้ำไหลลงมาจากป่าฝนบนภูเขาตลอดทั้งปี  ครอบคลุมพื้นที่หลายร้อยตารางกิโลเมตร  ในอดีตชาวบ้านจะออกจากหมู่บ้านโคกกระชาย  เพื่อติดต่อกับเจ้าหน้าที่อำเภอครบุรีและหมู่บ้านอื่น ๆ  ทางเรือเพื่อเดินทางระหว่างหมู่บ้านใกล้เคียง  ต่อมารัฐบาลไทยได้พัฒนาแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร   โดยสร้างเขื่อนลำแชะเพื่อชะลอระดับน้ำในฤดูฝนและเพื่อการเกษตรในฤดูแล้ง นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งน้ำประปาของจังหวัดนครราชสีมาเพื่ออุปโภคและบริโภคตลอดทั้งปี การสร้างเขื่อนเพื่อกักเก็บน้ำในฤดูฝนทำให้พื้นที่น้ำท่วมขังตื้นเขิน เอื้อต่การปลูกข้าวในฤดูฝนในฤดูแล้งจะมีน้ำใช้เพื่อการเกษตร     ในฤดูแล้ง  เมื่อน้ำตื้นเขิน  ชาวบ้านจะไม่สามารถเดินทางโดยเรือ  เพื่อไปมาหาสู่กันได้อีกต่อไป   

          สะพานไม้ครบุรีอายุกว่า ๑๐๐ ปีสร้างขึ้นโดยชาวบ้าน เพื่อเป็นเส้นทางคมนาคมระหว่างหมู่บ้าน  ต่อมาได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของหมู่บ้านโคกกระชาย สะพานไม้ครบุรีที่นำกลับมาใช้ใหม่นี้  ทำจากแผ่นไม้บาง  ๕ แผ่น วางบนคานไม้ที่ยกสูงจากพื้นประมาน  ๑๒๐  เซ็นติเมตร ส่งผลให้สะพานไม้มีความยาว  ๕๐๐ เมตร เพื่อความสะดวกในการเดินทาง แม้ว่าหมู่บ้านโคกกระชายจะได้รับการพัฒนาและสร้างถนน เพื่ออำนวยความสะดวกในการเดินทาง   อย่างไรก็ตาม ชาวบ้านยังคงประสบปัญหาสุขภาพ จากการนั่งหน้าคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อการไหลเวียนโลหิต  หลายคนแสวงหาการพักผ่อนและมาเยี่ยมชมสะพานไม้ครบุรีเพื่อคลายเครียดจากการทำงานและชีวิตประจำวัน เป็นต้น 

          ในอดีต อำเภอครบุรีเป็นพื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วม มีน้ำไหลมาจากเทือกเขาสูงทำให้มีน้ำอุดมสมบูรณ์ตลอดทั้งปี   นี่คือต้นกำเนิดของแม่น้ำลำแชะ ซึ่งเป็นแหล่งน้ำประปาสำหรับชาวบ้านในอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ชาวโคกกระชายเล่าให้ฟังว่าบริเวณที่ตั้งสะพานไม้ครบุรีอายุกว่า ๑๐๐ ปีนั้น เดิมที่เป็นทางน้ำสาธารณะที่ชาวบ้านใช้สัญจรระหว่างหมู่บ้านใกล้เคียง  ต่อมาทางน้ำเหือดแห้งและตื้นเขินจนเรือไม่สามารถใช้สัญจรได้ ชาวบ้านจึงร่วมกันสร้างสะพานไม้สำหรับสัญจรระหว่างหมู่บ้านใกล้เคียง    สะพานไม้แห่งนี้ถือว่าเป็นทรัพย์สินอันล้ำค่าเพราะสร้างขึ้นจากภูมิปัญญาชาวบ้าน และได้นำความรู้จากประสบการณ์ของชาวบ้านโคกกระชาย ซึ่งไม่จำเป็นต้องมีวุฒิการศึกษาระดับอุดมศึกษามาใช้ 

         เมื่อความรู้ทางวิทยาศาสตร์ก้าวหน้าขึ้น นักวิทยาศาสตร์ก็สามารถสร้างเทคโนโลยี่คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตได้   ชาวบ้านโคกกระชายจึงร่วมมือกันสร้างปรากฏการณ์ทางสังคมด้วยการถ่ายภาพสะพานไม้และเผยแพร่ลงบนเว็บไซต์ต่าง ๆ เพื่อให้ผู้คนทั่วโลกได้เรียนรู้และเยี่ยมชมสะพานไม้แห่งนี้ได้ตลอดทั้งปี คุณค่าของสะพานไม้แห่งนี้ไม่ได้อยู่ที่รูปลักษณ์ภายนอกเพียงอย่างเดียว  เมื่อผู้คนก้าวเท้าอย่างช้า ๆ บนสะพานไม้โบราณแห่งนี้  พวกเขารู้สึกถึงสายลมธรรมชาติเย็นสบาย   แทนสายลมร้อนที่พัดผ่านและลอยขึ้นสู่ท้องฟ้ากว้างใหญ่  เราเดินผ่านคนแปลกหน้าและยิ้มให้กับคนที่เราไม่รู้จัก  นี่คือมิตรภาพที่ไม่จำเป็นต้องบอกเล่าแต่มาจากใจ  เพราะมันช่วยให้จิตใจของเรารับมือกับสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตได้ตลอดเวลา    และเราสามารถคลายเครียดได้ เมื่อเรารู้จักปล่อยวางความยึดติดในสิ่งที่เรามี  เราก็จะสามารถปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ  ได้ตลอดทั้งวัน    เราประสบความสำเร็จได้ด้วยการออกจากห้องสี่เหลี่ยมที่เต็มไปด้วยงานเร่งรีบ เพื่อจัดการกับเวลาอันจำกัด  แลกกับความเย็นสบายที่สัมผัสได้บนผิวกาย การไปเยือนสะพานไม้ครบุรีอายุกว่า ๑๐๐ ปี  ถือเป็นประสบการณ์ที่คุมค่า 

          เมื่อจิตใจของเราถูกกระตุ้นทางอารมณ์ด้วยบรรยากาศของทุ่งนาอันกว้างใหญ่และพระอาทิตย์ตกดินเบื้องหน้า  ในยามเย็น แสงแดดอันสวยงามจะสะท้อนลงบนทุ่งนาอันกว้างใหญ่อันเนื่องมาจากการหมุนของโลก  ก่อนที่ความมืดจะเข้ามาบดบังความงดงามของท้องฟ้าอันกว้างใหญ่ แสงแดดส่องสว่างตลอดทั้งวันจนกระทั่งหายไปอีก ๑๒ ชั่วโมงจนถึงรุ่งเช้า     อำเภอครบุรีเคยเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ด้วยดินโคลน แต่กาลเวลาและความคิดของผู้คนได้ แต่กาลเวลาและความคิดของผู้คนได้เปลี่ยนแปลงไปในแง่การพัฒนา  มีการสร้างเขื่อนเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ในภาคเกษตรกรรม   มีการสร้างสะพานไม้ขึ้นทดแทนทางน้ำเดิม เพราะเขื่อนกั้นน้ำป้องกันไม่ให้น้ำไหลลงมาจากภูเขา สะพานไม้คือภูมิปัญญาชาวโคกกระชาย  เมื่อโลกก้าวหน้า  ผู้คนได้รับความสะดวกสบาย เช่น ที่อยู่อาศัย  อาหาร    เสื้อผ้า  ยารักษาโรค   และความสามารถในการทำงานจากที่บ้าน   แต่ความทุกข์ทรมานในใจมนุษย์ยังคงอยู่ และเป็นเงามืดมนที่คอยหลอกหลอนผู้คนทุกหนทุกแห่ง ทั้งคนจนและคนรวยต่างต้องทนทุกข์จากความเครียดในการหาเลี้ยงชีพ เพราะชีวิตต้องการการพักผ่อน  เมื่อการนอนหลับไม่เพียงพอ  ต้องทำงานตลอด ๒๔ ชั่วโมง การดื่มเพื่อสุขภาพเป็นสิ่งแรก ที่นำไปสู่การดื่มและกินเพื่อความสนุกสนาน        

ด้วยความสำคัญนี้ สะพานไม้แห่งนี้จึงกลายเป็นสถานที่พักผ่อนและผ่อนคลายตลอดทั้งปี ยามเช้าและยามเย็น เป็นช่วงเวลาที่งดงามที่สุด  แสงแดดสาดส่องลงมาจากที่ไกลสู่นาข้าว   ลมร้อนพัดขึ้นสู่ท้องฟ้ากว้างใหญ่ ตามมาด้วยสายลมเย็นสบายพัดเข้ามาแทนที ชีวิตมนุษย์ต้องเผชิญกับอากาศหนาวเย็น ซึ่งบั่นทอนความเข้มข้นของชีวิตลงอย่างมาก      การเดินบนสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐  ปี  ทอดข้ามนาข้าวสีเขียวขจีอันกว้างใหญ่เป็นสถานที่ที่สมบรูณ์แบบสำหรับการผ่อนคลาย โดยธรรมชาติจิตใจของมนุษย์เป็นที่สั่งสมทั้งอารมณ์ดีและอารมณ์ร้าย  อากาศที่อบอวลไปด้วยโอโซนและออกซิเย็น ช่วยให้จิตใจฟื้นตัวจากความยากลำบากในชีวิต    นี่คือความรู้ที่แท้จริงเกี่ยวกับสะพานไม้ครบุรีอายุ  ๑๐๐ ปี  แม้จะเป็นเพียงความจริงที่สมมติขึ้น แต่สะพานไม้แห่งนี้ถูกสร้างขึ้นด้วยภูมิปัญญาของช่างฝีมือท้องถิ่น  และผู้เชี่ยวชาญด้านไม้จากหมู่บ้านโคกกระชาย     เมื่อสะพานไม้แห่งนี้ตั้งอยู่ในหมู่บ้านโคกกระชายและมีประวัติศาสตร์ที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน 

          เมื่อผู้เขียนกำลังก้าวขึ้นไปบนสะพานไม้โบราณและเดินไปไม่ไกลจากถนน เราเห็นชาวบ้านหลายคนจ้องมองเครื่องสูบน้ำที่เสียงดังสนั่น  พวกเขาจึงรู้ตัวว่าพวกเขากำลังสูบน้ำเข้านาข้าวขณะที่พวกเขากำลังง่วนอยู่กับการปลูกข้าวเพียงไม่กี่วันก่อนหน้านี้ น้ำในนาก็เหือดแห้งไป  หากไม่มีน้ำหล่อเลี้ยงต้นข้าว  ต้นข้าวก็จะตาย ผู้เขียนได้พูดคุยกับชาวนาเกี่ยวกับประวัติของสะพานแห่งนี้  พวกเขาอธิบายว่าในอดีตนาข้าวแห่งนี้มีน้ำอุดมสมบูรณ์ตลอดทั้งปี   ชาวบ้านโคกกระชายเรียกพื้นที่แห่งว่า "น้ำแชะ"  ซึ่งแปลว่า เปียกโชกไปด้วยน้ำและโคลน  เส้นทางของสะพานไม้ครบุรีอายุ  ๑๐๐ ปี  เดิมทีเป็นเส้นทางเดินเรือของชาวบ้านมาก่อน  ต่อมามีการสร้างสะพานไม้ข้ามพื้นที่ชุ่มน้ำ และโคลน ชาวบ้านจึงใช้สะพานนี้เป็นทางลัดเข้าหมู่บ้าน ทำให้ย่นระยะทางไปยังหมู่บ้านโคกกระชายสั้นลงและไม่ต้องเดินทางไกล

              ประมาณปี พ.ศ. ๒๕๓๐  สะพานไม้แห่งนี้ได้เปลี่่ยนเสาไม้เป็นเสาคอนกรีต ชาวบ้านโคกกระชาย ยังคงใช้เส้นทางนี้เดินทางระหว่างทุ่งนากับบ้านพักอาศัย เพื่อปลูกข้าวในฤดูแล้ง  นอกจากนี้  ยังใช้เป็นเส้นทางสูบน้ำจากคลองลำแชะเข้ามาในพื้นที่นาปลูกข้าวทุกปี  และเก็บเกี่ยวผลผลิตในฤดูร้อนเมื่อชาวบ้านโคกกระชาย อำเภอครบุรี    พัฒนาตนเองด้วยการแสวงหาความรู้ผ่านเทคโนโลยี่อินเตอร์เน็ตบนโทรศัพท์มือถือ   ก็ช่วยลดเวลาในการเดินทางของลูกหลานชาวบ้าน เพื่อไปศึกษาที่โรงเรียนมหาวิทยาลัย และศูนย์การเรียนรู้เพื่อการเรียนรู้ ซึ่งสถานเหล่านี้ตั้งอยู่ไกลจากหมู่บ้านโคกกระชาย       

          การพัฒนาชีวิตชาวบ้านด้วยการถ่ายทอดความรู้สู่สาธารณชนผ่านการแบ่งปันความรู้ออนไลน์ ถือว่าเป็นแนวคิดที่ทันสมัยลดการพึ่งพาผู้อื่น และส่งเสริมการพึ่งพาตนเองผ่าน  Fi-Wi    ด้วยการแบ่งปันภาพและเสียงจากกิจกรรมต่าง ๆ ช่วยเผยแผ่ความรู้ที่ได้จากการศึกษา วิจัยและลงมือปฏิบัติ จนมองเห็นผลสำเร็จของความรู้ที่เป็นความจริงนั้น ทุกวันนี้ผู้คนหลายล้านคนทั่วโลกต่างแบ่งปันความรู้ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อคนในท้องถิ่นในเส้นทางการเรียนรู้ ความรู้ภายในจิตของมนุษย์ ถูกนำมาใช้เพื่อพัฒนาองค์ความรู้ผ่านการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรชุมชน สำรวจอัตลักษณ์ของตนเอง สร้างโอกาสให้กับตนเองและเปิดโอกาสให้ชาวบ้านที่อยู่ห่างไกลความเจริญ ได้ศึกษา วิจัยและคิดอย่างสร้างสรรค์ เกี่ยวกับสิ่งที่พวกเขานำเสนอ ยกตัวอย่างเช่น สะพานไม้อายุกว่า ๑๐๐ ปีในอำเภอครบุรียังคงเอกลักษณ์เฉพาะตัวไว้ส่งเสริมให้ผู้คนเรียนรู้วิถีชีวิตของตนเอง ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการสร้างงานและอาชีพให้กับชุมชน   

๓.ความสำคัญเมืองครบุรี 

          เมื่อพิจารณาจากสภาพภูมิศาสตร์เชิงตรรกะของอำเภอครบุรีแล้ว จะเห็นได้ว่าอำเภอครบุรีเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำมูล ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของอำเภอครบุรี ภายในอุทยานแห่งชาติทับลานซึ่งเป็นมรดกโลกอำเภอครบุรีเป็นพื้นที่นาข้าวขนาดใหญ่ที่ล้อมรอบด้วยภูเขา และตั้งอยู่ทางใต้ของจังหวัดนครราชสีมา   เป็นพื้นที่ราบลุ่มที่มีน้ำซึมตลอดทั้งปีภายในอุทยานแห่งชาติทับลานด้วยภูเขาสูงและป่าทึบ ทำหน้าที่เป็นกำแพงกั้นธรรมชาติ ป้องกันไม่ให้เมฆฝนผ่านไปตกเป็นฝนที่อื่นแต่กลั่นตัวเอง      เป็นน้ำฝนตกลงพื้นดินในอุทยานแห่งชาติทับลาน ดังนั้น อำเภอครบุรีซึ่งเป็นพื้นที่ราบลุ่มจึงอุดมสมบูรณ์ไปด้วยน้ำจากป่าธรรมชาติและดินโคลน จึงเหมาะแก่การเพาะปลูกข้าว  อำเภอครบุรีจึงเป็นต้นกำเนิดแม่น้ำสายเล็ก ๆ  หลายสาย    ทำให้ดินของอำเภอครบุรีมีน้ำขังหรือแฉะ ชาวอำเภอครบุรีจึงประกอบอาชีพเกษตรกรรมและปลูกพืชไร่ เป็นหลัก   ในอดีต ชาวนาไม่สามารถปลูกข้าวได้ เนื่องจากพื้นที่ตรงบริเวณที่ตั้งของสะพานไม้โบราณนั้นมีเนื้อที่กว้างขวางมากและนาข้าวมีความชื่นแฉะเต็มไปด้วยโคลนและอุดมสมบูรณ์มาก  

                 ชาวบ้านเล่าให้ผู้เขียนฟังว่า ในอดีตทุ่งนาอันกว้างใหญ่ที่เราเห็นด้วยตาตนเอง     เคยเป็นที่ราบลุ่มขนาดใหญ่ที่ถูกน้ำท่วมตลอดทั้งปี ชาวบ้านไม่สามารถใช้ที่ดินผืนนี้ได้เลย แม้แต่เพื่อการเกษตรกรรม  พื้นที่นั้นไม่สามารถใช้การได้     เพราะภูเขาอุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้ และมีน้ำไหลจากภูเขาตลอดทั้งปี   เมื่อพื่นที่ราบลุ่มน้ำท่วมจึงเกิดขึ้น  เส้นทางของสะพานไม้โบราณซึ่งสร้างเป็นทางยาว เป็นเส้นทางสำหรับชาวบ้านสัญจรเมื่อสองร้อยปีก่อน เขื่อนลำแซะถูกสร้างขึ้น ทำให้หนองบึงตื้นเขิน    การกักเก็บน้ำจากเขื่อนลำแชะ ทำให้ที่ราบลุ่มจึงกลายเป็นนาข้าวสำหรับปลูกข้าว และพื้นที่ปลูกพืชผลอื่น ๆ ได้  สะพานไม้ดังที่เห็นในภาพนี้  ถูกใช้สัญจรระหว่างทุ่งนาของชาวบ้านใกล้เคียง สะพานไม้นี้จึงครอบคลุมพื้นที่ได้มากเท่าที่สายตามนุษย์จะมองเห็นได้    

              ผู้เขียนพยายามเรียนรู้เกี่ยวกับสุนทรีย์ศาสตร์   ซึ่งเป็นหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับความงามของธรรมชาติ  และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น      ถ้าผู้เขียนบรรยายจากตำราเพียงอย่างเดียว จิตใจของผู้ที่ศึกษาคงไม่อาจชื่นชมความงามในจิตของตนเองได้      เมื่อผู้เขียนรู้จักสะพานไม้เก่าแก่อายุกว่า ๑๐๐ ปีที่จังหวัดนครราชสีมา ผ่านอายตนะภายในของตนเองแล้ว ผู้เขียนรู้สึกอย่างไร เป็นปัญหาที่ผู้เขียนสนใจศึกษา  วิจัย และแสวงหาความจริงจากอายตนะภายในเพื่อพิสูจน์ความจริงของเรื่องนี้ โดยใช้เหตุผล  ซึ่งเป็นเครื่องมือของนักปรัชญา ที่ใช้เพื่ออธิบายความจริง    อย่างไรก็ตามแม้ธรรมชาติของผู้เขียนเป็นนักคิด เมื่อรู้สิ่งไหนก็จะคิดจากสิ่งนั้น   แต่เมื่อธรรมชาติของผู้เขียนซึ่งเป็นมนุษย์มีอายตนะภายในที่จำกัดความสามารถในการรับรู้อย่างจำกัด และมักมีอคติต่อผู้อื่น  ทำให้มนุษย์ตกอยู่ในความมืดมน  ส่งผลให้พวกเขาขาดปัญญาที่จะเข้าความจริงที่สมมติขึ้นและความจริงขั้นปรมัตถ์  เมื่อพวกเขาใช้เหตุผลอธิบายเกี่ยวกับความจริงของสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปีบางครั้งอาจใช้เหตุผลได้ถุกต้อง บางครั้งพวกเขาใช้เหตุผลได้ไม่ถูกต้อง  บางครั้งอาจใช้เหตุผลในลักษณะนี้หรือในลักษณะนั้น  ซึ่งเป็นการใช้เหตุผลอย่างคลุมเครือและไม่ชัดเจน   วิญญูชนเมื่อได้ยินความคิดเห็นที่คลุมเครือ ย่อมไม่เชื่อว่าเป็นความจริง 

  

                 ก่อนอื่นเราต้องอธิบายคำว่า "ความสวย ความงาม" ให้เข้าใจอย่างมีเหตุผลเสียก่อนว่ามันคืออะไร" ตามพจนานุกรมแปลไทย-ไทย ราชบัณฑิตยสถานให้คำนิยามว่า "งาม"เป็นคำวิเศษ หมายถึงลักษณะที่เห็นแล้ว ชวนให้ชื่นชม หรือพึงพอใจ  เช่น มารยาทงาม รูปงาม เป็นต้น  

                 เมื่อวันที่ ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐ เวลา ๑๔.๓๐ น.    หลังจากผู้เขียนได้แสดงพระธรรมเทศนาเรื่อง กายและจิตตามคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้วในงานปฏิบัติธรรมประจำปีของวัดป่าหิมพานต์หมู่ ๑ ตำบลครบุรี อำเภอครบุรี และผู้เขียนก็มีความศรัทธาได้ร่วมทำบุญบริจาคเงินตามกำลังศรัทธาให้กับวัดป่าหิมพานต์  ก่อนจะเดินทางกลับเข้าวัดที่อำเภอเมืองนครราชสีมา ผู้เขียนเห็นว่าในวันนี้ที่ตำบลโคกกระชายนั้นอากาศเย็นสบายดีท้องฟ้ามีเมฆครึ้ม     ฝนตกเป็นละอองฝอยเล็ก ๆ ลอยลงมากระทบร่างกายผู้เขียน   จิตวิญญาณของผู้เขียนอปรารถนาที่ท่องเที่ยวต่อไปในสะพานไม้โบราณ ยังไม่อยากกลับมหาวิทยาลัยเลยสักนิด เพื่อสลายความทุกข์ในจิตใจของผู้เขียนให้หมดสิ้นท้องฟ้าในตำบลโคกกระชาย แม้จะไม่สว่างไสวด้วยดวงอาทิตย์ แต่ก็ฉายแสงลงมายังโลกมนุษย์ชั่วกาลนานจนผู้เขียนนับไม่ถ้วน  แต่วันนี้สภาพอากาศเปลี่ยนแปลงไปไม่สดใสเหมือนทุกวัน เพราะแสงอาทิตย์ที่เคยส่องลงมายังโลกด้วยความร้อนของแสงอาทิตย์ กลับฉายแสงลงมายังพื้นดินเพียงเลือนลาง ไม่บดบังพื้นที่ด้านตะวันออกของอำเภอครบุรีเลย 

 

๔.ต้นกำเนิดของความรู้เกี่ยวกับสะพานไม้ครบุรีอายุร้อยปี

           โดยทั่วไปแล้ว  ความรู้ฝังรากลึกอยู่ในจิตใจของมนุษย์ทุกคน ไม่ว่าความรู้นั้นจะดีและชั่ว    ขึ้นอยู่กับการมีสติรู้ตัวและตระหนักถึงผลที่ตามมาของชีวิต ไม่ว่าจะเป็นความผิดพลาดหรือประสบการณ์ให้พิจารณาจากสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตไม่ว่าจะเป็นความรู้ดีหรือความรู้ชั่ว บาปหรือคุณธรรม หากเป็นสิ่งที่ยึดติด สิ่งนั้นก็คือความชั่ว จงละทิ้งความยึดติด   หากเชื่อว่าสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิต ก็สามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในอนาคตได้   

              มีทฤษฎีมากมายเกี่ยวกับต้นกำเนิดของความรู้ของมนุษย์  แต่ในบทความรู้นี้  ผู้เขียนใช้หลักทฤษฎี "ประจักษ์นิยม" ในการวิเคราะห์ ต้นกำเนิดของความรู้      ชีวิตของผู้เขียนมีอายตนะภายในเชื่อมโยงกกับสะพานไม้ครบบุรีอายุ ๑๐๐ ปี  เมื่อผู้เขียนได้ฟังเรื่องราวจากที่ผู้มาเยือนสะพานไม้แห่งนี้   ผู้เขียนจึงตระหนักถึงความงดงามของสะพานไม้โบราณแห่งซึ่งถูกถ่ายภาพไว้อย่างสวยงาม   หลังจากผู้เขียนลงจากธรรมาสน์แล้ว   ตราบเท่าที่ยังมีลมหายใจและโอกาส  ผู้เขียนจะแสวงหาความรู้อันเป็นประโยชน์จากสะพานไม้แห่งนี้    เพื่อประยุกต์ใช้ในการทำงานเป็นอาจารย์ปรัชญาของตนเอง 

        ด้วยเหตุนี้ ผู้เขียนจึงตัดสินใแสวงหาความรู้  ณ  สะพานไม้เก่าแก่ครบุรีอายุ  ๑๐๐ ปี  เพื่อเป็นต้นแบบในการสอนสุนทรียศาสตร์ได้ การสอนวิชาใด ๆ ก็ตาม จำเป็นต้องมีตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงประสบการณ์จริง ไม่ใช่การท่องจำจากการอ่านแล้วสอน ผู้เขียนนึกถึงความงามของสะพานไม้เก่าแก่ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปี  ตั้งอยู่ที่บ้านโคกกระชาย ตำบลโคกกระชาย อำเภอครบุรี  จังหวัดนครราชสีมา. ผู้เขียนตัดสินใจเดินทางไปยังตำบลโคกกระชาย  เมื่อผู้เขียนมาถึงที่สะพานไม้โบราณ ผู้เขียนสังเกตเห็นว่า นักท่องเที่ยวไม่มากนัก    ผู้เขียนใช้อายตนะภายในของตนเองพิจารณา จึงนึกได้ว่าวันนี้เป็นวันจันทร์ หน่วยงานราชการและสถานที่ประกอบการต่าง ๆ ทั่วประเทศเปิดประกอบการ    แต่เนื่องจากไม่ใช่วันหยุดราชการ  จึงไม่มีนักท่องเที่ยว หรือ มีนักท่องเที่ยวที่เคยมาเยี่ยมชมสะพานไม้โบราณตั้งแต่เช้าตรูแล้วกลับ การไม่เจอนักท่องเที่ยวไม่ได้หมายความว่า ไม่มีนักท่องเที่ยว เพราะนักท่องเที่ยวมาแล้ว ก็กลับไป แต่เป็นโอกาสให้ผู้เขียนได้เดินสัมผัสบรรยายกาศธรรมชาติก้าวขึ้นไปบนสะพานไม้โบราณโดยไม่ต้องหลบใครบนสะพาน ได้ครุ่นคิดถึงสุนทรียะอย่างมีสติ ผู้เขียนรู้สึกโล่งใจ คลายความเครียดจากทำงานหนักมาทั้งปี  

          ผู้เขียนตัดสินใจก้าวออกจากเส้นทางที่ทอดยาว เหนือนาข้าวอันกว้างใหญ่ของชาวบ้านโคกกระชาย ผู้เขียนเดินไปตามสะพานไม้โบราณที่ชาวบ้านโคกกระชายได้ร่วมกัน  สร้างขึ้นเพื่อใช้เดินทาง พื้นผิวของสะพานโบราณทำจากไม้กระดาน ๕ แผ่น วางพาดบนคานไม้สูงจากพื้นประมาณ ๒ เมตร  ไม้กระด่านค่อนข้างเก่า  บางแผ่นถูกตัดเป็นแผ่นบางมาก รับน้ำหนักตัวผู้เขียนประมาณ ๘๕ กิโลกรัม  เมื่อผู้เขียนก้าวขึ้นไปบนสะพานไม้โบราณ  ไม้กระดานซุกลงเล็กน้อย 

      ผู้เขียนต้องระมัดระวังเป็นพิเศษเพราะน้ำหนักตัวของผู้เขียนค่อนข้างมาก     ผู้เขียนเห็นชาวนา  ๓-๔ คน นั่งอยู่บนสะพานเก่ากำลังมองดูเครื่องสูบน้ำเพื่อสูบน้ำเข้านา เพราะเป็นช่วงฤดูแล้ง น้ำในนาเริ่มแห้งเหือด ผู้เขียนเห็นนาข้าวหลายแปลงที่เพ่งปลูกโดยชาวนา ผู้เขียนสนใจที่จะไปเยี่ยมชมสะพานนี้จากมุมมองทางวิชาการ เมื่อได้ไปเยี่ยมชม   ผู้เขียนรู้สึกว่ามันงดงามไม่แพ้เรื่องราวที่นักท่องเที่ยวเล่า ผู้เขียนจึงค้นหาในกูเกิลและพบคำว่า "สะพานไม้ ๑๐๐ ปีครบุรี    มีคนค้นหาคำนี้เกือบสองแสนคนและหลายคนเขียนข้อความสั้น ๆ  เกี่ยวกับประสบการณ์การเยี่ยมชมสะพานไม้      ทำให้สะพานไม้นี้เป็นสถานที่น่าสนใจ มีเรื่องราว และภาพสวย  ๆ  มากมายถูกแชร์ออนไลน์และทำให้เกิดความปรารถนาที่จะไปเยี่ยมชมสถานที่แห่งนี้อย่างน้อยสักครั้งในชีวิต 

             ผู้เขียนได้เรียนรู้ฉันรับรู้เกี่ยวกับสะพานไม้ครบุรีอายุ ๑๐๐ ปีจากการอ่านออนไลน์และผู้เขียนเองก็เคยไปเยี่ยมชมด้วยตนเอง นี่เป็นครั้งที่ ๒  ที่ผู้เขียนเห็นด้วยตาของตนเอง  ตัวสะพานกว้างประมาน ๑ เมตร  และยาวประมาณ  ๑ กิโลเมตร เสาของสะพานทำจากซิเมนต์ซึ่งทนต่อฝนได้ดีกว่าเสาไม้        สะพานมีอายุมากว่า ๑๐๐ ปีซ่อนตัวอยู่กลางทุ่งนา มองเห็นทิวทัศน์สุดลูกหูลูกตา ณ  ปลายสะพาน  เนื่องจากตั้งอยู่กลางแจ้งย่อมผ่านร้อน สะพานต้องเผชิญกับความร้อน แสงแดดจัด  ลมพายุพัดกระหน่ำ  และเมฆหนาทึบในฤดูหนาว อย่างไรก็ตาม สะพานไม้อายุกว่าร้อยปี แห่งนี้ ก็ยังทนทานต่อความร้อน  ความหนาวฝน  และแสงแดดมายาวนานกว่าร้อยปีและดำรงอยู่จนถึงปัจจุบัน   

               สะพานไม้โบราณอายุ ๑๐๐ ปี เป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ มีเสน่ห์ที่จับต้องได้  นับเป็นเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่ควรค่าแก่การสำรวจ เพราะกาลเวลาไม่เคยทำให้คุณค่าของความงามเชิงนามธรรมในจิตมนุษย์ลดน้อยลง   มันโอบอ้อมจิตด้วยมนต์เสน่าอันเป็นนิรันดร์ที่ไม่เคยจางหาย มันคือเส้นทางแห่งความจริงและความงามที่สรรพสิ่งล้วนเท่าเทียมกัน ในความไม่จีรังของการเสื่อมสลายและการพลัดพรากจากคนที่รัก ผู้เขียนรู้สึกถึงความปรารถนาและโหยหาวัฏจักรแห่งความตายและการเกิดใหม่ ทุกขณะคือช่วงเวลาที่มนุษย์ควรสำรวจภายในจิตใจของเราเอง แม้ว่ามนุษย์จะใช้เหตุผลจากความเห็นแก่ตัว เชื่อว่าตนเหนือกว่าใครในโลกและไม่มีใครเทียบได้  แต่ท้ายที่สุดแล้ว สิ่งเหล่านี้ก็ไม่เที่ยง  พุทธศาสนาสอนว่าทุกสิ่งรวมถึงชีวิตมนุษย์ล้วนขึ้นอยู่กับปัจจัยทางกายและจิตใจ รวมตัวกันในครรภ์มารดาก่อให้เกิดเป็นชีวิต  นี่คือธรรมชาติของสรรพสิ่ง 

              สำหรับปัจจัยก่อให้เกิดความตาย ร่างกายต้องดับสูญและจิตใจก็ต้องไปเกิดในภพภูมิอื่น   ไม่ใครจะหยุดปัจจัยเหล่านี้ได้ ลมหนาวจากทุ่งนาอันกว้างใหญ่ไกลสุดลูกหูลูกตา พัดลมเย็นเข้ามาแทนที่อากาศร้อน ที่ลอยตัวขึ้นสู่ท้องฟ้าสีคราม  ลมหนาวพัดผ่านอายตนะภายใน   จนกระทั่งรู้สึกผ่อนคลายทั้งกายและจิตใจ    ผู้เขียนจึงสูดออกซิเยนเข้าสู่ปอดทั้งสองข้าง ร่างกายที่เคยเครียดจากงานที่เคยเผชิญกับปัญหาซ้ำซากที่ทำให้เป็นทุกข์อยู่ตลอด  บังคับให้ผู้เขียนต้องคิดและตัดสินใจ   ผู้เขียนเริ่มผ่อนคลายมากขึ้น   จิตใจสดชื่นขึ้นปลดปล่อยตัวฉันเองจากความเหนื่อยล้า ที่เกิดจากอายตนะภายในของร่างกายรับรู้และสั่งสมปัญหาซ้ำซาก  วันนี้ผู้เขียนรู้สึกอากาศเย็นสบายไม่มีแสงแดดจากดวงอาทิตย์ ฝนโปรยปรายลงมาจากท้องฟ้าเบา  ๆ  แล้วปลิวหายไป  ไม่มีเรื่องราวใด ๆ  ที่แชร์ทางออนไลน์ผ่านเข้ามาในชีวิตให้จิตใจรู้สึกได้รับรู้และป้องกันไม่ให้รู้สึกทุกข์ทรมาน ผู้เขียนไม่ต้องตัดสินใจอย่างรีบเร่งอีกต่อไป เพราะแบตเตอรี่โทรศัพหมดแล้ว ดังนั้น จึงไม่มีอะไรส่งผ่านไปยังโทรศัพท์มาให้ฉันต้องรับรู้และคิด  จิตใจของผู้เขียนจึงปลอดโปร่งชั่วคราว  กล้องของผู้เขียนยังมีแบตเตอรี่เหลืออยู่ จึงสามารถถ่ายภาพได้หลาย ๑๐๐ รูป โลกพันธนาการจิตของเรา ทำให้เราทุกข์ทรมาน เพราะการเรารับรู้ถึงความเปลื่ยนแปลงของชีวิต  มีเพียงผู้เข้าใจความเปลื่ยนแปลงเท่านั้นจะพบความสุขและความสงบในชีวิตได้.  

๕.ความงามสะพานไม้ครบุรี ๑๐๐ ปี             

               ความงามคือสภาวะทางจิตที่เกิดขึ้น        เมื่อจิตรับรู้สิ่งใดสิ่งหนึ่ง      ก็จะบันทึกเรื่องราวของสิ่งนั้นไว้เป็นหลักฐานทางอารมณ์ในจิตของตนเอง  จากนั้นจึงวิเคราะห์หลักฐานทางอารมณ์โดยอนุมานความรู้หรือคาดคะเนความจริงโดยใช้เหตุผลเพื่อพิสูจน์ความจริงเรื่องนั้น  โดยใช้เหตุผลมาอธิบายความจริงของสิ่งนั้น     เมื่อมาถึงตำบลโคกกระชาย จิตของผู้เขียน       ก็ได้รับรู้ถึงการมีอยู่ของสะพานไม้ครบุรี ๑๐๐ ปีด้วยอายตนะภายในของตนและบันทึกเรื่องราวสะพานนั้นแล้ววิเคราะห์โดยอนุมานความรู้   ก่อให้เกิดอารมณ์สุนทรียะในจิตของผู้เขียนเอง     ช่วยบรรเทาทุกข์ที่เกิดจากความกดดันทางจิต     และก่อให้เกิดความสนใจและความพึงพอใจของมนุษย์           เมื่อจิตสนใจอารมณ์ที่เกิดขึ้น ก็จะเบี่ยงเบนความสนใจจากความทุกข์ที่มันก่อขึ้น      ปลดปล่อยจิตใจจากมืดมน   เรารู้สึกโล่งใจจากทุกข์ที่สะสมแม้ว่าอารมณ์นั้นจะผ่านอายตนะภายในชีวิตตนเพียงชั่วครู่     เมื่อเราใส่ใจกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นเราจะรู้สึกมีความสุขในอารมณ์เหล่านั้น     แม้จะเป็นเพียงชั่วคราวแต่ อย่างน้อยก็ช่วยพัฒนาชีวิตเราให้ดีขึ้น  เราสามารถุระลึกถึงความสุขและความทุกข์ในอดีตและสามารถใช้ปัญญาพิจารณาการกระทำทางกาย วาจา    และใจเพื่อบรรลุความบริสุทธิ์      ดังนั้น  ความงามจึงเป็นด้านบวกของชีวิตมนุษย์       เพราะช่วยขัดเกลาจิตใจและหล่อเลี้ยงความรู้สึกทางสุนทรียะช่วยบรรเทาทุกข์ที่เกิดจากกิเลสตัณหา        ซึ่งอาจทำให้จิตไม่สงบนิ่งและวิตกกังวล  แม้ความงามที่ถูกสัมผัสจะทำให้จิตใจกระสับกระส่ายและวิตกกังวล            แม้ความงามที่สัมผัสได้จะนำมาซึ่งความสุขทางสุนทรียะชั่วคราว  แต่ความงามก็เป็นความรู้ที่แท้จริงอย่างหนึ่ง   ที่ช่วยให้จิตสงบ เบิกบาน และมีความสุขและเป็นหนึ่งเดียวกับตนเอง    ดังนั้นความงามจึงเป็นสิ่งที่ดีอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นในจิตมนุษย์    

      

                   ผู้เขียนได้เดินเลียบสะพานไม้โบราณ     ในวันนี้ผู้เขียนไม่พบเห็นนักท่องเที่ยวจากจังหวัดนครราชสีมา     หรือที่ใดเดินทางมายังสะพานโบราณแห่งนี้เลย   ดังนั้น     ผู้เขียนจึงใช้ชีวิตอย่างสุขสบายบนสะพานไม้แห่งนี้   เพราะไม่ได้หลบเลี่ยงผู้คนสัญจรไปมาและถูกรบกวนในขณะพักผ่อน   ผู้เขียนจึงได้ปลดปล่อยความเครียดจากการทำงานที่โต๊ะเป็นเวลานานหลายชั่วโมง  รวมถึงความซ้ำซากจำเจของสิ่งที่กำลังทำอยู่       ผู้เขียนละสายตาจากสิ่งที่กำลังทำอยู่        เดินเตร็ดเตร่เพื่อผ่อนคลายจิตใจ     คลายความเหงาและความเศร้าราวกับแบกโลกด้วยจิตใจที่มืดมน    สายลมที่พัดผ่านเข้ามาในชีวิตอายตนะภายในรับรู้ภายนอกและซึ่มซาบเข้าสู่จิตใจของตัวเอง       ยังมีคนอีกมากที่ร่ำรวยน้อยกว่าคนอื่นแต่กลับมีความสุขมากกว่าคนอื่น      นั่นเป็นเพราะบางคนให้ความสำคัญกับความปรารถนาที่อยู่ห่างไกล      เขามองข้ามสิ่งล้ำค่าที่อยู่ใกล้ตัว            ซึ่งอาจนำมาซึ่งความสุขให้และไม่จำเป็นต้องใช้เงินมากมายเพื่อแสวงหาสิ่งเหล่านี้         เมื่อจิตใจสงบ ก็จะช่วยเสริมสร้างศักยภาพทางจิตใจและช่วยให้พวกเขาอดทนต่อความทุกข์ได้ 

        นี่คือข้อจำกัดของความคิดและ จินตนาการของมนุษย์ ในการสร้างสรรค์ผลงานใหม่  ๆ เปิดโอกาสให้มนุษย์ได้ทบทวนการต่อสู้เพื่อชีวิต ปัญหาที่ว่าความงามเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดกิเลสตัณหาหรือไม่นั้น  ไร้เหตุสมผลในการอธิบายความจริงของเรื่องนี้ ตามคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับกรรมของมนุษย์    หากเราพิจารณากรรมอย่างสม่ำเสมอ ทั้งการกระทำทางกาย วาจา และใจ การกระทำเหล่านั้นจะบริสุทธิ์ เสมือนความงามเป็นอารมณ์ตามธรรมชาติในจิตใจ   มนุษย์จะหลงใหลในความงามหรือไม่ หากพิจารณาอย่างมีเหตุผลและมีสติ จิตใจมนุษย์จะหลงใหลได้ยาก เพราะอารมณ์ต่าง ๆ ถูกพิจารณาอยู่ตลอดเวลา เมื่อจิตใจมนุษย์อย่างผู้เขียนได้เห็นความงดงามของสะพานไม้โบราณอายุกว่า ๑๐๐ ปีในอำเภอครบุรี   ผู้เขียนจึงได้เห็นธรรมชาติแท้จริงของปรากฎการณ์ทางโลก ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่นำมาซึ่งสุนทรียภาพ  มีความพึงพอใจ  และการผ่อนคลายความเครียดของชีวิต  เมื่อเราเห็นสิ่งต่าง ๆ   ในนาข้าว ป่าไม้ ภูเขาสูงและแม่น้ำลำแชะ ที่หล่อเลี้ยงชีวิตทั้งปวง ให้ดำรงอยู่ชั่วขณะหนึ่งก่อนสลายไป   ทุกสิ่งที่รับรู้ผ่านอาตนะภายในล้วนเกิดจากปัจจัยที่นำไปสู่การดับสูญ 

                สิ่งที่ผ่านอายตนะภายในเข้าสู่จิตใจ    เมื่อจิตใจไม่พึงพอใจความทุกข์ก็เกิดขึ้น การฝึกฝนจิตให้อดทนต่อความทุกข์เป็นสิ่งที่จำเป็นต่อชีวิตมนุษย์ เราต้องรู้จักรับรู้ความร้อนเย็นของสถานการณ์ต่าง ๆ เพราะเราเข้าใจสิ่งนี้แล้ว สถานการณ์เหล่านี้จะคิดและสร้างอารมณ์ความรู้สึกสลับไปมาระหว่างความทุกข์และความสุข การใช้ชีวิตอย่างสงบเรียบง่าย  ช่วยให้จิตใจเราบรรเทาความทุกข์ของชีวิต  บางครั้งจิตใจยุ่งอยู่กับการเขียนหรือการอ่านหนังสือเกินไป ซึ่งอาจทำให้เกิดความเครียด การเสพความบันเทิงมากเกินไปก็อาจทำให้เกิดความเครียดได้เช่นกัน  

            การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อสร้างความรู้ใหม่  ๆ ตามหลักปรัชญา บางครั้งจิตใจของเราไม่สามารถวิเคราะห์การทำงานของมันได้อีกต่อไปซึ่งอาจทำให้เกิดความทุกข์ได้เช่นกัน    การปลดปล่อยความเครียดในชีวิตออกจากจิตใจน่าจะเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดในชีวิตของเรา บางครั้งเราจำเป็นต้องเรียนรู้ที่จะพิจารณาธาตุต่างๆ ของโลก  กองสิ่งของที่อยู่ตรงหน้าอาจเต็มไปด้วยกระดูกชิ้นเล็ก  ก้อนอิฐเล็ก  และขึ้เถ้าที่เล็กเท่าฝุ่นผง สิ่งเหล่านี้อาจบั่นทอนความทะเยอทะยานและความปรารถนาในชีวิตของเรา ดังนั้น นี่จึงเป็นวิธีที่ดีเยี่ยมในการพัฒนาสติสัมปชัญญะต่อความตาย    เพราะวันนี้ คือวันแห่งความสุขของพวกเขา และพรุ่งนี้คือวันแห่งความทุกข์ของเรา เราต้องเผชิญกับมันในวัฏจักรนี้ เมื่อใดก็ตามที่เราแสวงหาความรู้โดยตรงจากอาตนะภายใน ความรู้ผ่านการเขียนไม่ใช่ความรู้ผ่านประสบการณ์ เราต้องคิดและจินตนาการถึงการได้ไปเยือนสะพานไม้ครบุรี ๑๐๐ ปี  ในบ้านโคกกระชาย อำเภอครบุรี  และได้เห็นความงดงามของมัน นี่คือ ตัวอย่างความงามที่เราสามารถสัมผัสได้ด้วยตนเอง สถานที่ท่องเที่ยวแห่งนี้ เได้รับความชื่นชมของช่างภาพและถูกแชร์ออนไลน์ ในฐานะครูสอนสุนทรียศาสตร์เชิงวิเคราะห์ เรามีความอยากรู้อยากเห็นว่าสะพานแห่งนี้งดงามเพียงใด  แม้เราจะไปเยือนครั้งแล้วครั้งเล่าโดยไม่ได้ศึกษาอย่างจริงจังก็ตาม แต่พอเราไปถึง ก็มีคนเดินชื่นชมความงามของสะพานไม้ครบุรี ๑๐๐ ปีกันมากแล้ว ไม่สะดวกที่พระสงฆ์จะเดินทางไปศึกษาธรรมชาตินี้ท่ามกลางผู้คนมากมายขนาดนั้น เราจึงกลับ