ปรัชญาพุทธภูมิ : พระธาตุอินทร์แขวนเป็นนักษัตรของผู้เกิดปีจอ
๑.บทนำ
กว่า ๒,๕๐๐ ปีก่อนพระโพธิสัตว์สิทธัตถะทรงปฏิบัติมรรคมีองค์ ๘ โดยเจริญอานาปานสติ (The practice of anapanasati ) ใต้ต้นโพธิ์ริมฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเนรัญชรา ณ อุรุเวลาเสนานิคม แคว้นมคธ ซึ่งปัจจุบันคือเมืองพุทธคยา เขตคยา รัฐพิหาร สาธารณรัฐอินเดีย พระองค์ทรงค้นพบกฎธรรมชาติของชีวิตมนุษย์และสัตว์ นั่นคือชีวิตของมนุษย์และสัตว์ทั้งปวง นั่นคือ ชีวิตของมนุษย์ มีวิญญาณสถิตย์อยู่ในร่างกาย พระองค์ทรงค้นพบว่าเมื่อมนุษย์ตายไป วิญญาณจะออกจากร่างไปสู่ภพภูมิอื่น เพราะวิญญาณไม่สามารถใช้อายตนะภายในการรับรู้เหตุการณ์ทางโลก เมื่อพระองค์ทรงบรรลุ "อภิญญา๖" พระองค์ทรงเห็นวิญญาณทั้งหลายเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏข้ามกาลเวลานับไม่ถ้วนเนื่องจากสังสารวัฏมีหลายภพหลายชาติ บางภพเป็นสุคติหรือภูมิที่ถือว่าไปเกิดแล้ว มีความสุขความสบายที่เรียกว่า "สวรรค์" บางภพเป็นทุคติหรือภูมิที่ถือว่าไปเกิดแล้วมีความทุกข์ความลำบาก สถานที่เกิดของดวงวิญญาณจึงขึ้นอยู่กับการกระทำของตนเองเมื่อกระทำการใด ๆ ดวงวิญญาณมักจะซึมซับเรื่องราวต่าง ๆ จากการกระทำของตน และสั่งสมไว้เป็นกรรมนอนเนื่องอยู่ในดวงวิญญาณชั่วนิรันดร์ เว้นแต่ผู้นั้นได้ปฎิบัติธรรมตามมรรคมีองค์ ๘ จนบรรลุนิพพาน ก็จะหลุดพ้นจากการเวียนว่ายเกิดในสังสารวัฏต่อไป
หลังจากสมัยหลังพุทธกาลประมาณ ๒๑๘ ปีกว่าแล้ว พระเจ้าอโศกมหาราช ทรงมีพระราชศรัทธาในพระพุทธศาสนาส่งพระธรรมทูตสายต่างจำนวน ๙ สาย ออกไปเผยแผ่หลักคำสอนของพระพุทธเจ้าในดินแดนต่างๆ ของยุโรป เอเชียตะวันออกไกลและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คือเดินทางมาเผยแผ่สู่แดนสุวรรณภูมิ และตั้งปักหลักฐานเป็นพุทธสถานในวัดพระธาตุอินแขวนแห่งนี้เช่นเดียวกับเมืองอื่น ๆ ในสหภาพพม่า แต่ผู้เขียนได้รับรู้จากประสาทสัมผัสด้วยการอ่านเวปไซด์ต่างๆ ได้กล่าวว่าวัดพระธาตุอินทร์แขวนเป็นวัดสำหรับคนเกิดปีจอ ควรไปเคารพสักการะบูชาเพื่อเป็นมงคลชีวิตของตัวเอง ด้วยเหตุผลที่ได้บรรยายมาแล้ว ผู้เขียนตัดสินใจศึกษาค้นคว้าและเขียนบทความเรื่องพระธาตุอินทร์แขวน เป็นพระธาตุประจำปีจอโดยวิเคราะห์คำตอบจากที่มาของความรู้จากพระไตรปิฎกและอรรถกถา และ เอกสารวิชาที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น คำตอบที่ได้จากบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อนิสิตสาขาวิชาปรัชญาและพระพุทธศาสนาด้วยนำกระบวนการวิเคราะห์ไปใช้ในการวิจัย ในหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกกษาในระดับปริญญาโทและปริญญาเอก เพื่อให้ได้คำตอบของความรู้ผ่านการวิเคราะห์ด้วยความสมเหตุผลปราศจากข้อสงสัยในความจริงที่มาผัสสะอีกต่อไป.
ตามความเชื่อของผู้คนในสมัยอดีตถูกถ่ายทอดมาสู่ผู้คนในยุคสมัยปัจจุบันนั้น มีความเชื่อที่เล่าติดต่อกันมายาวนานนั้น ว่าชาติสุดท้ายก่อนจิตวิญญาณจะมาอุบัติในดินแดนแห่งพระพุทธศาสนานั้น จิตวิญญาณของคนเคยไปจุติจิตในที่ประชุมพระธาตุประจำดินแดนต่าง ๆ ที่พระพุทธศาสนาเผยแผ่ไปถึงผู้คนในดินแดนแถบนั้น จนเกิดศรัทธามั่นคงไม่หวั่นไหวในโลกธรรม ๘ ที่จรเข้ามาสู่ชีวิตของตน เป็นต้น
ปัญหาว่าความเชื่อนั้นสอดคล้องกับหลักธรรมคำสอนของศากยมุนีสัมมาสัมพุทธเจ้าหรือไม่เพียงใด เมื่อศึกษาจากพยานหลักฐานในพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯเล่มที่ ๑๐ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒ ทีฆนิกาย มหาวรรค [มหาปทานสูตร] กฎธรรมดาของพระโพธิสัตว์ ๑๖ ประการ (๑๘) ๒. มีกฎธรรมดาดังนี้ เวลาที่พระโพธิสัตว์จุติจากสวรรค์ชั้นดุสิตเสด็จลงสู่พระครรภ์ของพระมารดา แสงสว่างเจิดจ้าหาประมาณมิได้ปรากฏขึ้นในโลกพร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมพราหมณ์ เทวดาและมนุษย์ ล่วงเทวานุภาพของเหล่าเทพ แม้ในช่องว่างระหว่างโลกซึ่งไม่มีอะไร มีสภาพมืดมิด.
จากพยานหลักฐานในพระไตรปิฎกดังกล่าวข้างต้นนั้นวิเคราะห์ได้ว่าก่อนพระโพธิสัตว์จะเสด็จลงมาอุบัติสู่พระครรภ์มารดา พระองค์ประทับอยู่บนสวรรค์ชั้นดุสิต จากแนวความคิดที่กล่าวไว้ในพระไตรปิฎกดังกล่าวนั้น เมื่อพระพุทธศาสนาเผยแผ่หลักธรรมไปสู่ดินแดนต่าง ๆ ทั่วโลก นำมาสู่การคิดหาเหตุผลเรื่องความเชื่อว่าชาติสุดท้ายก่อนมาเกิดเป็นมนุษย์นั้น วิญญาณไปรออยู่แล้วบนสรวงสวรรค์ชั้นดุสิต เมื่อมีโอกาสลงมาเกิดมาเป็นมนุษย์ จึงได้พบพระพุทธศาสนานั้น ส่วนการไปไหว้พระธาตุองค์ใด ที่เป็นตัวแทนนักษัตรประจำใดน่าจะอนุมานความรู้ได้ว่า พระธาตุองค์นั้นสร้างในปีนักษัตรใด ก็อนุมานความรู้ว่าเป็นพระธาตุประจำนักษัตรนั้น เช่นเดียวกับพระธาตุอินทร์แขวนน่าอนุมานความรู้และความจริงจากที่ปีที่ก่อสร้างพระธาตุอินทร์แขวนไว้ เป็นต้น
๓.พิธีกรรมในวัดพระธาตุอินทร์แขวน
การบูชาในพระพุทธศาสนานั้น ตามที่กล่าวไว้ในพระไตรปิฎกนั้น เช้าวันสุดท้ายที่วัดพระธาตุอินแขวนฉันตื่นแต่เช้าเพื่อเข้าชมวัดพระธาตุอินทร์แขวนเพื่อดูวิถีชีวิตของชาวพม่า การทำบุญตักบาตรที่บ้านเมืองเขาต่างกับบ้านเรามาก เขาใส่อาหารเป็นอามิสบูชาผัก ผลไม้และปัจจัยเสียส่วนใหญ่ ในภาพเป็นปรากฎการณ์ในวัดพระธาตุอินทร์แขวนประเทศพม่า ๒๕๕๘ เป็นการอามิสบูชาและอธิษฐานบารมีเงียบๆ เป็นส่วนใหญ่ส่วนบ้านเราเน้นการสวดมนต์พุทธคุณ ธรรมคุณและสังฆคุณและนั่งสมาธิและอธิษฐานบารมี ในวัดตั้งอยูบนภูเขามีพื้นนั่งสมาธิไม่คับแคบเขาลาดซิเมนต์จะหมดแล้วพื้นที่กว้างขวางและสะอาดสะอ้านมากยามเช้าอากาศดีเย็นสบายผู้คนชอบใช้ชีวิตอย่างเงียบสงบ ชอบอามิสบูชาพระธาตุอินทร์แขวนด้วยอามิสเป็นเครื่องประกอบการทำสมาธิด้วยการสวดมนต์บทต่างๆเพื่อสลัดอารมณ์แห่งความทุกข์ออกไปจากจิตของตน
วัดพระธาตุอินทร์แขวนในแต่ละปี มีผู้แสวงบุญจำนวนหลายหมื่นคนต่อวัน ตรงประตูทางเข้ามีคนเช็คการเข้า - ออกวัดพระธาตุอินทร์แขวนบริเวณวัด และมีเครื่องมือตรวจอาวุธด้วยเพราะในแต่ละปีมีผู้คนจากทั่วประเทศพม่า และทั่วทุกมุมโลกเดินทางมาสักการะและปฏิบัติบูชาต่อหน้าพระธาตุอินทร์แขวน และค้างคืนภายในวัด ลเป็นจำนวนมากรวมแล้วปีละหลายแสนคนเพราะอากาศในเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๘ นั้น มีอุณหภูมิต่ำรู้สึกเย็นสบายร่างกายและจิตใจมากมาย ผู้เขียนมองเห็นแสวงบุญนอนในบริเวณลานวัดธาตุอินทร์แขวนหลายกลุ่มด้วยกัน พระธาตุอินทร์แขวนเป็นสถานปฏิบัติบูชาของคนมีปีเกิดเป็นจอ ในยามเช้าปี ๒๕๕๘ ภาพสวยสดงดงามประทับจิตมีลมกายเย็นระรื่นชื่น จิตเหมาะสำหรับนั่งสมาธิภาวนาเกิดดวงตาเห็นกิเลส เป็นมโนภาพที่เกิดขึ้นจิตของตนขณะนั่งหลับตาลง...(ยังมีต่อ)
๔.การสื่อสารคือการรู้จักคุยกับคน...
การเดินทางไปต่างบ้านต่างเมืองโดยเฉพาะประเทศพม่าที่มีดินแดนใกล้ชิดกับประเทศของเราเราควรจะเรียนรู้อุปนิสัยของชาวพม่า เมื่อได้มีโอกาสพูดคุยกับพวกเขาเพื่อสร้างมิตรภาพกัน ทำให้เราเข้าใจความรู้สึกนึกคิดซึ่งกันและกันในเวลาที่เราเดินทางไปในโลกกว้างจะไม่เกิดมิจฉาทิฏฐิทำให้เกิดความไว้วางใจซึ่งกันและกัน ฉันมีโอกาสได้สนทนากับนิสิตชาวเมียนม่าหลายคนซึ่งเดินทางมาไหว้พระธาตุอินทร์แขวนเช่นเดียวกับฉัน ถามเขาว่ามาจากไหนพวกเขาตอบฉันว่ามาจากเมืองหลวงร่างกุ้งได้ ๒ วันแล้ว พวกเขากำลังศึกษาในระดับปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยในเมืองร่างกุ้ง ผู้เขียนจึงไม่แปลกใจที่เขาสนทนาภาษาอังกฤษกับฉันเข้าใจได้และโต้ตอบได้คำถามผู้เขียนได้เป็นอย่างดีเพราะภาษาอังกฤษของฉันติดสำเนียงชาวอินเดียจะเร็วมาก พวกเขาอยู่ในช่วงวัยรุ่น แต่มีศรัทธาในคำสอนของพระพุทธเจ้ามาก เพราะพวกเขาเชื่อว่า การฝึกฝนความเพียรตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ช่วยให้พวกเขาให้มีจิตที่อดทนได้ ต่อผัสสะของโลกที่จรเข้ามาสู่ชีวิต จะช่วยให้ชีวิตพวกเขาสู่ความสำเร็จในการประกอบอาชีพการงานได้เป็นอย่างดี ผู้เขียนชื่นชอบบุคลิกภาพของผู้คนในประเทศเขาแม้ประเทศพม่า จะเคยอยู่ในความปกครองของอังกฤษมายาวนานหลายปีก็ตาม แต่พวกเขายังรักษาความเป็นชนชาติพม่าด้วยการนุ่งโสร่งไว้อย่างเหนียว แม้จะมีเหตุมากมายจะเปลี่ยนแปลงแนวคิดของพวกเขาก็ตาม แต่ประชาชนของพม่ายังเชื่อมั่นในสิ่งที่พวกเขาเป็น ผู้เขียนพบเห็นในเที่ยวบินไปต่างประเทศ โดยเฉพาะของการเดินทางไปแสวงบุญที่อินเดียในสนามบินนานาชาติแห่งคยา รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย ผู้เขียนเห็นชาวพม่าก็ยังนุ่งโสร่งไปต่างประเทศอย่างไม่เคอะเขินแต่อย่างใด ไม่เดินตามวิถีคิดของชนชาติอื่นโดยเฉพาะชนชาติตะวันตกแต่อย่างใด ทำให้พวกเขาไม่ขาดอัตลักษณ์ของความเป็นพม่า เป็นสิ่งที่น่าชื่นเป็นอย่างยิ่งเพราะเขามีความเชื่อมั่นในตนเองในความเป็นตัวตนเขาเอง (ยังมีต่อ)
๕. ฤษีหรือฤาษี
ตามพจนานุกรมฉบับแปลไทย - ไทยของราชบัณฑิตยสถานกล่าวว่า ฤาษี หมายถึง ฤาษี มีมาก่อนสมัยพุทธกาล นักบวชเหล่าสละบ้านเรือนออกไปอยู่ป่า เพราะหมดภาระหน้าที่ต้องรับผิดชอบต่อผู้อื่นและสังคมแล้ว เพื่อบำเพ็ญพรตแสวงหาความสงบในประเทศพม่ามีผู้คนมากมายหลายเชื้อชาติ และหลายเผ่าพันธ์ด้วยมีศรัทธาและความเชื่อในสัจธรรม ที่ฝังรากลึกลงในจิตมายาว นานที่แตกต่างกันออกไป ทำให้เกิดฤษีหรือผู้นำทางด้านจิตวิญญาณมากมายหลายสำนักด้วยกันที่เห็นในภาพเขาบอกเองว่า เป็นฤาษียังชีพโดยอาศัยผู้อื่นเช่นเดียวนักบวชในลัทธิอื่น ๆ แต่ผ้าครองสีคล่ำเศร้าหมองกับพระภิกษุในประเทศพม่า ฤษีเหล่าจะภิกขาจารยังชีพโดยอาศัยผู้อื่นเช่นเดียวกัน ฤาษีในพม่าใช้ในความหมายของผู้นำจิตวิญญาณ และความเชื่อที่เห็นในภาพนี้เขาน่าไม่ได้กินเจหรือมังสวิรัตแล้ว แต่ใครถวายภัตตาหารอาจไม่ใช่ผักก็ได้ (Non- vegetable) ยามเช้าในเส้นทางเข้าสู่วัดพระธาตุอินทร์แขวน เขาอาศัยอยู่ในสำนักใหญ่โตที่มีผู้มีศรัทธาสร้างถวายบนภูเขาหรือป่าเขาในหมู่ชนที่เขานับถือก็ได้ (ยังมีต่อ)
ไม่มีกองไฟใด สุ่มไฟเท่าไฟราคะ
ความคิดโมหะ ลดละม่นหมองศรีอารมณ์ติดสุข จิตสนุกเปรมปรีย์
ทุกข์มีรอยราคี สิ่งใดดีไม่มีเอย
บรรณานุกรม
[1]ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย
ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๗ หน้า : ๒๓๕
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น