Introduction to Jetavana Monastery in Buddhaphumi's Philosophy
บทนำ
เมื่อผู้เขียนมาศึกษาต่อระดับปริญญาโทและปริญญาเอก ที่มหาวิทยาลัยบานารัสฮินดู อำเภอพาราณสี รัฐอุตตรประเทศ สาธารณรัฐอินเดีย ผู้เขียนได้ยินข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวัดเชตวันมหาวิหารจากเพื่อนนักศึกษาเป็นครั้งแรกว่า พระนครสาวัตถีเป็นเมืองที่พระพุทธเจ้าทรงประทับอยู่เป็นส่วนใหญ่เป็นเวลา ๒๕ ปีเพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนาเพื่อการพัฒนาศักยภาพของชีวิตชาวเมืองสาวัตถีแห่งแคว้นโกศล ให้บรรลุความจริงของชีวิตและตั้งอยู่ใกล้สหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาลโดยเฉพาะสถานที่ที่ประสูติของพระพุทธเจ้า เมื่อเราอุปสมบทเป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนา และเริ่มศึกษาพระพุทธศาสนาอย่างเป็นทางการ ที่สำนักเรียนของวัดพระธาตุเชิงชุมวรวิหารในช่วงเข้าพรรษาครั้งแรกของการอุปสมบทของเรา พระอาจารย์สอนว่าในสมัยพุทธกาล วัดเชตวันมหาวิหารตั้งอยู่ที่พระนครสาวัตถีซึ่งเป็นเมืองหลวงของแคว้นโกศล ปัจจุบันคือ อำเภอสาวัตถี รัฐอุตตรประเทศ สาธารณรัฐอินเดีย แต่ผู้เขียนไม่สนใจมากนักเพราะราชอาณาจักรไทยไทยมีวัดเป็นหมื่น ๆ วัด เมื่อผู้เขียนเรียนต่อที่มหาวิทยาลัยบานารัสฮินดู เมืองพาราณสี รัฐอุตตรประเทศ สาธารณรัฐอินเดียเป็นเวลาหลายปี ผู้เขียนมีโอกาสไปแสวงบุญหลายครั้งและบางครั้งก็เป็นพระวิทยากรด้วยที่อำเภอสาวัตถี รัฐอุตตรประเทศ สาธารณรัฐอินเดีย ผู้เขียนจึงได้รับแรงบันดาลใจให้ศึกษาพระพุทธศาสนาจากพระไตรปิฎกมาก เพื่อใช้ในการสอนนักศึกษาระดับปริญญาโทและปริญญาเอก รวมถึงศึกษาการใช้เหตุผลทางพุทธศาสนาในการตีความข้อเท็จจริง เพื่อให้ได้ความจริงอันเป็นที่สุดที่ชัดเจนยิ่งขึ้น วัดเชตวันมหาวิหารเป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งในพระพุทธศาสนา นับตั้งแต่พระพุทธเจ้าทรงดำรงพระชนม์ชีพ และทรงประทับอยู่นานที่สุด ๑๙ พรรษา เดิมเป็นพระอุทยานหลวง (สวนหลวง) ของเจ้าชายเชตราชกุมารแห่งราชวงศ์โกศล ตั้งอยู่นอกเขตกำแพงเมืองสาวัตถีทางทิศใต้ ดังปรากฏหลักฐานในพยานเอกสารจากที่มาของความรู้ในพระไตรปิฎกเล่มที่ ๗ พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๗ [ฉบับมหาจุฬา ฯ ] จูฬวรรค[เสนาสนขันธกะ] ข้อ ๓๐๘ ได้กล่าวว่า" สมัยนั้นท่านอนาถบิณฑิกคหบดีเป็นคน มีมิตรมาก มีสหายมาก ประชาชนเชื่อถือคำพูดท่านอนาถบิณฑิกคหบดีทำธุระในกรุงราชคฤห์เสร็จแล้วก็เดินทางกลับไปกรุงสาวัตถี ระหว่างทางชวนคนทั้งหลายสร้างอาราม สร้างวิหาร เตรียมทานเวลานี้พระพุทธเจ้าอุบัติขึ้นมาแล้วในโลกนี้และข้าพเจ้าได้ทูลนิมนต์พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นแล้ว พระองค์จะเสด็จมาทางนี้ครั้งนั้นคนทั้งหลายที่ท่านอนาถบิณฑิกคหบดีชักชวนไว้ได้พากันสร้างอารามสร้างวิหารเตรียมทาน" ครั้นท่านอนาถบิณฑิกคหบดีถึงกรุงสาวัตถี เที่ยวตรวจดูรอบๆกรุงสาวัตถีคิดว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าควรประทับที่ไหนดีซึ่งไม่ไกลจากหมู่บ้านเกินไปไม่ใกล้จากหมู่บ้านเกินไป การคมนาคมสะดวก ผู้อยากจะเข้าเฝ้าไปมาสะดวกได้ง่าย ผู้คนไม่พลุกพล่านกลางคืนมีเสียงรบกวนน้อยไม่มีเสียงอึกทึกไร้ผู้คน เป็นสถานที่พวกมนุษย์จะทำกิจที่ลับได้เหมาะแก่การหลีกเร้น ท่านอนาถบิณฑิกคหบดีได้เห็นว่าพระอุทยานของเจ้าเชตราชกุมาร เป็นสถานที่ไม่ไกลจากหมู่บ้านเกินไป ไม่ใกล้จากหมู่บ้านเกินไป การคมนาคมสะดวก ผู้อยากจะเข้าเฝ้าไปมาสะดวกได้ง่ายผู้คนไม่พลุกพล่าน กลางคืนมีเสียงรบกวนน้อยไม่มีเสียงอึกทึกไร้ผู้คน เป็นสถานที่พวกมนุษย์จะทำกิจที่ลับได้เหมาะแก่การหลีกเร้นครั้นแล้ว ถึงเข้าเฝ้าเจ้าเชตราชกุมารถึงที่ประทับ ครั้นถึงที่แล้วได้กราบทูลเจ้าเชตราชกุมารดังนี้ว่าพระลูกเจ้าขอพระองค์ทรงโปรดประทานพระอุทยานแก่กระหม่อมเพื่อจัดสร้างพระอารามเถิด พระเจ้าขา"
เหตุผลในการสร้างวัดเชตวันมหาวิหารในสมัยอนาถบิณฑิกเศรษฐีได้ฟังพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธจนกระทั่งบรรลุพระโสดาบัน อนาถบิณฑิกคหบดีมีศรัทธาในพระพุทธเจ้า และประสงค์ให้พระองค์ทรงเผยแผ่พระธรรมแก่ชาวเมืองโกศลเพื่อพัฒนาศักยภาพชีวิตของตนเองและปฏิบัติธรรมตามมรรคมีองค์ ๘ เพื่อบรรลุความจริงของชีวิต ดำเนินชีวิตอย่างสงบสุขโดยยึดหลักศีลธรรมและกฎหมายได้ ในพรรษาที่ ๑๔ พระพุทธเจ้าเสด็จมาวัดเชตวันมหาวิหารเป็นครั้งแรกและเป็นวัดพุทธแห่งที่สองในพระพุทธศาสนา สร้างขึ้นในแคว้นโกศลโดยอนาถบิณฑิกเศรษฐี เป็นผู้มีศรัทธาในพระพุทธศาสนาได้สร้างวัดถวายพระพุทธเจ้า และพระสาวกที่ใช้จำพรรษาในช่วงฤดูฝนเป็นเวลา ๓ เดือน และเป็นสถานที่เผยแผ่พระพุทธศาสนาในแคว้นโกศล เพื่อพัฒนาศักยภาพชีวิตของชาวโกศลให้บรรลุความรู้ในระดับอภิญญา ๖ โดยพระพุทธเจ้าทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแคว้นนี้ เป็นเวลา ๒๕ พรรษาและพระองค์ทรงประทับอยู่ที่วัดเชตวันมหาวิหารเป็นเวลา ๑๙ พรรษาและวัดบุพพารามเป็นเวลา ๖ พรรษาด้วยกัน
เมื่อผู้เขียนได้ฟังข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวัดเชตวันมหาวิหารแล้ว จากการศึกษาจากตำราเรียนพุทธศาสนาในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัยสงฆ์ก็ตาม หรือจากการฟังคำบรรยายของพระวิทยากรในแดนพุทธภูมิในวัดแห่งนี้หลายครั้ง และยอมรับข้อเท็จจริงโดยปริยายว่าเป็นความจริง แต่ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า เมื่อเราได้ยินข้อเท็จจริงในเรื่องหนึ่งเรื่องใดที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หรือปฏิบัติตามจารีตประเพณีสืบทอดกันมา หรือโดยข่าวลือ จากตำราเรียนหรือคัมภีร์ศาสนา เป็นต้น อย่าเพ่งเชื่อทันทีเราควรสงสัยก่อน จนกว่าจะมีการตรวจสอบข้อเท็จจริงและรวบรวมพยานหลักฐานต่าง ๆเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้ เพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องนั้น ๆ ดังนั้น เมื่อข้อเท็จจริงในเรื่องวัดเชตวันมหาวิหารนี้ ตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าถือว่ายังคงเป็นที่น่าสงสัยถึงความเป็นมาของวัดเชตวันมหาวิหาร ผู้เขียนจึงสนใจศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับวัดพระเชตวันมหาวิหารในพระไตรปิฏกอีกต่อไป โดยเขียนบทวิเคราะห์โดยอนุมานความรู้จากหลักฐานในพระไตรปิฎก อรรถกถา บันทึกลายลักษณ์อักษรของการเดินทางสู่พุทธภูมิของสมณะจีน ๒ รูป ความคิดเห็นของนักโบราณคดีที่บันทึกไว้ และความรู้ผ่านประสบการณ์ทางประสาทสัมผัสของผู้เขียน ซึ่งได้เดินทางแสวงบุญไปสักการะในสังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่งหลายครั้งในฐานะผู้แสวงบุญและพระนักเทศน์ เป็นต้น เพื่อหาเหตุผลอธิบายความจริงของคำตอบในเรื่องวัดเชตวันมหาวิหารอย่างสมเหตุสมผล บทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อพระภิกษุ และนักเทศน์ในการบรรยายเนื้อหาทางพระพุทธศาสนา เกี่ยวกับวัดเชตวันมหาวิหารสำหรับผู้แสวงบุญในดินแดนพุทธภูมิให้เนื้อหาเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ส่วนกระบวนพิจารณาความจริงของพระพุทธเจ้าและปรัชญาจากพยานหลักฐานต่าง ๆ จะเป็นประโยชน์ต่อนิสิตระดับปริญญาเอกด้านพระพุทธศาสนาและปรัชญา สามารถใช้เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาเหตุผลมาอธิบายความจริงของคำตอบในหัวข้อวิจัยได้ เป็นการสร้างองค์ความรู้ที่ผ่านเกณฑ์การตัดสินที่สมเหตุสมผล และไม่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับความจริงของการวิจัยในระดับปริญญาเอกอีกต่อไป
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น